Duygu GÖKSU
İMEAK Deniz Ticaret Odası (DTO) İzmir Şubesi Ekim ayı meclis toplantısı gerçekleştirildi. DTO İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Öztürk, deniz taşımacılığında navlundaki sert düşüşlerin sadece denizcileri ve lojistikçileri olumsuz etkilemediğini vurgulayarak, “Özellikle Şangay-Rotterdam hattında 40’lık konteyner navlunu bedava denilebilecek yaklaşık bin dolar seviyesine geldi. Bu durum Türkiye’nin Avrupa’nın tedarik merkezi olma imkanını azaltıyor. Ayrıca, Türk sanayisinin rekabet gücünü aşındırıyor” dedi. Dünya deniz taşımacılığının bu yıl sıkıntılı bir dönem geçirdiğini ifade eden Öztürk, azalan Noel siparişlerinin de gelişmiş pazarlarda durgunluğun sinyalini verdiğini ifade etti.
Hindistan ön plana çıktı
Öztürk, dünya ticaretindeki zayıflama, bölgesel çatışmalar, petrol fiyatları, Çin’in yavaş büyüme temposu, korumacılık eğilimi, Süveyş kanalı geçiş ücreti artışı gibi bir dizi eğilimin, 2024 yılının denizcilik için kolay olmayacağının ipuçlarını verdiğini söyledi. Öztürk, “Karadeniz’deki deniz taşımacılığına darbe vuran Rusya-Ukrayna savaşından sonra, İsrail limanlarına uğrayacak gemilerin güvenlik seviyesinin en üst noktaya çıkarılmasıyla Doğu Akdeniz’de deniz taşımacılığı ciddi şekilde sekteye uğradı. Bölge limanlarına uğrak yapacak gemilerin ödeyeceği ek savaş riski primlerinin 10 kat arttığı ifade ediliyor. Savaşlar, ticaret savaşları koridor rekabetinin önemini artırdı. Hindistan, Batı’nın yeni bir üretim ve lojistik merkezi olarak ön plana çıkartılıyor. Türk şirketlerinin son dönemde Hindistan’a yaptığı yatırımlar da bu durumu teyit ediyor” değerlendirmelerinde bulundu. Öztürk ayrıca, Türkiye limanlarında ilk 9 ayda 391 milyon ton yük elleçlendiğini, geçen yıl aynı dönemde bu rakamın 408 milyon ton olduğunu söyledi.
2024’te kruvaziyer pazarı daralabilir
Kruvaziyer operatörlerinin yolcularını riske sokmamak için savaşın ilk gününden itibaren İsrail limanlarını rotalarından çıkardığını ifade eden Öztürk, iptal edilen limanların yerine, Türkiye limanlarının programa alındığını açıkladı. 7 Ekim’den sonra aralarında MSC, Costa gibi önde gelen firmalara ait 12 geminin, İzmir Limanı’na rezervasyon yaptırdığını aktaran Öztürk, “Kasım ayında 7, Aralık ayında 4 kruvaziyer gemi İzmir Alsancak Limanı’na yanaşacak. Ancak savaşın devam etmesi halinde 2024 sezonunda Doğu Akdeniz kruvaziyer pazarının daralması tehlikesi ortaya çıkabilir. Karadeniz ve Akdeniz’in yeniden barış denizi haline gelmesinin, insanlığın ortak çıkarına olduğunu düşünüyoruz” diye konuştu.