MÜBERRA TAŞÇI GÜREŞ
Türkiye’de tedarik sanayisinin ivme kazandığı 1980’li yıllarda, artan talebi karşılamak üzere takım tezgahı kullanımında üniversalden CNC’lere çok hızlı geçiş yaşandı. Bu hızlı geçiş, Türkiye sanayisi için stratejik bir hamleydi. Türkiye, ana sanayiye odaklanan Avrupa ülkelerinin tedarik sanayisindeki açığı karşılamak ve ihracatını güçlendirmek istiyordu. Bu hamle ile takım tezgahlarından aldığı güçle güçlenen sektörler oldu.
Türkiye’nin sanayi yolculuğunda önemli bir dönem olan 1980 ve 90’lı yılların, bu stratejik sektörün çatı kuruluşunu hayata geçirdiğini ifade eden Takım Tezgahları Sanayici ve İş İnsanları Derneği (TİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Murat Akyüz, “1992’de kurulan TİAD, imalat sanayisinin temel üretim araçları olan takım tezgahları, tamamlayıcı ekipmanları imalatı, ihracatı, satış sonrası teknik hizmetleri, teknoloji transferiyle katma değerli üretim ve ihracat gücünün artırılması için destek hizmetleri alanında faaliyet gösteren sanayici ve iş insanlarını bir araya getiren sivil toplum kuruluşudur. Ancak üretim teknolojileri sadece CNC’lerden ibaret değil. Takım tezgahları, yine üretimde söz sahibi olan kesici-tutucu takımlar, bağlama sistemleri, takım tezgahlarının yedek parçaları, metroloji ve kalite kontrol ekipmanları, üretim teknolojilerinde kullanılan yazılımlar, diğer ilgili imalat makineleri (eklemeli imalat makineleri, robotlar, otomasyon ve mekatronik sistemler, lazer kaynak, optik ekipman işleme, vb.) gibi çok geniş bir tanımı kapsar” dedi.
Takım Tezgahları Sanayici ve İş İnsanları Derneği (TİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Murat Akyüz, “Fabrika yapan makineler olan takım tezgahlarını anlatırken refah ve toplumsal kalkınmayı telaffuz ediyoruz. Çünkü ekonomi sağlamsa, bu temel üzerine inşa edilen kültür, eğitim ve sosyal yaşam da sarsılmaz. Tüm teknolojiler, ülkemizin kalkınma ve refahında belirleyicidir. Rekabetçiliği korumak ve dünyayla yarışabilecek katma değerli ürünler üretmek ancak ileri teknoloji ve bilgiyle mümkündür. Ar-Ge ve inovasyondan güç alan teknoloji transferiyle, ihtiyaçlarımıza ve hedeflerimize hizmet eden teknolojik kabiliyetlerin birbiriyle yarıştığı bir arendayız” dedi.
MAKTEK’ten sonra kısmen de olsa toparlanma sağlandı
Takım Tezgahları Sanayici ve İş İnsanları Derneği (TİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Murat Akyüz, akın zamanda gerçekleşen 30 Eylül-5 Ekim tarihleri arasında gerçekleşen MAKTEK Fuarı’nda önemli başarılara imza atıldığını dile getirerek, “MAKTEK’ten sonra ihracatta artışlar gözleniyor. İhracatta 2025’in ilk çeyreğinden itibaren iyileşme artacaktır” dedi.
Avrupa fırsat olabilir
İmalat sanayisinde Avrupa’da daralma yaşandığını ve bunun ülkemiz adına bir fırsat olabileceğine dikkat çeken Akyüz, “Birçok tedarikçi uygun fiyatlı ve kaliteli ürün arayışına girdi. Burada öne çıkan en büyük üretici Türkiye. Buradaki daralmayı lehimize çevirerek avantaj elde edebiliriz” açıklamalarında bulundu. Avrupa bölgesindeki hareketlilik birlikte sektörün ihracat kanadında 2025’in ikinci çeyreğinden sonar toparlanma eğilimine gireceğine dikkat çeken Akyüz, fuar çalışmalarının ihracatta itici güç olduğunu kaydetti.
“Verimlilik ve yapay zeka konusunda ihtisaslaşmamız gerek yor”
Türkiye’nin çalışma saati konusunda dünyada ilk sıralarda yer aldığını kaydeden Akyüz, “Bunu verimliliğe de yansıtmamız gerekiyor. Dijitalleşme ve yapay zekayı daha fazla kullanmamız gerekiyor. Dolayısıyla bu gelişmeler çok fazla önem taşıyor. Doğur dijitalleşmeyi ve doğru yapay zekayı kullanmamız gerekiyor. Bazı sanayicilerimiz bu süreçten çekiniyor, buna adapte olmamız gerekiyor. Özellikle verimlilik ve yapay zeka konusunda ihtisaslaşmamız gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Odakta savunma sanayisi var
Takım tezgahları ve yüksek tekonolojili ürün transferinde Türkiye’nin iyi bir noktada olduğuna değinen Akyüz, “Birçok üretici savunma sanayi tarafına odaklanmış durumda. Bu alanda büyük gelişmelere sahne olacağız. Yapay zeka ile burada birçok işi daha niş hale gelecek” şeklinde konuştu. Sektörün güçlü kaslarına daha fazla odaklanması gerektiğini kaydeden Akyüz, “Yazılım tarafımızı daha fazla güçlendirmemiz gerekiyor. İhtiyacımız olan bu” değerlendirmesinde bulundu.
Düşen ihracat 2025’te yükselir
2024 yılının ilk 9 ayında, küresel ekonomik belirsizlikler, çevre ülkelerde meydana gelen problemler, Türkiye’nin ihracatta ana pazarı olan Avrupa ülkelerinin üretimindeki durağanlık nedeniyle bir yavaşlama görüldü. Bu dönemde takım tezgahları üretimi yüzde 21,8 düşüşle 614 milyon dolar, ihracat yüzde 14,1 düşüşle 450 milyon dolar, ithalat yüzde 11 düşüşle 1,09 milyar dolar ve yurt içi satış (kullanım) yüzde 15,4 düşüşle 1,25 milyar dolar olarak gerçekleşti. Akyüz, MAKTEK Fuarıyla birlikte ihracatta bir önceki ay özelinde hareketlenme yaşandığına dikkat çekerek, 2025’in Ocak ve Şubat aylarından itibaren ihracatta iyileşme beklediklerini kaydetti.
