Duygu GÖKSU – Esra Sultan AZİZOĞLU
Ege İhracatçı Birlikleri’nin (EİB) EKONOMİ Gazetesi iş birliğinde düzenlediği Ege İhracat Buluşmaları’nın altıncı durağı Balıkesir oldu. Balıkesir Sanayi Odası’nda (BSO) düzenlenen toplantıda, Balıkesir Valisi Hasan Şıldak, Balıkesir’in Ege Bölgesi yanında Marmara’ya da göz kırpan konumuyla diğer birliklerle de iş birliğini sürdürdüğünü ancak büyük oranda ihracat faaliyetlerini İzmir üzerinden gerçekleştiren bir il konumunda olduğunun altını çizdi.
Balıkesir’in 2022 yılında 1 milyar dolara yaklaşan ihracatıyla kendi rekorunu kırdığını hatırlatan Şıldak, “Balıkesir OSB ve Balıkesir’in dört bir yanında yeni OSB’lerin kuruluyor olması, Balıkesir’de sanayi, tarım, ticaret ve diğer alanların gelişmesi, yüksek teknolojili ürünlerin üretileceği Marmara OSB’nin temellerinin atılması heyecan verici. Sanayi ve Teknoloji Bakanımızın katılımıyla burada 14 fabrikamızın temeli atılacak. Bu son derece heyecan verici bir gelişme. Tarım alanında da çok büyük hamleleri görüyoruz. Gönen’de Türkiye’de en büyük topraksız tarımın gerçekleştirileceği, seracılık yapılacak tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgemiz 8 bin dekar alan üzerinde 2 ay gibi kısa bir sürede tescil aşamasına gelmiş durumda. Bütün bunlar Balıkesir’in sahip olduğu kapasitenin hızlı bir şekilde gün yüzüne çıkıyor olması demek. İhracat rakamlarına da önümüzdeki yıllarda büyük oranda tesir edecek. Bugün 1 milyar dolar olarak telaff uz edilen ihracat rakamlarının kısa sürede 2-3 milyar dolarlara geleceğini, vergi dairesi kayıtlarının ilimizde olması durumunda 5 milyar dolarlara rahatlıkla ulaşabileceğini söylemek istiyorum. Balıkesir sadece bir tarım şehri değil, sanayi, turizm ve madencilik sektörlerinde gelişen bir kent konumunda” diye konuştu.
JAK ESKİNAZİ: BALIKESİR TÜRKİYE’Yİ DOYURAN İL
Balıkesir’i iki coğrafi bölgeye yayılan toprakları, iki denize olan kıyıları ve coğrafi işaret aldığı ya da alma çabaları süren onlarca ürünüyle mükemmel bir turizm ve gastronomi destinasyonu olarak tanımlayan EİB Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, “Balıkesir, tarih, kültür ve sanat merkezi. Gıda ürünlerinde; tam 34 farklı lezzetini coğrafi işaretle taçlandırma çabası içinde. Bazı lezzetler için coğrafi işaret alınmış, diğerlerinde de çabalar sürüyor. Özetle Balıkesir için Edremit zeytininden Ayvalık papalinasına, Susurluk ayranından Gönen pirincine, Ayvalık zeytinyağından Balıkesir kaymaklısına 10’larca lezzetle ‘Türkiye’yi doyuran il’ diyebiliriz” görüşünü ifade etti.
Balıkesir’in 2021’de 794 milyon dolar olan ihracatını yüzde 18’lik artışla, 934 milyon dolara taşıdığını aktaran Eskinazi, “Balıkesir’in ithalatı ise; 613 milyon dolarda kaldı. Balıkesir’in ihracatının ithalatını karşılama oranı yüzde 152’ye ulaştı. Balıkesirli ihracatçılarımıza uygun bir zemin sunabildiğimiz takdirde, Cumhuriyetimiz 100. Yıldönümü’nde ihracatta 1 milyar dolar barajını aşacaklarına tüm kalbimle inanıyorum” dedi.
“İSTİHDAM 40 BİNE ULAŞACAK”
Balıkesir Organize Sanayi Bölgesi’nde 152 firmanın faaliyet gösterdiğini aktaran Eskinazi, “Balıkesir OSB’de 17 bin kişi istihdam ediliyor. İstihdam rakamı 8 yıl sonunda 40 bine ulaşacak. 2022’de Balıkesir’in ihracatına 494 firma katkı sağladı. Bunların 88’i yeni ihracatçılardı ve kentin ihracatından 11 milyon dolarlık pay aldılar” diye konuştu.
