AYSEL YÜCEL / İSTANBUL
Türkiye’nin önde gelen ticari araç üreticilerinden Temsa, teknoloji odaklı yatırımlarıyla büyümesini hızlandırdı. Konkordato sürecine uzanan mali zorlukların ardından, 2020 yılı sonunda Sabancı Holding-PPF Group ortaklığı çatısı altına giren şirket, son 4 yılda 20 kat artırdığı cirosunu 2024 sonunda 15,2 milyar TL’ye çıkararak tarihi rekor kırdı. Katma değerli üretime odaklanan şirket, son 4 yılda toplam 657 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Cirosunun yüzde 4’e yakınını Ar-Ge’ye ayıran şirket, kilogram başına ihracatta 19,26 dolara ulaştı.
“Hedefimiz yeni bir rekora imza atmak”
Temsa’nın CEO’su Evren Güzel, önceki gün düzenlediği basın toplantısıyla şirketin 2024 performansını değerlendirirken, gelecek dönem hedefl erini açıkladı. Şirket, 2024 yılındaki güçlü performansıyla otobüs satışlarında son 10 yılın en yüksek satış hacmini gerçekleştirdi. Türkiye’de daralan pazara rağmen satış adetlerini koruyan Temsa, aynı dönemde Amerika, Fransa ve Batı Avrupa gibi öncelikli pazarlarında tüm zamanların en yüksek satış rakamlarına ulaştı.
Evren Güzel, hedeflerinin yeni bir rekora imza atmak olduğunu söyledi. Son dönemde dünyada ve Türkiye’de faaliyet ortamını zorlaştıran çok sayıda gelişme yaşandığını hatırlatan Güzel, tüm bunların ticari araç pazarı üzerinde de önemli etkiler bıraktığını dile getirdi.
Otomotiv Sanayii Derneği’nin (OSD) verilerine göre, 2024 yılında Türkiye’de toplam ticari araç pazarı yıllık bazda yaklaşık yüzde 5’lik bir küçülme yaşarken Temsa’nın toplam satışlarını artırdığına vurgu yapan Evren Güzel, “Şehirlerarası taşımacılık segmentinde ise yurt içi trafik kayıtlarında geçtiğimiz yıla göre yüzde 15’lik bir büyüme ortaya koyduk. Rekabetin yoğun olduğu, küresel oyuncuların aktif olduğu şehirlerarası segmentinde, bir önceki yıla göre büyüyen tek markayız. Yurt içinde olduğu gibi küresel ölçekte de son derece başarılı bir yıl geçirdik. 2024’te Amerika pazarında yüzde 49, Fransa pazarında yüzde 32 ve Batı Avrupa pazarında yüzde 54 büyüyerek bu pazarlarda tüm zamanların en yüksek satış rakamlarını gerçekleştirdik” diye konuştu.
70 ülkeye ihracat yapıyor
Geçen yıl döviz bazında tarihinin en yüksek cirosuna ulaşan şirket, bu gelirlerin yüzde 68’ini yurt dışından sağlarken, yüzde 32’sini ise Türkiye’deki operasyonlarından elde etti. 2020’nin Temsa için tarihi öneme sahip olduğunu hatırlatan Güzel, “2020, Temsa’nın hem Sabancı Holding-PPF Group ortaklığıyla yola devam ettiği hem de konkordatodan kendi rızasıyla çıktığı yıl. Dolayısıyla bazı rakamlarımızı 2020’den itibaren vermek buradaki ilerlemeyi görebilmek için de daha sağlıklı” dedi.
