BARIŞ SEDEF
Sofraların vazgeçilmezleri arasında yer alan makarna, sergilediği performansla hem yurt içi hem de yurt dışı pazarlarda parlak bir görünüm ortaya koyuyor. Dünyanın en büyük üreticileri arasında yer alan Türkiye’de yıllık makarna üretimi 2022 itibarı ile 2 milyon tonun üzerine ulaştı. Sektörde ihracat oranı gittikçe artıyor. Sevindiren bir gelmişme de ihracatın değer bazındaki artışında yaşanıyor. Pişmemiş yumurtasız makarna kategorisi ihracatın lokomotifi. Bu makarna türü, bugüne kadar toplam Türk makarna ihracatının yaklaşık yüzde 80 ila 90’ını oluşturuyor. Ancak pişmemiş veya dolgulu makarna dışındaki makarna çeşitleri de son dönemde Türkiye makarna ihracatında daha fazla tercih edilmeye başlandı. Birçok firma piyasadan gelen taleplere göre üretim ve makine hattı tarafında yeni yatırımlar gerçekleştirdi.
Toplamda 178 ülkeye makarna ihracatı yapıldı
Türkiye, 2022 yılında dünya çapında 178 ülkeye makarna ürünleri ihraç ederken, Amerika ve Rusya pazarını toplam ihracatta önemli bir pay alıyor. Türkiye’nin önemli ihracat pazarları, özellikle son on yılda önemli değişimlere uğrarken, toplam makarna ihracatında ABD ve Rusya Federasyonu 1995 yılında yüzde 26,7 ve 1997 yılında yüzde 82,5 pay alarak açık ara en büyük pazarlar arasında yer aldı. 2022’de Venezuela, Somali, Benin, Gana, Togo ve Japonya en önemli pazarlar olarak kaydedildi. Sektörün yılsonu ihracat hedefi ise 1,5 milyar dolar. Yeni yatırımların devreye girmesi, navlun fiyatlarındaki düşüşün uzak ülkeleri Türkiye için tekrar cazip kılması bu rakama rahatlıkla ulaşılabileceğini ortaya koyuyor.
Üreticilerin gündeminde organik makarnalar var
Gıda güvenliğinin daha fazla önem kazanmasıyla birçok sektör organik üretimleri gündemine aldı. Öyle ki bazı üreticilerin organik makarna üretimi için yeni tesisler kurarken bazıları makine ve ürün tedarik hattında düzenlemelere gidiyor. Bu durumun market raflarına da yansımalarını görmek mümkün, ağırlığını giderek artırmaya başlayan bu kalemin ihracattaki çıtayı daha fazla yükselteceğine dikkat çekiliyor.
Ege bölgesinde ekimler artış gösterdi
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre makarnalık buğday ekimi alanı Ege bölgesi özelinde 2021’de 100 bin dekar alana sahipken bu rakam 2022 itibarı ile 108 bin hektar alana çıktı, artış yüzde 8 olarak gerçekleşirken verimlilikte de ciddi bir yükseliş var. Buna göre 19 bin 361 ton olan makarnalık buğday rekoltesi, 2022’de 22 bin 627 tona çıktı. Bu kapsamda makarnalık buğday kendi kategorisinde arpadan sonra verimini en fazla artıran buğday tipi olarak karşımıza çıkıyor. Öte yandan Türkiye genelinde makarnalık buğdayların toplam üretimdeki yeri ise yüzde 25 ila 30 arasında yer alıyor.