Türkiye’nin ihracat hedeflerine ulaşması için ihracatçıların finansmana erişimdeki sorunların giderilmesi gereğine vurgu yapan Eskinazi, sözlerini şöyle tamamladı: “İhracatçılar olarak yüksek enflasyon ve düşük döviz kurundan dolayı büyük sorunlar yaşıyoruz. Mevcut döviz kuru enfl asyonla mücadelede hükümetimize bir başarı kazandırmazken, biz ihracatçıların da rekabetçiliğinin önünde büyük bir set oluşturuyor. Özetle, hepimiz kaybediyoruz. Hazine ve Maliye Bakanımız Sayın Nurettin Nebati ile geçen hafta yaptığımız toplantının hemen ardından; Merkez Bankası ihracatçılarımızın yurtdışından getirdikleri dövizleri satın alırken döviz kuruna yüzde 2 fark verme kararı aldı. Bu karar olumlu bir adım ancak bizim ihtiyacımızın çok uzağında. Yüksek enfl asyonla sorunlarımıza şifa bulamayız. Enfl asyonu kontrol altına alana kadar çare olarak enflasyon muhasebesinin hayata geçirilmesi gerektiğine inanıyoruz. İhracatçılarımızın finansmana erişimlerindeki sorunlar giderilmeli. Enerji fiyatlarında Şubat başında yapılan indirimlere rağmen mevcut enerji maliyetleriyle rakiplerimizle rekabet etme şansımız yok. Enerji fiyatlarında daha büyük indirimlerin hızlıca yapılması gerektiğini düşünüyoruz.”
NAZMİ YARIŞ: FİRMALARIN YÜZDE 35’İ TARIMA DAYALI
Balıkesir’in en çok ihracat gerçekleştirdiği üç ülkenin Irak ABD ve Almanya olduğunu paylaşan BSO Başkanı Nazmi Yarış, Balıkesir’den en çok ihracat yapan sektörlerin ise; su ürünleri ve hayvansal mamuller, elektrik ve elektronik, otomotiv endüstrisi olduğunu kaydetti. Balıkesir sanayisini oluşturan firmaların yaklaşık yüzde 35’inin tarıma dayalı firmalardan oluştuğu bilgisini veren Yarış, “İhracat ödülü alacak 5 firmaya baktığımızda sektörel olarak sentetik çuval, sert metal uç imalatı, ağaç kaplama, mermer ve zeytin ve zeytinyağı üretimi yapan firmalardan oluşuyor. Bu da ilimizin ihracat yönünden çeşitliliğini gösteriyor” dedi.
2022 yılında ihracat bedellerinin yüzde 40 oranında bozdurulma zorunluluğunun, özellikle ithal girdisi olan ve döviz borcu olan firmalar için büyük sıkıntılar yarattığını ifade eden Yarış, “Ayrıca 2022 yılında başlayan ve hali hazırda devam Rusya- Ukrayna savaşı, küresel piyasalarda endişe yaratmaya devam ediyor. 2023’ün ilk çeyreğinde yapılacak EYT (emeklilikte yaşa takılanlar) düzenlemesi ve asgari ücrette yapılan artış ile seçim ekonomisinin yansımaları, fiyatları tekrar yukarı çekme ihtimalini bulunduruyor. Piyasalarda güvenin yeniden sağlanması için enfl asyon, cari açık ve büyüme dengesinin kurulmasına, faiz ve kur enstrümanlarının etkin şekilde yönetildiği politikalara ihtiyaç var” değerlendirmelerinde bulundu.
GÜLOM TİMURHAN: 2022’DE 45 MİLYAR DOLARLIK DESTEK SAĞLADIK
Dış ticaret fazlası veren bir Türkiye hedefiyle Türk ihracatçısına destek olmaya devam edeceklerini vurgulayan Türk Eximbank Ege Bölge Müdürü Gülom Timurhan ise, 2022 yılı sonunda ihracatçıların sigortalanan alacak tutarının 25,4 milyar dolar olduğunu, ihracatçılara 19,6 milyar dolar kredi desteği sağladıklarını söyledi. Timurhan, “2022 yılında ihracata 45 milyar dolarlık destek sağladık. İhracatçılarımızın finansmana erişimde karşılaştığı teminat oluşturma sorununa çözüm bulmak üzere bankamız ve Türkiye İhracatçılar Meclisi ortaklığıyla kurulan İhracatı Geliştirme AŞ.’nin, 1 Mart 2022 itibariyle faaliyete geçmesiyle, finansmanda yeni bir dönem başladı. Özellikle yüksek katma değerli orta ve yüksek teknolojili ürün üreten ihracatçılarımıza kredi kullanım imkânı sunmaya başladık. 2 bin 600’den fazla ihracatçımıza 13,5 milyar TL kredi kullandırdık” dedi.