Temsa’nın bugüne kadar yaklaşık 139 bin araç ürettiğini belirterek bunun da yaklaşık 17 bin adedinin dünyanın 70 ülkesine ihraç edildiğine dikkat çeken Evren Güzel, “İhracat Temsa’nın en güçlü kaslarından biri. 2024’te 296 milyon dolar ihracat ile şirket tarihimizin en yüksek ihracatını gerçekleştirdik. Araçlarımızda kendi teknolojilerimizin, tasarımlarımızın ağırlığının çok yüksek olması, net ihracat katkımızın da yüksek olmasını sağlıyor. 2024 yılında net ihracatçı pozisyonumuz da diğer rasyolarımıza benzer şekilde yine rekor seviyede gerçekleşti. Türkiye ortalamasından 13,6 kat daha katma değerli bir ihracat yapıyoruz. Elektrikli araçlarda ise kilogram başı ihracatımız 31,15 dolar” diye konuştu.
Kulüp kredisi, küresel büyümeyi hızlandıracak
Tüm bu büyüme rakamlarının yanında, Temsa’nın 2024 yılında imza attığı kulüp kredisinin de şirketin geleceği açısından tarihi bir öneme sahip olduğunu hatırlatan Evren Güzel, “Geçtiğimiz aylarda, 5 bankanın katılımıyla imzaladığımız yaklaşık 90 milyon Euro karşılığı TL tutarında kulüp kredisi ile 2020 yılında imzaladığımız yeniden yapılandırma anlaşmasından çıktık. Önümüzdeki dönemde, bu sözleşmenin de katkısıyla, uluslararası pazarlarda çok daha hızlı büyüyen, sıfır emisyonlu araçlardaki öncülüğünü pekiştiren, mobilite şirketine dönüşümünü hızlandıran bir Temsa göreceğiz” açıklamasını yaptı. Temsa’nın en önemli pazarlarından biri olan ABD’de tarihinin en önemli performanslarından birini ortaya koyduğunu belirten Güzel, ABD gibi büyük bir pazarda yüzde 15 gibi bir pazar payına sahibiz” dedi.
Evren Güzel, “Bizim hedefimiz, Temsa’yı bir otobüs, midibüs, hafif kamyon üreticisinin ötesinde bir mobilite markası olarak konumlamak. Vizyonumuz, sadece bir otobüs üreticisi olmak değil; müşterisinin her zaman ve her yolda yanında olan, ‘tercih edilen bir mobilite markası haline gelmek’; küresel ayak izini kuvvetlendirmiş, sürdürülebilirlikte güçlü bir oyuncu olarak 1 milyar dolarlık ciro seviyesine ulaşmak” şeklinde konuştu.
Belediyelerde öncelik satın alma maliyeti!
Evren Güzel, elektrikli araçların satın alma maliyetinin konvansiyonel araçlara göre çok daha yüksek olduğunu hatırlatarak, Avrupalı belediyelerin aksine yerli belediyelerin çevresel faktörler ve yakıt tasarrufunu ikinci plana attığına işaret ederek, “Belediyelerimiz, satın alma maliyetini önceliklendiriyor” dedi. Güzel, finansmana erişim ve şarj altyapısının da bu noktada önemli bir rol üstlendiğinin altını çizdi.
■ Fazla kapasiteyi farklı markalar için kullanıyor
Temsa CEO’u Evren Güzel, Temsa’nın tek vardiyada yıllık 10 bin adet araç üretme kapasitesine sahip olduğunu vurgulayarak, bu kapasiteyi doldurmak adına önemli işbirlikleri yaptıklarını ifade etti.
Güzel, “Temsamızın ürünleri sadece otobüs ile sınırlı değil, Temsa’da hem Mitsubishi Fuso lisansı ile hafif ticari kamyon üretiyoruz, hem de Mobilite’nin Elektrifikasyonu için yenilikçi projeler geliştiriyoruz. İstanbul’da kullanılan Deniz Taksi’lerin elektriklendirilmesi bu kapsamda yaptığımız projelere bir örnek. Bir lojistik firması için kargo bisikleti üretiyoruz” dedi. Bu bisikletler şimdiden İngiltere yollarına da çıkmış. Şirket son olarak 20’ye yakın akıllı otobüsünü Yunanistan’a gönderdi.
