AYSEL YÜCEL
Karayoluyla tehlikeli madde taşımacılığında yeni bir dönem başlıyor. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, geçen hafta Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi Yeni yönetmelik, tehlikeli madde taşımacılığında bazı önemli değişiklikleri ve yenilikleri beraberinde getiriyor.
Bu kapsamda, tehlikeli madde taşımacılığında denetimler sıkılaştırılırken, idari para cezaları da yükseltildi. Ayrıca, elektronik denetim ve e-irsaliye zorunlu hale gelirken, personel eğitimleri artırılacak. Yeni yönetmelik, tehlikeli madde taşımacılığının daha güvenli, denetlenebilir ve dijital sistemler üzerinden takip edilebilir olmasını sağlamayı amaçlıyor. Yeni yönetmelikle birlikte elektronik denetim sistemi (U-Net) üzerinden uzaktan denetim yapılabilecek.
E-irsaliye zorunluluğu getirilirken, idari para cezaları ve belgelerin dijital ortamda iletilebilmesi sağlandı. Tehlikeli madde taşıma sürecinde çalışan personele, göreve başlamadan önce ve her iki yılda bir ADR Bölüm 1.3 kapsamındaki eğitimler verilmesi zorunlu hale getirildi.
Taşıtların ve yük taşıma birimlerinin (tank, konteyner vb.) test ve muayeneleri artık bakanlık veya yetkilendirilmiş kurumlarca belirlenen usul ve esaslara göre yapılacak. Yol kenarı ve işletme denetimlerinde, sevk irsaliyesi ve taşıma belgeleri detaylı olarak kontrol edilecek.
Taşıma sürecindeki belirsizlikleri önlemek için Güvenlik Bilgi Formu (SDS) ibrazı zorunlu hale getirildi. Yönetmelik kapsamında işletmelerin yıllık faaliyet raporlarını e-devlet üzerinden bakanlığa bildirmesi zorunlu hale getirildi. İşletmelere tehlikeli madde güvenlik danışmanı (TMGD) atama zorunluluğu getirildi.
Yabancı araçlara da yaptırım geldi
Diğer ülkeler arasında ikili veya çoklu olarak yapılmış anlaşma ve sözleşme hükümleri saklı olmak kaydıyla Türkiye’ye veya Türkiye’den ya da Türkiye üzerinden yabancı plakalı taşıtlar ile yapılan tehlikeli madde taşımalarında, ADR’de ve bu yönetmelikte öngörülen kurallara uyulması zorunlu hale geldi. Transit taşımalar ile ilgili yapılacak yol kenarı denetimleri bu yönetmelik kapsamında belirlenmiş olan sadece taşımacı ve sürücü yükümlülükleri açısından yapılacak.
Ceza miktarları artırıldı
Mevzuata aykırı hareket eden işletmelere ve kişilere uygulanan idari para cezaları artırıldı. Örneğin, 27. maddenin ihlal edilmesi durumunda ceza 5.083 TL’ye çıkarıldı. Yeni kuralların tam olarak uygulanabilmesi için bazı hükümler 2025 sonuna kadar kademeli olarak devreye girecek.
GÜVENLİK STANDARTLARI ARTIRILACAK
Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) yetkilileri, tehlikeli madde taşımacılığında yönetmelik değişikliğine gidilme amacının bu alanda güvenlik standartlarını artırmak, uluslararası düzenlemelerle uyumu güçlendirmek, sektörde yaşanan uygulamaları iyileştirmek ve geliştirmek olduğunu vurguladı. UND yetkilileri ayrıca, “Yönetmelik değişikliği sürdürülebilir taşımacılık ilkeleri doğrultusunda çevresel riskleri en aza indirmek ve operasyonel süreçlerde daha verimli ve sağlıklı mekanizmaları oluşturmaya da hizmet ediyor” açıklamasını yaptı.
Tehlikeli madde taşımacılığında güvenliğin sağlanması için eğitim ve denetimlerin hayati önem taşıdığına dikkat çeken Özbay Eğitim Kurumları Yönetim Kurulu Üyesi Simge Kaya, sektörün bilinçlendirilmesi ve mevzuatın etkin uygulanması gerektiğini ifade etti. Tehlikeli madde taşımacılığının, yüksek risk taşıyan ve uzmanlık gerektiren bir alan olduğunu belirten Kaya, “Eğitimler sayesinde sürücüler hem kendi güvenliklerini hem de çevreyi koruyabiliyor” dedi.