EİB, BAGİAD VE VALİLİĞİ ZİYARET ETTİ
EİB heyeti, Balıkesir programı kapsamında; Balıkesir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Rahmi Kula ve Balıkesir Genç İş İnsanları Derneği (BAGİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Emrah Bilcanlı’yı da ziyaret etti (üstte). EİB Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi ve beraberindeki heyete, Balıkesir Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Yarış gün boyunca ev sahipliği yaptı. Heyetin, Balıkesir Valisi Hasan Şıldak’a yaptığı ziyarette (altta), Balıkesir ile Ege İhracatçı Birlikleri arasındaki olası iş birlikleri görüşüldü.
İMECE USULÜ KURULAN HOLDİNG İHRACAT ŞAMPİYONU OLDU
EİB heyetinin, Balıkesir’de bir diğer durağı Almanya ve Hollanda’da çalışan 3 bin 500 gurbetçinin 1968 yılında güçlerini birleştirerek kurdukları, EİB üyeleri arasında 2022 yılında Balıkesir ihraca t şampiyonu olan İşbir Holding’e ait fabrikalar oldu. İşbir Holding İcra Kurulu Başkanı Metin Gültepe ve İşbir Sentetik Genel Müdür Vekili Gürsel Ötegengil’in ev sahipliği yaptığı ziyarette, İşbir Holding’e ait 2 fabrika ve Ar-Ge Merkezi ziyaret edildi. İşbir Holding’deki ziyarette konuşan İşbir Holding İcra Kurulu Başkanı Metin Gültepe, Balıkesir OSB’deki fabrikalarında endüstriyel ambalaj malzemesi olarak kullanılan bigbag ürünü için yarı mamul iplik, kumaş üretimi yaptıklarını, İşbir Sentetik’in 1968 yılında kurulan ilk fabrikasında ise; duvardan duvara halı sektörü için halı tabanı 1. ve 2. taban kumaşları ürettiklerini söyledi. Gültepe, “İşbir Sentetik olarak bu ürünün Türkiye’deki ilk üreticisiyiz. 2022’de 110 milyon dolar satış gerçekleştirdik. Satışlarımızın yüzde 64’ünü ihracat oluşturdu. İşbir Sentetik olarak 2022’da 70 milyon dolar dövizi ülkemize kazandırdık” dedi.
“LİMANLARI LOJİSTİK MERKEZLERLE BAĞLAMALIYIZ”
Panelin soru-cevap bölümünde görüşlerini paylaşan Balıkesir Ticaret Odası Başkanı Rahmi Kula, İzmir Çandarlı Limanı, Kemalpaşa Lojistik Merkezi, Gökköy Lojistik Merkezi, Bandırma Limanı’nın önemine değindi. Kula, “Bu limanlarımızı ve lojistik merkezlerimizi tren yolu ile birbirine bağlamalıyız. Buradan da demir yoluyla Çanakkale köprüsü üzerinden Avrupa’ya ihracat gerçekleştirmeliyiz. Ege Bölgesi’nden başlayarak Kuzey Marmara ve Çanakkale Köprüsü ile birlikte konteynerlerimizi Avrupa’ya göndererek daha rekabetçi bir ortam sağlamalıyız. Avrupa bu kadar yakınken bunu avantaj olarak kullanmamız gerekiyor” diye konuştu. Türkiye’nin navlunların çok yüksek olduğu dönemde bile Çin ile rekabet edebilme şansına sahip olduğunu ancak şu anda ana sorunun enerji maliyetleri olduğunu aktaran Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkan Yardımcısı Yalçın Ertan ise şunları söyledi: “Sıkışmış vaziyetteyiz. Ana sorunumuz enerji maliyetlerinin çok yüksek olması. Enerji yoğun bir sektörüz. Sanayiciye enerji maliyetlerinde indirim yapıldı ancak yeterli değil. Sektör olarak Avrupa’daki pazarımızı kaybetmiş durumdayız. Katma değeri yüksek çelik ürünlerini cüzi bir miktarda ihraç edebiliyoruz. 2022 Haziran ayından beri aşağı gidiyoruz. Bu sarmaldan çıkmamız gerekiyor.”
