İmam GÜNEŞ
Son yıllarda enflasyonun artması, buna bağlı olarak işçilik ücretlerinin yükselmesi, döviz kurunun uzun bir süre 18-19 bandından kalması ve artan maliyetlerin fiyatlara yansıtılması ile beraber şirketlerin ciroları da büyüdü. Ciroların büyümesinde karlılığın değil enflasyonun etkili olduğunu kaydeden iş dünyası temsilcileri de STK’lar vasıtasıyla enflasyon muhasebesinin yapılması gerektiğini sıklıkla dile getirmişti. Bu süreçten olumsuz etkilenen işletmelerin başında Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler (KOBİ) de var.
KOBİ tanımı 125 milyondan 250 milyon TL’ye revize edilmişti
Geçen yıl benzer bir durumun yaşanması neticesiyle KOBİ tanımında düzenlemeler yapılmış, KOBİ’lerin devlet destekleri ve finansmana erişiminde kayıplar yaşanmaması için 2022’nin mart ayında KOBİ tanımı 125 milyon TL’den 250 milyon TL’ye revize edilmişti. Bu düzenleme ile 2 bin 44 işletmenin yeniden KOBİ sınıfına dahil edildiği açıklanmıştı. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, da Türkiye ile birlikte işletmelerin de büyüdüğünü ifade ederek “Türkiye ile birlikte işletmelerimiz de büyüyor. İşletmelerimizin iş hacimleri genişledi. Ciro ve bilançoları arttı. Buna bağlı olarak paydaşlarımızdan da KOBİ tanımındaki mali kriterlerin güncellenmesi yönünde talepler geldi” demişti.
2 binden fazla işletme artık KOBİ değil
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Türkiye’de 3 milyon 427 bin 891 işletme bulunuyor. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) ve Türkiye Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler, Serbest Meslek Mensupları ve Yöneticiler Vakfı (TOSYÖV) kaynaklarının verdiği bilgilere göre, geçen yıldan bu yana 2 ila 3 bin arasında işletmenin ciroların şişmesi nedeniyle KOBİ sınıfı dışına çıktı. Kaynaklar, KOBİ tanımının yeniden değerlendirilmesi, limitlerin yükseltilmesi gerektiğine dikkat çekti.
“KOBİ tanımında yeni sınır 1 milyar TL olsun”
Sanayiciler ve ihracatçılar da bu duruma vurgu yaparak, limitlerde güncelleme yapılmasını talep ediyor. Sektör yetkilileri, “Türkiye, küçük ve orta ölçekli işletmeleriyle çok çevik ve hızlı hareket eden bir ülke. KOBİ’ler krediye ve finansmana, sunulan destek ve teşviklere daha hızlı ulaşabiliyor. Ancak cirolarda enflasyon kaynaklı çok ciddi yükselişler oldu. Bu nedenle KOBİ’lerin ciroları da bir anda arttı. Bu yüzden KOBİ sınıfının destek ve teşviklerden daha hızlı yararlanabilmesi için 250 milyon TL’lik sınırın 1 milyar TL’ye çıkarılması uygun olacaktır” dedi.
Bir başka sanayici ise, “Firmaların finansmana ulaşımı bakımından mevcut limitlerin arttırılması, sanayi çarklarının da dönmesini daha hızlı sağlayacaktır. İçinde bulunduğumuz konjonktürde, yaşadığımız zorlu süreci atlatabilmek için destekler önem arz ediyor. KOBİ tanımında bahsedilen limitlerin yükselip 1 milyar TL seviyelerine gelmesi, KOBİ desteklerinden birçok firmanın faydalanmasına katkı verecektir” açıklamasını yaptı.
Enflasyon ve kur KOBİ’leri olumsuz etkiledi
KOBİ tanımının tekrardan güncellenmesi gerektiğini ifade eden yetkililer, “Özellikle enflasyondan dolayı cirolarda artış var. Bundan dolayı önceden KOBİ sınıfında olup da sırf enflasyondan dolayı ciroları 250 milyon TL’nin üzerin e çıkmış birçok firma bulunuyor. Geçmişteki rakamlar enflasyonun, kurun ve fiyatların artmasından dolayı 250 milyon TL gibi bir rakam KOBİ sınıfı için geride kaldı. Bunu göz önüne alıp enflasyona göre bir KOBİ düzenlemesi yapılması gerekiyor” diye konuştu.
Finansman desteklerinde öncelik KOBİ’lerin
Türkiye’deki tüm işletmelerin %99,8’i KOBİ’lerden oluşuyor ve bu işletmeler toplam istihdamın yüzde 76,7’sini sağlıyor. Dolayısıyla ülkemizde KOBİ’lere yönelik özel politikalar belirlenirken, KOBİ’lerin zayıf yönleri olarak belirtilen finansman ve teknoloji sorunları ile rekabet gücüne ilişkin sorunların çözümüne öncelik veriliyor. Bu kapsamda KOBİ’ler başta Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB), İhracatı Geliştirme A.Ş. (İGE) gibi kurumların yanı sıra bankalardan da yatırım, ihracat, işletme, Ar-Ge, inovasyon gibi başlıklarda finansal desteklere öncelikli olarak erişebiliyor. Ciroların şişmesiyle KOBİ tanımının dışında kalan firmalar bu desteklere ulaşmakta zorluk çekecek.