SELÇUK ALTUN
Endüstride 2024 yılından itibaren ciro ve kârlılık artışlarının durduğuna işaret eden Ray Sigorta Genel Müdürü Koray Erdoğan, bu durumun özellikle kurumsal sigortalarda yarattığı etkiye dikkat çekti. Erdoğan, sigorta primlerinin kimi sektörlerde şirket cirolarının yüzde 20 seviyelerine geldiğine işaret ederek, sigorta yaptırmama yaklaşımının oluşmaya başladığını söyledi. Sigorta ve ekonomi basınıyla bir araya gelen Erdoğan, sektörün 2024 yılı performansını değerlendirerek 2025 yılı hedef ve beklentilerini paylaştı.
Özellikle kurumsal sigortalarda yeni bir problemin baş gösterdiğini ve primlerin göze batmaya başladığını dile getiren Erdoğan, “Geçen senenin ikinci yarısından itibaren şunu yaşamaya başladık, ki bence bu 2025 yılının en büyük problemi olacak. Kurumsal tarafta ‘sigorta yaptırmasak mı, farklı çözümler mi bulsak’ yaklaşımı oluştu” dedi.
Erdoğan, problemin sigorta primlerindeki artıştan kaynaklanmadığını, bilakis sektörde bu anlamda çok ciddi bir rekabet yaşandığını belirterek şunları söyledi: “Ciroların ve kârlılığın çok arttığı yıllarda şirketlerin ödemiş olduğu sigorta primleri pek göze batmıyor. 2023’te bunu yaşadık, cirolar ve kârlar 4-5 kat arttı. 2024’te konjonktür değişmeye başladı. Şimdi ciro artmıyor, kârlılık artışı da yok. Artık sigorta primi, sigorta ettiren tarafından çok fazla göze batmaya başladı. Poliçede yazan rakam çok daha fazla konuşulmaya, daha fazla dikkat edilmeye başlandı. Büyük kurumsal şirketler bile farklı çözüm arayışına girdi. Şirketler, maliyetler çok arttığı için, sigortayı da maliyet düşürücü bir yaklaşım olarak değerlendiriyor. Burada şöyle yaklaşımlar oluştu: Sigorta alsam mı, almasam mı?, Sigorta dışında alternatif çözüm (sigorta kaynağını içeride tutarak dahili fon oluşturmak) geliştirebilir miyiz?, Sigorta içerisinde farklı bir çözüm (muafiyetlerin artırılması, teminatların düşürülmesi gibi, görece olarak da düşük maliyette…) olabilir mi?” Şirketten şirkete ve sektöre göre değişmekle birlikte, belirli firmalarda ve sektörlerde büyük işletmelerde sigorta priminin cironun yüzde 20’sine kadar geldiğini aktaran Erdoğan, faaliyet koluna göre değişmekle birlikte, olması gereken seviyeyi yüzde 2-3 olarak belirtti.
Bu gelişmelerin sigorta şirketleri açısından 2025’in daha sıkıntılı geçeceğini işaret ettiğini kaydeden Erdoğan, “Her büyük yenileme artık piyasaya düşüyor. Tabii sigorta şirketleri de çok iştahlı, bir anda 8-10 tane şirket teklif veriyor. Ancak, burada şirketler, uzun vadeli çalışabilecekleri sigortacıları tercih etmeli” ifadelerini kullandı.
Sorun ciro ve kârlılıkta
Sorunun sigorta primi artışından ziyade şirketlerin ciro ve kârlılıklarındaki düşüşten kaynaklandığını vurgulayan Erdoğan, kurumsal sigortalarda Kahramanmaraş depremlerinin ardından bir artış yaşandığını, buna ek olarak 2024’te yenilenen deprem tarifesindeki güncelleme sonrası bir yüzde 25 artış daha yaşandığını hatırlattı.
