İmam GÜNEŞ
Türkiye’nin ihracatı özellikle 2022 yılının son çeyreğinin itibaren düşüş göstererek uzun süre sürdürdüğü çift haneli büyüme ivmesini kaybetti. Tüm sektörlerin temsilcileri bu konuyu sıklıkla dile getirerek, sebebini başta yükselen enerji ve işçilik fiyatlarına rağmen kurun enflasyona paralel gitmemesine bağlıyor. Bunun neticesinde ise ihracatçılar fiyattaki rekabetçiliği rakip ülkelere kaptırmaya başladı. Öyle ki tekstil ve hazır giyim sektörünün temsilcileri rekabeti sürdürebilmek için zararına satış yaptıklarını söylüyor. Maliyet ile kur kıskacında kalan ihracatçılar mevcut pazarlarını kaybetmemek için fuar ve ticaret heyetlerine ağırlık vererek müşterileri ile yakın temas kuruyor.
Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) de bu kapsamda Ticaret Bakanlığı koordinasyonuyla bu yıl ana pazarı olan Avrupa’da Sırbistan, Bulgaristan’ın ardından Romanya’da da ticaret heyeti düzenledi. 25 Türk firmasının yer aldığı heyet 260 Romen ithalatçı firmayla B2B görüşmeler gerçekleştirildi.
“Türkiye’nin fiyatları çok pahalı”
Romanya’nın önde gelen firmalarının yanı sıra çok sayıda STK’nın da katıldığı görüşmelerde 600 bine yakın ithalatçı ve ihracatçı firmayı temsil eden Romanya İhracatçılar ve İthalatçılar Birliği ANEIR de katıldı. Etkinlikte EKONOMİ gazetesine açıklama yapan ANEIR Başkanı Mihai Ionescu, Türkiye’deki fiyatların enerji ve döviz kuru nedeniyle çok fazla arttığını, gelişmeleri yakından takip ettiklerini aktardı. Türkiye ile olan ilişkilerin çok eskiye dayandığını vurgulayan Ionescu, “Ancak fiyat ve kalite de çok önemli. Romen üreticilerimiz bugün çok zorlanıyor. İthalat ihtiyacımız artıyor. Ancak fiyat da oldukça belirleyici oluyor. Türkiye’nin bugünkü fiyatları çok pahalı. Bu nedenle alımlarımızı biraz Mısır ve Cezayir’e doğru kaydırdık ancak değişiklik yapıldığında kalite de fark ediyor. Neticede iş de paraya dayalı. Türk ürünlerinin kalitesinden şüphemiz yok. Ancak fiyatlar eski seviyede seyrederse uzun süreli işbirlikleri yapmayı çok isteriz” diye konuştu.
Türkiye’nin Romanya’dan önemli miktarda hurda ithal ettiğini söyleyen Ionescu, depremden büyük üzüntü duyduklarını, tek tesellilerinin çelik üretiminin etkilenmemesi olduğunu ifade etti. Dünyanın iki önemli çelik üreticisi Rusya ve Ukrayna’nın savaş halinde olması nedeniyle tedarik sorunu yaşadıklarını kaydeden Ionescu, “Rusya’dan ithal ettiğimiz ürünlerden vazgeçtik. Çünkü AB kuralları var. Türkiye ise ticaretine devam edebiliyor. Ukrayna’da ise birçok tesis yıkıldı ya da zarar gördü. Bu ülkelerden aldığımız ürünleri Türkiye’den almak bizim için daha uygun” dedi.
Mevcut pazarlar, ticari heyetlerle korunuyor
Türkiye’nin toplam çelik ihracatının geçen senenin ilk 2 aylık dönemine göre yaklaşık yüzde 40 azaldığına dikkat çeken Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Aslan, şu bilgileri verdi:
“Çelik sektörü dönemsel olarak iniş ve çıkışlar yaşıyor. Şu an bir düşüş sürecindeyiz. Enerji fiyatlarındaki artış bizim gibi yüksek enerji kullanan sektörleri olumsuz etkiledi. Rakiplerimize göre pahalı kaldık. Bu durum bir süre daha devam edecek gibi. B2B görüşmeler ve ticari heyetlere bu nedenle ayrı bir önem veriyoruz. En azından mevcut pazarlarımızı kaybetmememiz gerekiyor. Yılın ikinci yarısından daha umutluyuz” şeklinde konuştu.
RKS’den Köstence’ye elektrikli bisiklet yatırımı
Romanya hükümetinin yabancı yatırımcılar için önemli bir destek programı oluşturduğuna dikkat çeken Romanya İhracatçılar ve İthalatçılar Birliği (ANEIR) Yönetim Kurulu Başkanı Mihai Ionescu, “Fabrika kuranlara, belirli sayıda istihdam yapanlara geri ödemeksizin yardımlar sağlanıyor. Otosan, eti, Borusan, Beyçelik Gestamp gibi fi rmalar bu desteklerden yararlandı. Elektrikli bisiklet üreticisi RKS de Köstence’ye yatırım yaptı” dedi.
Altyapı yatırımları çelik ihtiyacını artıracak
Ticaret heyetinde EKONOMİ gazetesine konuşan Romanya’daki Türk İşadamları Derneği (TİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Ufuk Tandoğan, Türkiye’yle Romanya arasında çok eskiye dayanan ciddi bir ilişki ağının olduğunu, iki ülkenin ticaret hacminin yaklaşık 10 milyar doları bulduğunu belirtti. Romanya’nın Türkiye’ye ağırlıklı olarak Dacia araçları ihraç ettiğini, Türkiye’den ise Romanya’ya her ürün grubunda ihracat yapıldığını söyleyen Tandoğan, şu bilgileri verdi: “Sürekli artan ve bizim lehimize olan bir ticaret hacmi var. Türklerin Romanya’da ticari faaliyetleri de arttı. Burada resmi kayıtlara göre 17 bin civarında Türk firması var. Bunların 3-4 bini aktif. Tekstilde hemen hemen Türkiye’deki büyük üretici perakendeciler Romanya’da. Üretimde ciddi firmalarımız var. Son iki üç yılda Türk müteahhitleri Romanya’da çok büyük otoyol ve metro inşaat projeleri aldılar. Ciddi bir altyapı yatırım seferberliği var. Özellikle bu altyapı yatırımlarının artmasıyla çelik ihtiyacı çok artacak.”
