Mehmet Nabi BATUK
Şanlıurfa’da 1988 yılında bölgesel yatırımlara yönelik transformatör üretimi yapmak üzere faaliyetlerine başlayan ve bölgenin ilk transformatör firması olan Trans-El, yeni kapasite artırımı yatırımlarıyla yönünü orta güç transformatörleri ile yeni dış pazarlara çevirdi. Ulusal çapta faaliyet gösteren 21 dağıtım şirketinin transformatör tedarikinde ve bakım onarım hizmetlerinde önemli çözüm ortaklarından biri olan firma, 2000 yılından beridir üretiminin yüzde 60’ını ihraç ediyor. İhracat payını artırmak, yüksek katma değerli orta güç trafoların üretimi için, son 3 yılda ciddi makine, teknoloji ve otomasyon yatırımı gerçekleştirdiklerini belirten Trans-El Yönetim Kurulu Üyesi Müslüm Kara, büyüme yatırımlarıyla birlikte yurt içi ve Orta Doğu’daki konumlarını koruduklarını söyledi. Afrika ve Avrupa’da daha da genişlemeyi, ABD’ye de açılmak istediklerini ifade eden Kara, “Lokomotif pazarımız Orta Doğu ve Afrika’da sıkışmak istemiyoruz. Avrupa ve Amerika’daki yeni alternatif pazarlara odaklanıyoruz. Ukrayna ile Rusya arasında başlayan savaşın ardından doğal gaz tedariki bir silah olarak kullanılması ile Avrupa yönünü elektrik teknolojilerine çevirdi. Avrupa’nın kurulu elektrik gücü yeni talepleri karşılamakta zorluk çekiyor. Bunu fırsata dönüştürmek için ekodizayn düşük kayıplı trafoların üretimi için uzun bir süre önce zaten Ar-Ge çalışmalarını tamamlamıştık. Şimdi de Avrupa’nın Tier2 standartlarını sağlamak için Ar-Ge çalışmalarımız sürüyor. Burada özellikle dual voltaj tip transformatörlere yönelik ciddi bir hazırlık içerisindeyiz. Ürünlerimizin kalite testleri için de Boğaziçi Üniversitesi ile işbirliği yapıyoruz” diye konuştu.
Üretimini son 3 yılda 2 katına çıkardı
Sürdürülebilir kapasite artışı için son 3 yılda ciddi makine yatırımları yaptıklarını kaydeden Müslüm Kara, şunları söyledi: “10 bin metrekaresi kapalı olmak üzere toplam 25 bin metrekare alan üzerine kurulu 2 fabrikada üretim yapıyoruz. 2020 yılına göre üretim kapasitemiz 2 katına çıktı. Avrupa’nın istemiş olduğu Tier2 losses transformatörlerin üretimlerini gerçekleştirmek için; özel yeni makine siparişleri verdik. Ayrıca ek yüksek gerilim sargı makinelerimizin siparişini verdik, alçak gerilim soğuk kaynak makinemizi devreye aldık. Bu sayede küçük güç trafoların üretimini mevcut hatlarımızdan ayırıp daha katma değerli orta güç trafoların üretimine ağırlık vereceğiz. Ancak sürdürülebilir kapasite artışı için 2’nci izolasyon kurutma fırını yatırımını 2 ay içinde tamamlamayı hedefliyoruz. Pek çok alanda makine yatırımlarımız da aralıksız devam ediyor. Ayrıca 17025 TÜRKAK Akreditasyonu’na sahip test laboratuvarımızın yoğunluğunu azaltacak 2’nci test laboratuvarımızın kurulumu yapılıyor. 31,5 megavat kapasiteli transformatörlerimizi burada test edebileceğiz. Bu sayede orta güç transformatörleri üreten firmalar arasındaki yerimizi alacağız.”
Afrika’da spesifik projelerde kendini gösteriyor
“Orta Doğu lokomotif pazarımız olarak öne çıkıyor” diyen Müslüm Kara, şöyle devam etti: “Bu pazardaki hacmimizin yüzde 25’i Irak’ta değerleniyor. İhracatımızın kalan yüzde 23’ünü Avrupa, yüzde 12’si Afrika pazarına yapıyoruz. Afrika’da ağırlıklı olarak spesifik transformatör taleplerine yanıt veriyoruz. Suriye iç savaş nedeniyle hala kapalı. Bu pazar açılırsa sektörümüz adına pek çok fırsatı da beraberinde getirecek. Bu pazarda ağırlıklı olarak Rus transformatörcülerin hâkimiyeti var. Ancak yeni yatırımlardaki talebi düşünürsek bu pastada ülkemize de önemli bir pay oluşacaktır. Ukrayna da ülkemiz için önemli bir pazar haline gelebilir. Bölgedeki yatırımları yakından takip ediyoruz.”