AHMET USMAN
Son dönemde yapılan yatırımlarla kapasitesini 4 milyon tonun üzerine çıkaran cam işletmeleri, Türkiye’yi dünyanın üretim üslerinden biri haline getirdi. 175 ülkeye ihracat yapan sektör, bir yandan dünyada pazar payını artırmaya çalışırken, bir yandan da katma değerli ürün imalatı için projeler yürütüyor. Bu yıl başında ihracatta ciddi bir gerileme yaşayan sektör, ilerleyen aylarda toparlanmayı başardı. İlk 9 ay sonunda miktar bazında artıya geçen sektör, değer bazındaki gerilemeyi de giderek azaltıyor.
Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) verilerine göre geçen yılın ilk 9 ayında 957 milyon 160 bin dolar olan cam ve cam mamulleri ihracatı, bu yıl aynı dönemde yüzde 8.8 düşüşle 839 milyon 573 bin dolara geriledi. Fakat aynı dönemde ihracatta miktar olarak artış meydana geldi. 2023’ün ilk 9 ayında 849 bin ton olan ihracat yüzde 4.8 artışla 890 bin ton oldu. Miktarı artan, değeri düşen cam ihracatında kilogram başı fiyat da uzun zaman sonra geriye gitmiş oldu.
Ham camı işleyerek otomotiv, beyaz eşya, enerji, mobilya gibi sektörlerin kullanımına sunan endüstriyel cam firmaları, cam ihracatının lokomotifi konumundalar. Geçtiğimiz dönemde kapasite ve kalite artışı, ürün çeşitlendirme gibi konularda yoğun yatırım yapan endüstriyel cam firmaları, son zamanlarda dünyada gelişen trendlerin de etkisi ile sürdürülebilirlik odaklı yatırımlara yöneldiler. Firmalar, ürün olarak yüzde 100 ve sonsuz sayıda dönüştürülebilmesi nedeniyle “sürdürülebilirlik” kavramını tam olarak karşılayan camın, üretim aşamalarında da bu özelliğini göstermesi için çalışıyorlar. Sektör, yakaladığı başarıyı geleceğe taşıyabilmek için teknoloji ve ürün geliştirme, karbon ayak izini azaltma, dijitalleşme ve kapasite artırma yatırımlarını sürdürüyor. Türkiye cam sektörünün hedeflerinden biri de cam konusunda dünyanın Ar-Ge üssü olmak.
Sürdürülebilir üretim ve fonksiyonellik ön plana çıktı
Endüstriyel cam sanayi, inşaattan otomotive, beyaz eşyadan aydınlatmaya, ambalaja çok geniş bir sahaya hizmet ediyor. Enerji kullanımı başta olmak üzere, sürdürülebilir üretim metodlarına yönelik eğilim, diğer sektörlerde olduğu gibi camda da en temel gündem maddelerinden biri ve bu alandaki uygulamalar giderek artıyor. İnşaatta, özellikle enerji tasarruflu binalarda ve otomotiv sektörlerinde güvenlik ve estetik amaçlı camın gerekliliği, yenilikçi çalışmaların ana konusunu oluşturdu.
Büyüme faktörleri arasında, akıllı camın yükselen trendi, temperli cam üretimindeki ilerlemeler ve yüksek performanslı cam ürünleri gerektiren yenilenebilir enerji çözümleri önemli yer tutuyor. Yeşil binalara ve verimli ambalaj çözümlerine artan talep, piyasa oyuncuları için fırsat alanları arasında sayılabilir. Yanı sıra dokunmatik cihazlara yönelik yüksek ilgi, özel cam segmentlerindeki büyüme beklentilerini daha da artırıyor. Ortaya çıkan söz konusu fırsatlardan yararlanmak için cam üreticileri hafif, güç artırıcı tekniklere ve çevre dostu teknolojilere odaklanan yenilikçi araştırmalara daha fazla yatırım yapmaya başladı.
AKILLI CAM TEKNOLOJİSİ
Dış koşullara veya kullanıcı girdilerine bağlı olarak özelliklerini değiştirebilen akıllı cam, bina yapıcılarının, daha dinamik ve enerji açısından verimli çözümler aramalarını artırdıkça popülerlik kazanıyor. Bu teknoloji, doğal ışığın ve enerji verimliliğinin daha iyi kontrol edilmesini sağlayarak, modern binalar için tercih edilen bir seçenek haline getiriyor.
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ
Yeşil bina uygulamalarına verilen önemin artmasıyla birlikte, sürdürülebilir cam çözümleri yüksek talep görmeye başladı.
Isı transferini azaltan düşük emisyonlu (Low-E) camın, enerji verimli binalar için standart hale gelmesi ve geri dönüştürülmüş cam kullanımının artması bu yöndeki uygulamaları tetikliyor.
DİNAMİK CEPHELER
İnşaatta çevresel koşullara uyum sağlayan dinamik cepheler öne çıkıyor. Bu talep, yalnızca enerji performansını iyileştirmek için değil, estetik ve fonksiyonel dış cepheler için de arzu ediliyor.
BÜYÜK ÖLÇEKLİ CAM KURULUMLARI
Mimarlar, çarpıcı görsel efektler oluşturmak ve binalarda açıklık hissini artırmak için giderek daha fazla büyük cam paneller tercih ediyor. Yapısal cam mühendisliğindeki yenilikler, güvenliği ve dayanıklılığı artırarak büyük ölçekli cam kurulumlarını daha geniş bir mimari uygulama sahasına tedarik oluşturuyor.
FOTOVOLTAİK CAMIN ENTEGRASYONU
Güneş ışığından elektrik üreten fotovoltaik cam, sürdürülebilir mimarinin ayrılmaz bir parçası haline geldi.
ÖZELLEŞTİRME VE TASARIM ESNEKLİĞİ
Modern cam teknolojisi, mimarların cam ürünlerini belirli tasarım gereksinimlerine göre uyarlamasına olanak tanıyan, özgün ürünler ortaya koyulmasına fırsat yaratıyor.
ABD, Ortadoğu ve Afrika’ya yönelecek
175 ülkeye ihracat yapılsa da, sektör bununla yetinmiyor. Sektör, camda Türkiye’nin en büyük pazarı konumundaki AB’de yaşanan gelişmelerden mümkün olduğunca az etkilenmek için ABD gibi tüketimin yüksek olduğu ve Afrika, Ortadoğu gibi gelişmekte olan pazarlara ağırlık vermeyi hedefliyor. Bu kapsamdaki çalışmalar, Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri bünyesinde faaliyet gösteren Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri İhracatçıları Birliği (ÇCSİB) çatısı altındaki TurkishGlass markasıyla sürdürülüyor. Birlik, ABD’nin en büyük cam fuarı olan GlassBuild Fuarı’nda bu yıl TurkishGlass markası ve tamamen yerli üretim cam çeşitlerinin kullanıldığı uluslararası referans projelere yer verilen standı ile 4.kez yer aldı. TurkishGlass ilk kez katıldığı, 9-12 Eylül 2024 tarihlerinde Anaheim’da düzenlenen Re+ Fuarı’nda da solar cam teknolojilerini Amerika pazarı ile tanıştırdı. Her iki fuarda da Türk üreticilerinin ürünleri ziyaretçilerin yoğun ilgisini gördü.