Türk öğrencilerin ülke tercihlerinin son 1-2 yılda değiştiği gözlemleniyor. Daha önce en çok ABD, İngiltere ve Kanada’yı tercih ederken, son dönemde saydığımız ilk iki ülkenin tercih listesinin alt sıralarına indiği dikkat çekiyor. Türkiye’de, yurt dışı eğitimde Avrupa önemli seçenek olmaya başladı. Hatta Fransızca, Almanca, İtalyanca orta öğrenimden geçen öğrenciler için ilk durak olma özelliği taşıyor. Yanı sıra 40 Avrupa ülkesinde 606 üniversitede 3 bin 275 İngilizce program bulunuyor. Bu durum da cazibe yaratıyor. Avrupa’nın kabul standartları Türkiye’ye uygun, yakınlık önemli faktör ancak akademik yapıdaki zorluklar adaptasyon zorluğu yaratabiliyor. Yine de Avrupa’ya ilgide, yüksek öğrenimde ücretsiz eğitim alternatiflerinin olması da büyük rol oynuyor.
Girişimci dostu ülkeler de talep görüyor
Türkiye’deki gençler için oturum ve çalışma izni seçeneğinden dolayı Kanada hâlâ en gözde ülkeler arasında yerini koruyor. Polonya da uygun eğitim ücretleri ve mastır seçenekleri nedeniyle revaçta olan ülkeler arasında yer alıyor. Almanya, İtalya, Hollanda ve Macaristan bu alanın öne çıkan ülkeleri olsa da Balkan ülkeleri Bosna Hersek ve Makedonya da alternatif ülke konumunda hızlı ilerliyor. İngiltere ve İsviçre’nin Avrupa’da öteden beri özellikle lise eğitiminde tercih edildiğini ifade edelim.
İspanya, ağırlıkla başkent Barcelona adeta üniversite öğrencilerinden oluşan bir Birleşmiş Milletler gibi. Berlin ile birlikte Avrupa’nın eğitim merkezlerinden kabul ediliyor. Belçika bu alandaki adımlarını hızlandırırken, Polonya’dan Macaristan’a, İrlanda’dan Estonya’ya çok sayıda ülkeyi bu alandaki performansları ile yakından izleyebiliyoruz. Bu noktada dikkat çekmek istediğimiz bir gelişme daha var. Günümüzde öğrencilerin beklentisini, girişimci dostu ülkeler de daha çok çekmeye başladı. Girişimciye imkan sunan, gerek finansa erişim, gerek altyapı imkanları ve tabi ki ön açan regülasyonlar bazı ülkelerin lisans veya lisans üstü eğitimlerde tercih nedeni oluyor. Bugün artık İngiltere kadar olmasa da İrlanda’da teknoloji yatırımlarındaki gelişmeleri ve girişimciye sunduğu imkanları doğrultusunda öğrenci çekebiliyor. Yine girişimcinin Avrupa’daki yeni adreslerinden Estonya da gözde ülkelerden oldu. Teknoloji girişimciliğinin yanı sıra son dönemde yapay zeka üzerinden gerçekleşen gelişmeler ülkeyi listede üst sıralara taşıdı.
YÖK’ün açıklamalarını takip edin
Yükseköğretim Kurulu (YÖK), yurt dışı üniversite diploma denkliğiyle ilgili düzenlemeler yapabiliyor, kriterleri değiştirebiliyor. YÖK’ün yurtdışında üniversite eğitimi almak isteyenlere yönelik düzenlemeleri takip edilmeli; kimlerin Yükseköğretim Kurumları Sınavı’na (YKS) mutlaka girmesi gerektiği, hangi yurt dışı üniversitelerin Türkiye’de denkliğinin bulunduğu hakkında bilgi edinilmeli. Örneğin YÖK son olarak yurt dışı üniversitelerle ilgili 28 Mart 2024’te aldığı kararda, yurt dışında eğitim alıp diplomalarına Türkiye’de denklik almak isteyenler için düzenlenen usul ve esaslara ilişkin bir açıklama yaptı. Buna göre; dünya üniversiteler sıralamasında ilk 400’de olan üniversitelerden mezun olanlara doğrudan denklik verilecek, ilk 1000’de olanlardan mezun olanlara YKS’ye girme şartı olmayacak. Dünya sıralamasında ilk 1000 listesi içinde yer almayan üniversitelerin tıp, diş hekimliği, eczacılık ve hukuk bölümlerinde eğitimini tamamlayanların YKS sınavına girmesi ve başarı şartını sağlaması gerekecek. Diğer bölümler için ise YKS’ye katılma zorunluluğu olmayacak.
