İmam GÜNEŞ
Cumartesi günü açıklanan kasım dış ticaret verilerinin ardından basın mensuplarıyla bir araya gelen Ticaret Bakanı Ömer Bolat, gündemi ilişkin soruları yanıtladı. İhracatta yüksek teknolojinin payını artırmak istediklerini belirten Bolat, katma değerli ve teknoloji seviyesi yüksek ürünlerin ihracatına yönelik Eximbank ile birlikte özel kredi programı hazırlandığını söyledi. Yeşil dönüşümle alakalı çalışma yapan ihracatçılar için de hem Eximbank hem de İhracatı Geliştirme AŞ’nin (İGE) büyük destek paketleri hazırladığını dile getiren Bolat, “Konuyla ilgili arkadaşlarımız çalışıyor. Hazine ve Maliye Bakanlığımız ile görüşüyoruz, oradan onay çıktığında bu şirketlerin finans problemi kalmayacak” dedi.
“Gümrük Birliği’ni genişletmek istiyoruz, karşıdan da olumlu yaklaşım gördük”
Gümrük Birliği’nin güncellenmesi konusunda açıklama yapan Bakan Bolat, diyalogların yapıcı ve olumlu olduğunu belirtti. Yapılan görüşmelerdeki izlenimleri ve görüşmelerin içeriğine ilişkin bilgi veren Bolat, şunları kaydetti: “Yeni dönemde Türkiye ile daha fazla ticaret, ekonomi ve yatırım işbirliği noktasında istekliyiz’ şeklinde yapıcı ve olumlu bir dil kullanıyorlar. Biz de aynı görüşe sahibiz. Şu an da öncelikli hedefimiz, AB ile yatırım, ticaret, tedarik, lojistik, enerji gibi sektörlerde ülkemize daha fazla yatırım çekmek, ülkemiz sanayicileri için daha fazla pazar imkanı açmak, var olan bazı güçlükleri de ortadan kaldırmak. Gümrük Birliği 1 ay sonra 28 yılını tamamlamış oluyor. 28 yıl içinde dünya, sektörler, üretim modelleri çok değişti. Bu noktada Gümrük Birliği’ni hizmetler sektörüne, e-ticaret sektörlerine genişletmek ve bu konularda müzakerelere hazır olduğumuzu ilettik. Karşıdan da benzeri olumlu yaklaşım gördük. AB Liderler Zirvesi’nde de benzer bir eğilim çıkacağına inanıyorum. Yeni yılda Türkiye-AB ilişkilerinde Gümrük Birliği’ni modernleştirme, genişletme, iş insanlarının, öğrencilerin, nakliyecilerin, kültür sanat temsilcilerinin çok girişli ve uzun süreli vize kolaylıkları noktasında komisyonun raporu kabul edilirse, daha olumlu günleri göreceğiz.”
“Türkiye’nin ithalat cenneti olmasını istemiyoruz”
Yüksek dış ticaret açığı verilen ülkelerle ilgili bir durum değerlendirmesi yaptıklarını, bu açığı azaltmakta kararlı olduklarının altını çizen Bolat, “Dahilde İşleme Rejimi (DİR) ile ilgili İhracat Genel Müdürlüğü’nün önemli bir çalışma yürüttüğünü aktardı. İhracatın yaklaşık yüzde 42’sinin DİR kapsamındaki ithalat üzerine katma değer şeklinde bir yaklaşımla yapıldığını açıklayan Bolat, “Bu konuda da bir değerlendirme yapıyoruz. Bu yıl 108 milyar dolar civarı dış ticaret açığı vereceğiz. Enerjide 29 milyar dolar tasarruf yaptığımız bir yılda bile, dış ticaret açığımızın bu rakamlarda olması çok kabul edilebilir değil. Mal ticaretinde ihracat-ithalat seviyesini dengeye yaklaştırmamız gerekiyor. 2028 hedefl erimize bağlıyız. Bu hedefl eri gerçekleştirmek için de çok çalışacağız. 2024 bütçesinde ihracatçılara desteklerimiz yüzde 114 artacak. Hem ülkemiz ihracatçılarına pazar açma çalışmamız var hem de Türkiye’nin ithalat cenneti olmasını istemiyoruz. Amacımız kazan-kazan anlayışı ile hareket etmek” dedi.
TİCARET BAKANI ÖMER BOLAT’TAN SATIR BAŞLARI:
▶ Hazır beton ve çimento sektöründe de şikayetler bulunuyor. Oradaki üretici ve satıcı firmalarla da toplantılar yaptık. En son bir kaç hafta önceki toplantımız sonunda orada da ilkbahara kadar zam yapılmayacağı, en az yüzde 5 indirim yapılacağı yönünde taahhütte bulunuldu. Bunu takip ediyoruz. Deprem bölgesinde çimento ve hazır beton fiyatlarında ciddi bir geriye gidiş oldu.
▶ Şikayetler ve tespit ettiğimiz bulgular üzerine fahiş fiyat uygulayan firmalara denetim ve idari ceza uygulamaları yapıyoruz. Otomotiv ithalatında neredeyse ekstra 14 milyar dolarlık bu yıla mahsus artış vardı, bunda yavaşlama başladı. Otomotiv piyasası çok büyük ölçüde düzene girdi, 6 ayda bulunamayan sıfır oto, 6 saatte teslim edilir hale geldi.
▶ Gayrimenkul fiyatlarında da ciddi düşüşler var, orada da bir düzen oluştu.
▶ Togg’da bu sene üretim rakamımız 20 bine yaklaşacak.
▶ Elektrikli araçlar konusunda bazı ithalatçı firmaların dış ülkelerden Türkiye pazarına da Avrupa pazarına da yoğun açılım gösterdiğini gözlemliyoruz. Tüketicilerimiz zarar görmesin anlamında bu hafta içinde önemli bir yönetmelik çıkardık, elektrikli araçlarda servis açma, yeterli teknik personel ve ekipman bulundurma, çağrı merkezleri kurma noktasında. Buna uymayanların pazara girmesine kısıtlama olacak.
▶ Körfez ülkelerinin Türkiye ile iş yapma, Türkiye’de yatırım yapma arzusunun çok iyi olduğunu gördük. Karşılıklı ziyaretler çok sık şekilde yapılıyor, bunlar meyvelerini vermeye başladı. 12 aylık ihracat verilerinde de göreceksiniz, bölgede ciddi bir artış var.