Selçuk ALTUN
Sigorta sektörünün yılın ilk 6 ayında çok güzel bir kârlılık elde ettiğini belirten Ray Sigorta CEO’su Koray Erdoğan, kârın büyük kısmının yazıldığı kasko branşında haziran ayından bu yana ‘gereksiz ve anlamsız’ bir rekabet yaşandığını söyledi. Erdoğan, rekabetin bu şekilde devam etmesi halinde 2024’ün ilk çeyreği itibariyle bu branşta yeniden zararlar görülebileceği, bunun da geçmişte olduğu gibi sert fiyat artışlarını beraberinde getireceği uyarısında bulundu.
Sigorta sektöründe yaşanan gelişmeleri EKONOMİ’ye anlatan ve 2024 öngörülerini paylaşan Koray Erdoğan, sektörün kronik sorunu haline gelen ve kısır bir döngüye dönüşen kasko branşındaki yoğun rekabete dikkat çekti ve en kıdemli genel müdürlerden biri olarak uyarılarda bulundu. Özellikle haziran ayından bu yana kaskoda gereksiz bir rekabet olduğunu ifade eden Erdoğan, “Sigortanın alışkanlıkları maalesef hiç değişmiyor. Biraz kârı gördüğümüz zaman onu hızlı bir şekilde eritiyoruz. Bu sektörün bir döngüsü. 2023 ilk 6 ayında çok güzel bir kâr vardı, 23 milyar teknik kâr elde ettik. Bu rakam, geçen sene toplamında 1.6 milyar TL seviyesindeydi. İlk 6 ay için bu rakam muazzam bir kâr. Bu kârın 15 milyarı kaskodan, 5’i de sağlıktan geldi. Bu iki branştaki kârı görünce, sektör yoğun bir rekabete girdi. Böyle olunca da fiyatlar hızlı bir şekilde aşağı inmeye başladı. Çarpan, ocak ayında özel otomobiller için binde 14.7’ydi. Bu eylül ayında binde 10’a geldi. Muhtemelen bu ekimde bu rakamın da altına gelecek. Sonrasında ise şöyle bir senaryo görüyorum: Yılın sonunda veya önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde bu zarara dönecek, zarara dönünce de çok hızlı bir şekilde sektör fiyat artışına gidilecek.”
Bu döngünün sigortada hiç değişmediğini dile getiren Erdoğan, sonuçta yine fiyat artışlarının kaçınılmaz olduğunu belirterek, bunu tüketiciye anlatmakta yaşayacakları zorlukları şu şekilde aktardı: “Önümüzdeki sene başından itibaren fiyat artışlarını gören sigortalı yine diyecek ki, ‘ben 100 liraya kasko yapıyordum, hiç kaza yapmadım, kaskom 200 lira oldu.’ Sektör olarak büyük bir tepki çekeceğiz. Geçen senelerde bunu defalarca yaşadık, yine yaşayacağız. 2021 Eylül’ündeki süreç de böyleydi. Pandemi döneminde bedavaya trafik sigortası, bedavaya kasko poliçesi sattık. 280 TL’ye poliçe gördüm. Bunu sonrasında tüketiciye anlatamıyorsunuz, vatandaş haklı. 280 TL’ye poliçe vermişsiniz, 1 sene de hasarsız geçirmiş, sonra geliyor poliçeniz 2 bin lira oldu diyorsunuz. Bunu izah etme şansınız yok. Biraz kârı gördükten sonra o kârı öldürmemek için el birliğiyle uğraşmasak, iş de tüketici de çok daha rahat olacak.”
Son 2 yıldaki büyümeler 2024’te görülmeyecek
Sektörün son 2 yıldır reel anlamda iyi bir büyüme ivmesi yakaladığının altını çizen Ray Sigorta CEO’su Koray Erdoğan, 2024 için bu anlamda pek iyimser değil. Geçen yıl sigortada yüzde 133 civarında bir büyüme oranı gerçekleştiğini hatırlatan Erdoğan, şunları söyledi: “Biraz daha araç sigortalarının sürükleyici olduğu bir dönemdi. Yüzde 211 kasko, yüzde 147 trafik büyümüştü. Şimdi o trend biraz tersine döndü. Eylül ayında araç fiyatları yüzde 8 düştü. Son 3 aydır otomobil fiyatları geri geliyor. Hem araç hem de kasko fiyatlarındaki düşüş, araç branşının sürüklediği o büyümeyi 2024’te göremeyeceğimizi gösteriyor. Trafik tarafında da artış yüzde 4,7’den 2’ye düşürüldü. Bu da trafiğin büyümesini aşağı çekecek. Önümüzdeki mayıstan itibaren büyüme rakamları çok daha düşük olacak. Zorunlu trafik sigortasında aylık artış oranı en az yüzde 4 olması lazım. SEDDK’nın bunu yapma hakkı var. Bu branşta çok büyük zarar ediyoruz. Sektör trafikte haziran itibariyle 5.7 milyar teknik zarar yazdı. Bunun düzelmesine imkan yok, bakın avukatlık ücretlerine yine zam geldi. Parça bedelleri, enfl asyon, asgari ücret artışları bunlar doğrudan bizi etkiliyor. Bana göre yüzde 2 artışın bir mantığı yok, en az enfl asyon kadar bir artış olması gerekiyor.”
