Aysel YÜCEL
Rusya’ya artan ihracat, bu ülkeye yönelik karayolu taşımalarında üç aylık dönem için verilen ikili geçiş belgelerinin erken tükenmesine neden oldu. Bakanlık, ağırlıklı olarak Rusya’ya taşıma yapan deprem bölgesindeki nakliyecilere bu konuda istisna tanıdı. Bu kapsamda nisan-mayıs-haziran dönemi geçiş belgeleri deprem sonrası OHAL ilan edilen illerdeki nakliyeciler için erken kullanımına açıldı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın Rusya Ulaştırma Bakanlığı ile sürdürdüğü müzakereler sonucunda, Mayıs 2022’de Rusya ile Türkiye arasındaki ikili geçiş belgeleri kotası artırılarak, 9 bin adetten, 20 bin adete yükseltilmişti. Varılan mutabakat kapsamında, geçiş belgelerinin üçer aylık dört ayrı dönemde açılması kararı alınmıştı. Ancak, Türkiye’den Rusya’ya ihracatın hızlanması, ilk üç aylık dönem için verilen 5.000 adetlik ikili geçiş belgelerinin mart ayının üçüncü haftasına girmeden neredeyse tükendi. Rus tarafı ile varılan anlaşma çerçevesinde 5.000 adet yeni dönem Rusya ikili geçiş belgesinin 1 Nisan 2023 tarihine itibarıyla kullanıma açılacağı bildirilmişti. Bakanlık, önceki gün yaptığı açıklamayla deprem bölgesindeki nakliyecilere ayrıcalık tanınacağını duyurdu.
Afet illerinde ticaretin canlandırılması amaçlandı
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yapılan duyuruda, şu ifadeler yer aldı: “Afet bölgesindeki firmalarımızın, özellikle Rusya’ya yoğun olarak taşıma gerçekleştirdiği dikkate alındığında, deprem nedeniyle mağdur olan firmalarımızın taşımalarına devam etmesinin sağlanması ve bölgenin ticaretine katkı sağlanması amacıyla, Geçiş Belgesi Dağıtım Esasları Yönergesinin 22’nci Maddesi ve 20.03.2023 tarihli ve 1048371 sayılı Makam Olur’u ile merkez adresleri olağanüstü hal ilan edilen illerde yer alan firmalara, olağanüstü hal sürecinde, mevcut belge sayısı da dikkate alınarak Rusya tek-tip (ikili/3. ülke) geçiş belgelerinin tahsisi uygun görülmüştür. Buna göre, Rusya ikili geçiş belgelerinin tükenmesini müteakip söz konusu Olur kapsamında Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı başvuracak firmalara, bakiye tek-tip geçiş belgelerinden tahsis işlemi gerçekleştirilecek.”
“İstisna olmasa araçlar 13 gün yatacaktı”
EKONOMİ gazetesine konuşan Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Başkan Yardımcısı Kemal Gül, depremzede nakliyecilere tanınan istisna uygulamayı değerlendirerek, “Bu yılın ilk üç ayı için verilen ikili geçiş belgeleri tükenmişti. 13 gün araçlarımız duracak, Rusya’ya taşıma yapamayacaktık. Bakanlık afet bölgesindeki araçlara istisna uygulayarak gelecek döneme mahsuben belge açtı” dedi. Kemal Gül, aynı zamanda Hatay merkezli bir nakliye şirketinin sahibi.
Ukrayna’daki savaşın başlamasıyla birlikte Türkiye ile Rusya arasında ticaretin artması, iki ülke arasında yapılan karayolu taşımalarını hızlandırmıştı. İki ülke arasındaki ticaretin hızlanmasında AB’nin Rusya’ya yönelik yaptırımları etkili oldu. 2022 yılında Türkiye’den Rusya’ya karayoluyla yapılan ihracat taşımalarında yüzde 19 artış yaşandı. 21 bini Türk nakliyeciler tarafından olmak üzere toplamda 47 bin sefer yapıldı. 2023 yılının ilk iki ayında ise iki ülke arasındaki ticaret daha da hızlandı. Henüz taşıma rakamları açıklanmasa da Ticaret Bakanlığı’nın verilerine göre, 2023 yılının ilk iki ayında Türkiye’nin Rusya’ya yaptığı ihracat yaklaşık yüzde 130 artarak 2 milyar 56 milyon dolara ulaştı. Nakliyeciler, artan ticaret paralelinde, 20 bin adete çıkarılan Rusya ikili geçiş belge sayısının bu ülkeye yapılacak karayolu ihracat taşımalar için yetersiz kalmasından endişe ediyor.
UND yönetiminden Hatay’a destek ziyareti
UND Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Nuhoğlu ve yönetim kurulu üyelerinden oluşan heyet Hatay’a geçmiş olsun ziyaretinde bulundu. Yapılan ziyarette bölge üyelerinin taleplerinin değerlendirildiği Yönetim Kurulu Toplantısı gerçekleştirildi. Toplantı öncesi UND Yönetim Kurulu ve üyeleri tarafından 15 bin aileye ulaştırılmak üzere toplanan 9 TIR’lık yardım kolisi Hatay İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü teslim edildi. Hatay AFAD Başkanlığında yapılan toplantıya İçişleri Bakan Yardımcısı İsmail Çataklı, Çorum Milletvekili İlksen Ceritoğlu Kurt, AFAD Başkan Yardımcısı Önder Bozkurt ve Hatay Koordinatör Valisi Oğuzhan Bingöl katılım sağladı. İçişleri Bakan Yardımcısı İsmail Çataklı nakliyecilerin taleplerini dinledi. UND Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Nuhoğlu başkanlığında gerçekleştirilen Yönetim Kurulu Toplantısında ise depremin etkilediği lojistik sektörünün yeniden ayağa kaldırılması için neler yapılabileceği konuşuldu. UND Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Nuhoğlu ve Yönetim Kurulu Üyelerinden oluşan heyet Antakya Ticaret Odası’nda Başkan Vekili Selahattin Eskiocak ve Doğu Akdeniz Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürü Hüseyin Topçuoğlu’nu ziyaret ederek geçmiş olsun dileklerini iletti. Yapılan ziyaretlerde bölge ticaretinin ve lojistiğinin toparlanması için UND’nin her türlü katkıya hazır olduğu dile getirildi.
“Afet bölgesine geri dönüşler acilen teşvik edilmeli”
UND Başkan Yardımcısı Kemal Gül, deprem felaketinin yaşandığı illerdeki nakliyecilerin kısmen işe döndüğünü belirterek, “Hala deprem bölgesinde çok aile açıkta. Sadece biz nakliyeciler değil tüm sektörlerin işine dönmesi için konteyner kent projelerinin acilen tamamlanması gerektiğine işaret etti. Gül, “Deprem bölgesindeki iş insanları başka vilayetlere göçmek zorunda kaldık. Hatay’daki altyapı çalışmaları acilen tamamlanmalı ve ona göre iş yerleri kurulmalı. Hatay terk edilmemeli. Dönüşler çok acil teşvik edilmeli. Aksi halde gittiğimiz yerlerde yatırım yaparsak, dönüş mümkün olmaz ve Hatay kaybeder, vatanımızı kaybederiz yazık olur. Yardımla bu iş bir yere kadar ama sonrasında herkese işini kuracak imkanlar yaratılmalı” diye konuştu. Hataylı nakliyeciler, özellikle Türkiye’nin yaş sebze meyve ihracat taşımalarında önemli bir paya sahip.
