FİKRİ CİNOKUR
Antalya Ticaret Borsası (ATB Başkanı Ali Çandır, sebzede birim ihracat değerinin yükselme eğiliminde olduğunu, son 2 yılda ton başına 192 dolar arttığını kaydetti. Çandır, Antalya Tarım Konseyi’nin (ATAK) Aralık ayı toplantısında Türkiye’nin ton başına sebze ihracatının 790 dolardan 982 dolara, domateste de 683 dolardan 889 dolara çıktığını ifade etti. ATAK’ın Türkiye’de tarım alanında kurulan ilk yapı olduğunu ve 51 üyesiyle birlikte 400 bin kişiyi temsil ettiğini söyleyen Çandır, Antalya tarım alanlarının her geçen yıl daraldığını vurgulayarak, “Antalya, Türkiye’nin tarım alanlarının yüzde 1,5’ine sahip. Ancak 2021-2022 döneminde Antalya’nın tarım alanı yüzde 2,3 daralırken kırsal nüfus da azaldı” dedi.
Tropikal meyve üretimi uyarısı
Türkiye’deki örtü altı üretim alanının yüzde 39’unun Antalya’da olduğunu anımsatan Çandır, 2015’ten sonra diğer kentlerdeki örtü altı tarım alanlarının artışıyla bu rakamın yüzde 38’e gerilediğine dikkat çekti. Çandır, şöyle devam etti; “Örtüaltı domates üretiminde Antalya’nın Türkiye içindeki payı yüzde 60 civarında idi. Bu oran geçen yıllara göre azaldı. Antalya, Türkiye’nin sebze ihracatının yüzde 46’sını gerçekleştiriyor. Sebzede birim ihracat değeri yükselme eğiliminde. 2021 yılında ton başına 790 dolar olan sebze ihracat birim fiyatı 2022’de 982 dolara, domates ise ton başına 683 dolardan 889 dolara çıktı. Pandemi ve pazarın genişlemesinin de etkisiyle sebze birim fiyatı 982 dolar ile tüm zamanların en yüksek rakamına ulaştı.’’ Antalya’nın, Türkiye meyve üretiminin yüzde 7,2’sini, ihracatın da yüzde 7,1’ini, kesme çiçekte de üretimin yüzde 60’ını ihracatının da yüzde 98’ini karşıladığını anlatan Ali Çandır, sürdürülebilir tarıma önem verdiklerini ifade ederek, “Daha önce serada muz üretimi konusunda uyarılarda bulunduk. Şimdi de aşırı su tüketimi ile gündeme gelen tropikal meyve üretiminde de aynı durum yaşanıyor. Muz, avokado ve diğer tropikal türlerde üretimimizi artırmayı düşünüyorsak su kullanım rejimimizin yapısını tamamen değiştirmemiz gerekiyor. 2030 yılı ve sonrasında su rejimimizin yapısını değiştiremezsek, sınırda karbon uygulamaları nedeniyle ihracattaki avantajımızı kaybedebiliriz.’’
ET TÜKETİMİNDE KÜÇÜKBAŞA ÖNCELİK VERİLMELİ
Antalya’nın keçi yetiştiriciliğinde Türkiye’de ikinci sırada yer aldığını vurgulayan ATB Başkanı Ali Çandır, “Antalya, Türkiye’nin keçi varlığının yüzde 6’sına sahip. Aslında bu topraklarda Yörük kültüründe de var olan küçükbaş hayvanın tüketilmesi gerekiyor. Birileri çıksa da küçükbaştan restoran zinciri kursa bizim de hayvancılığımız gelişse” diye konuştu. Antalya’nın 16 coğrafi işaretli ürünü bulunduğunu, bu sayının önümüzdeki yıllarda daha da artacağını ifade eden Çandır, sözlerini şöyle tamamladı; “Antalya, bombus arısı üretiminin yüzde 100’ünü karşılıyor. Sebze tohumu, örtüaltı biber, örtüaltı fasulye, örtüaltı domates, karanfil, avokado üretimi başta olmak üzere birçok üründe lider konumundadır. Antalya tarımsal üretim değerine bakıldığında tarımsal desteklerden binde 7 oranında yararlanabiliyor. Destekler yerinde, zamanında ve etki değeri ölçülerek yapılsa biz daha büyük iştahla üretmeye devam ederiz.”