Araç branşında bu sebeplerden ötürü büyümenin frenleneceğini, 2024’te son iki senedir gerçekleşen büyümelerin yanı sıra kârlılığın da görülemeyeceğini vurgulayan Erdoğan, “Sektörün bu kadar yüksek kâr elde etmesine imkan yok. Zaten bu kadar yüksek ve akıl dışı rekabet devam ederse ilk çeyrekte sektör zarar yazmaya başlar. Umarım bu devam etmez. Kaskonun yanı sıra sağlıkta da rekabet başlamış gibi görünüyor. Bir taraftan kaskonun karlılığının düşmesi, diğer taraftan trafikte aylık prim artışlarının düşük kalması, öte taraftan reasürans maliyetlerinde ciddi beklenen artışlar, sektörün baş etmesi gereken sorunlar olarak önümüzde duruyor” ifadelerini kullandı.
8 YILDA İLK 10’A GİRDİ, HEDEF 2024’TE 6’NCI OLMAK
Koray Erdoğan, Ray Sigorta’da CFO görevinde bulunurken 2015 yılı Temmuz ayında genel müdür olarak atandı ve 8 yıldır bu görevi sürdürüyor. O dönemde zarar eden, prim üretiminde sıralamada sonlarda bulunan bir şirket olan Ray Sigorta, 2022’de ilk 10 içerisine girdi ve 9’uncu oldu. 2024 hedefi ni prim üretiminde 6’ncılık olarak belirleyen Koray Erdoğan, şirketteki değişimi şöyle anlattı: “Son 8 yılın rakamlarına baktığımız zaman, çok büyük bir başarı hikayesi yazdık. Yüzde 1,6 pazar payı geçen sene yüzde 3,01’e geldi. 8 yıl sonra geldiğimiz yere bakınca, ilk 10’a girmek, 9’uncu olmak, yüzde 3’ü geçen bir pazar payına ulaşmak, bunu da çok dengeli bir portföy ile yapmak imkansızdır. Bunu yapabilen (arkasında banka olmadan) bir başka şirket yok. Daha da önemlisi, 17 milyon zarar eden bir şirket, geçen sene 240 milyon TL vergi öncesi kâr yazdı. 450 milyon aktif büyüklüğü bugün 8,5 milyara geldi. 90 milyon lira olan öz kaynak, bugün 1,8 milyara yükseldi. Rakamlar, 20 kat öz kaynakta ve aktif büyüklüğünde genişlemeyi gösteriyor. Prim üretimine bakarsanız, 2015 yılı sonunda 445 milyon seviyesindeydi. Muhtemelen bu sene sonu itibariyle yaklaşık 37 kat büyüyerek 16 milyar civarında bir yerde yılı kapatacağız. Bunu dengeli bir portföyle yaparak karlı bir şekilde gerçekleştirmek gerçekten çok güç. Altını çizmek isterim, büyümeyi biz hiç sermaye artırımı yapmadan, doğal yollardan gerçekleştirdik. Bu kadar büyümeyi sermaye artırımı yapmadan finanse etmek çok zor. Yani içeride büyüdük, kârlılığı yakaladık bununla da büyümeyi finanse ettik. Bu önemli bir başarıdır.”
Bu gelişmenin sadece finansal bir başarı olmadığının altını çizen Erdoğan, “Bu aynı zamanda bir değişim/dönüşüm hikayesi. Bu zaman zarfında biz iki defa Türkiye’nin en değerli markaları arasına girdik. Türkiye’nin en iyi işvereni olduk. 3 defa mükemmel müşteri memnuniyeti, 3 defa grubun inovasyon ödülünü aldık. Bunu insanı merkeze koyan, insana değer veren, sistemi insanın etrafına kuran bir yapı inşa ederek başardık” şeklinde konuştu.
