Tuba CANPOLAT
Gaziantep iş dünyası temsilcileri, 6 Şubat depremi öncesine dönemediklerini dile getirdi. Üretim, ihracat ve istihdamda kayıplar yaşayan kentin iş dünyası temsilcileri, Gaziantep’in merkezindeki sanayicilerin, deprem kentlerine verilen tüm destek ve teşviklerden faydalanmasıyla daha hızlı bir şekilde eski günlerine döneceğini kaydetti.
EKONOMİ Gazetesi’ne konuşan Gaziantep Sanayi Odası Başkanı Adnan Ünverdi, deprem bölgesinde yer alan illerin tamamının iyileştirme ödeneklerinden yararlanması gerektiğini söyledi. Gaziantep merkezdeki üreticilerin kapsam dışı bırakıldığını kaydeden Ünverdi, “Deprem desteklerinden şehrimiz maalesef yeteri kadar faydalandırılmıyor. Gaziantep merkezde yıkım çok fazla olmasa da depremin ticaretimize olan olumsuz etkilerini bölgemizle aynı oranda yaşıyoruz, ancak bölgeye verilen desteklerden şehrimiz kısıtlı olarak faydalanıyor” dedi. Ünverdi, “Depremin hemen ardından kredi borçları konusunda Gaziantep’te ertelemeler daha kısa süreli tutuldu. Geçtiğimiz günlerde deprem bölgesindeki işletmelerin mevcut prim borçları ödemlerinin uzatılmasına yönelik alınan kararda İslahiye ve Nurdağı ilçelerimiz mücbir sebep düzenlemesi kapsamına alınırken Gaziantep merkezdeki üreticilerimiz kapsam dışı tutuldu. Aynı şekilde deprem bölgesindeki esnafın Halkbank’a olan kredi borçlarının 6 ay daha ertelenmesi kararından İslahiye ve Nurdağı ilçelerimiz dışındaki esnafımız faydalanamıyor. Üreten, ihraç eden ve her koşulda ülkemize katma değer kazandıran şehrimizin tamamının verilen destek ve teşviklerden faydalandırılmasını istiyoruz. Deprem sonrası sektörlerimizde ciddi üretim kayıpları söz konusu. Vergi yükünün azaltılması, kaybetmiş olduğumuz iş gücünün telafisi için istihdamın teşvik edilmesi de kritik önem taşıyor” diye konuştu.
“Kapsam dışı bırakılmak, toparlanmayı yavaşlattı”
Gaziantep Ticaret Odası Başkanı Tuncay Yıldırım ise depremle birlikte Gaziantep’in kılcal damarlarının koptuğunu kaydetti. Yıldırım, Gaziantep’in deprem desteklerinden kapsam dışı bırakılmasının ticari aktivitenin sürdürülebilirliğini engellediği gibi toparlanmayı da yavaşlattığını anlatarak, şunları kaydetti: “Bölgemizde toparlanma süreci hala devam devam ediyor. Mücbir sebep hali Gaziantep için son buldu. Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya ile İslâhiye ve Nurdağı ilçelerinde 30 Kasım 2023’e kadar uzatıldı. Sürecin başından buyana tüm düzenlemelerde ve finansman desteklerinde il merkezimizdeki hasarın azlığından dolayı Gaziantep farklı değerlendirildi. Neden böyle yapıldığını anlıyorum ama anlatamadığımız Gaziantep’in görünmez hasarlarının büyüklüğü. Benim üyelerimin tedarikçisi, bayisi, müşterisi depremden etkilenen şehirlerde. Yani Gaziantep’in kılcal damarları kopmuş. Depremin ardından Gaziantep’in kapsam dışı bırakılması, ticari aktivitenin sürdürülebilirliğini engelliyor, toparlanmayı yavaşlatıyor.”
“Son vergi zamlarıyla reel sektörün rekabetçiliği azalıyor”
Yıldırım, “Son yapılan vergi zamlarıyla birlikte reel sektörün rekabetçiliği azalıyor, işletmelerin büyüme ve istihdam yaratma kabiliyeti zora giriyor. Bir yandan yüksek işçilik maliyetleri diğer yandan artan vergi yükü karşısında öngörülebilirliğimiz ve rekabetçiliğimiz güçleşiyor. Fiyatlama kabiliyetimizi yitiriyoruz. Şu an tüm iş dünyası işletmesinin sürdürülebilirliğine odaklanmış durumda. Finansman ihtiyacı her geçen gün artıyor. İş dünyasının finansmana erişimi için rasyonel adımlar atılmalı” dedi.
“Öncelikle lojistikle ilgili sorunlarımız çözülmeli”
Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Fikret Kileci, deprem sonrasında bölgede üretimin tamamen durduğunu anımsatarak, şöyle konuştu: “Depremden sonra normalleşme sürecinin başlamasıyla lojistik ve sanayi altyapısındaki hasarlara odaklanmaya başladık. Öncelikle İskenderun Limanı’ndaki işleyişin normale dönmesi en acil ihtiyaçlarımızdan biridir. Depremde demiryolu ulaşımımız hasar gördü. Mevcut sistemin yenilenmesi ve hızlı tren hattının inşasının hızlanması bizleri sevindirecek. Biz devletimizin de desteğiyle üretimi yeniden ayağa kaldırmaya başladık ancak ihracat yalnızca bir ürünü üretmekten ibaret değil. Bu sürecin lojistik ayağı da hayati önemde. Bölgemizden gönderilen ihraç ürünlerinin Mersin Limanı’na yönlendirilmesiyle hem maliyetler arttı hem de Mersin Limanı kapasite sorunları yaşamaya başladı. Bu problemin ivedilikle çözülmesi ihracatçıları rahatlatacaktır.”
“Bölge illeri enerji desteğine ihtiyaç duyuyor”
Üretim maliyetlerinin zamlardan payını aldığını kaydeden Gaziantep OSB Başkanı Cengiz Şimşek, “Bölgemizin tüm iş kollarında, üzerinden altı ay geçmesine rağmen depremin izlerini görmek mümkün. Rekabet ettiğimiz pazarlarda çeşitli teşvik ve iyileştirmelere ihtiyaç duyuyoruz. İhracatta destek taleplerimiz var. Devlet sanayicisini yalnız bırakmaz bu sebeple iyi çalışılmış projelerle kalkınacağımızı düşünüyoruz. Bölge için özellikle enerji ve ihracat desteği bekliyoruz” dedi.