Bunların primleri yukarı yönlü etkilemekle birlikte, şu anda gelinen seviye itibariyle yoğun rekabet nedeniyle bir prim artışından söz etmenin mümkün olmadığını söyledi. Erdoğan, “Sektörde o alınan primlerin hepsi geri verildi. Şu anda elde kalan sadece yüzde 25’lik deprem tarifesindeki artış” ifadesini kullandı.
Coğrafi açıdan Türkiye’nin çok büyük katastrofik (yıkıcı) riskler taşıdığının altını çizen Erdoğan, şirketler açısından sigorta yaptırmamanın çok büyük bir kumar olduğunu belirterek şunları söyledi: “Kurumsal firmaların çok da fazla alternatifi yok. Bu bir koz olarak kullanılıyor ama 50-100 yıllık birikimini bir gecede kaybetmenin pek göze alınabilecek bir şey olacağını düşünmüyorum. O nedenle yaptırmıyorum, masada bir seçenek olabilir. Ama yaptırmamak, çok önemli ve radikal bir karardır. Biraz kumar gibi geliyor.”
“Endüstriyel sigortalarda devlet desteği olmalı”
Sigortanın şirketler için hayati önem taşıdığını ve bundan kaçınılmaması gerektiğini kaydeden Ray Sigorta Genel Müdürü Koray Erdoğan, sigorta primlerinin vergiden düşürülmesi gibi bazı teşvikler verilebileceğini vurguladı. Buna tarım sigortalarını örnek gösteren Erdoğan, şöyle konuştu: “Mesela, tarımda yapıyoruz, poliçelere devlet desteği var. Peki neden endüstriyel sigortalarda prim desteği yok? Şirketlerin sigorta primlerine yüzde 10-20 devlet teşviki verilebilir. Bunda basit bir matematik var, bütçe tarafına bakarsanız görürsünüz. Kahramanmaraş depreminde 105 milyar dolar ekonomik kayıp yaşandı, 5 milyar doları sigortalıydı. 100 milyar dolar devletin cebinden çıktı. Bir Marmara depreminde 350-400 milyar dolar hasar bekleniyor. 30-40’ını sigorta sektörü üstlense, 300 milyar dolardan fazla bütçeye yük binecek. Maraş depreminde bütçenin yüzde 11’i gitti. Eğer teşviklerle sigortalılık oranı artarsa, olası bir katastrofik riskte devletin üzerindeki risk çok daha hafifl emiş olur. ‘Bir seferde 300 milyar dolar mı ödemek, yoksa 200 yılda 300 milyar dolar mı ödemek’ bunlar önem taşıyor. Bugün gerçekten böyle bir yükle karşı karşıya kalmak istemiyorsak, bireysel sigortalar da dahil bunu yapmamız gerekiyor. Burada bir vergi kaybı oluşacak gibi görünüyor ama, verilecek olan destek, tasarrufu artırma, koruma ve devlet üzerindeki yükü azaltma anlamında çok büyük önem taşıyor.”
“İlk 10’un en hızlısıyız”
2024’te sigorta sektörünün ilk 10 şirketi arasında en hızlı büyüyen şirket olduklarını söyleyen Ray Sigorta CEO’su Koray Erdoğan, “Geçen yıl hayat dışı sigorta sektörü yüzde 72 büyürken, biz yüzde 145 büyüdük. Yılı sektör sıralamasında bir önceki yıla göre bir basamak daha yükselerek 8’inci kapattık. Toplam prim üretimimiz 31,4 milyara ulaştı. Pazar payımızı yüzde 42 artırarak yüzde 2,98’den 4,25’e yükselttik. Bu büyümeyi hem maliyetleri doğru şekilde yöneterek hem de dengeli bir portföy oluşturarak gerçekleştirdik. Hayat dışı ilk 15 şirket arasında yüzde 86,9 ile en iyi net bileşik rasyoya sahibiz. 2025’te de sürdürülebilir büyüme stratejimizden ödün vermeden sektörde fark yaratan yenilikçi ürün ve hizmetlerimizle büyümeyi sürdüreceğiz” dedi.
