“Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü (YYS)”, gümrük yükümlülüklerini yerine getiren, kayıt sistemi düzenli ve izlenilebilir olan, mali yeterlilik, emniyet ve güvenlik standartlarına sahip bulunan, kendi otokontrolünü yapabilen güvenilir firmalara gümrük işlemlerinde birtakım kolaylık ve imtiyazlar tanıyan uluslararası kabul gören bir statü olarak yürürlüğe girmiştir.
Dış ticaret ve gümrük düzenlemeleri de dönemsel olarak dış etmenlerinin etkisi altında kalır. 2001 yılındaki “İkiz Kule Saldırıları” olarak adlandırılan terör olaylarından sonra küresel düzeyde gümrük idareleri “önce güvenlik sonra ticaret” anlayışı ile bir dizi yeni düzenlemeyi yürürlüğe soktu.
ABD’de ikiz kulelere ve Pentagon’a gerçekleştirilen saldırılar o yıllarda küresel düzeyde bir güvensizlik ortamı yarattı. Ülkeler daha sıkı hudut kontrolleri ve güvenliği önceleyen dış ticaret seçeneklerine yönelmeye başladı. Akabinde, küresel düzeyde tedarik zincirinde kesintiler ve bundan kaynaklanan gecikmeler ortaya çıkmaya başladı.
Durumu birlikte değerlendiren Dünya Ticaret Örgütü ve Dünya Gümrük Örgütü üyeleri güvenlik kontrollerine halel getirmeksizin hiç olmazsa “güvenilir ticaret erbabı” olarak adlandırılan işletmelerin gümrük işlemlerini daha hızlı yürütmeye yönelik yeni bir düzenleme yapmaya ihtiyaç duydular. “Authorized Economik Operator” (Yetkilendirilmiş Ekonomik Operatör) düzenlemesi bu anlayışla birçok ülkede yürürlüğe sokuldu. AEO konsepti, Dünya Gümrük Örgütü (WCO) tarafından başlatılan “gümrükten-işletmeye” kadar ilerleyen bir işbirliğine dayanmaktadır.
AB AEO programı için yasal temel, 2008 yılında “Topluluk Gümrük Kanunu”na (CCC) (Yönetmelik (EC) 648/2005) ve uygulama hükümlerine yapılan “güvenlik değişiklikleri” yoluyla sağlanmıştır. Uluslararası tedarik zinciri güvenliğini artırmayı ve meşru ticareti kolaylaştırmayı amaçlayan program, tüm tedarik zinciri aktörlerine açıktır. Gümrük basitleştirme (AEOC), güvenlik ve emniyet (AEOS) veya ikisinin bir kombinasyonu olan (AEOF) modeli için yetkilendirilmiş ekonomik operatörleri kapsar.
YYS’yi kazanmak zor askıya alınması kolay
Uluslararası ticaretin kolaylaştırılması amacıyla gerçekleştirilen bu uygulama Türkiye’de “Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü” (YYS) adı altında 2013 yılında yürürlüğe sokuldu. 10.01.2013 tarihi Resmi Gazete’de yayımlanan “Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliği” ile YYS belgeleri dağıtılmaya başlandı. Bugüne kadar, YYS sahibi firma sayısı 750’nin üzerine çıkmış olup bu statüyü elde etmek isteyen işletmelerin sayısı da her geçen gün artmaktadır.
Bu kadar meşakkatli bir sertifikanın da alınması bir o kadar zor, kaybedilmesi veya askıya alınması bir o kadar kolaydır. Bu minvalde, derneğimiz sertifikanın devamlılığını sağlamak amacıyla “YYS Follow Up” (YYS Takip-Sürdürülebilirlik) programını hayata geçirmiştir. Peki “YYS Follow Up” nedir?
Firmaların Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası (YYS) süreçlerini yönetmelerini kolaylaştırmak için tasarlanmış yenilikçi bir takip ve hatırlatma platformudur.
Bu platformun firmalara sağlayacağı katma değeri şöyle sıralayabiliriz:
- Sertifika ile ilgili tüm yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirir.
- Süreçlerini düzenli ve sorunsuz bir şekilde takip eder.
- Kritik tarihler ve yenileme işlemleri için otomatik hatırlatmalar alarak olası gecikme ve cezaların önüne geçecektir.
- Sertifikanızın devamlılığını sağlamak için gereken tüm adımları tek bir ekranda görebilecek “YYS Follow Up” ile tam uyum sağlamak ve sertifikaların sürdürülebilirliğini kolaylaştırmak için zaman ve verimlilik kazanılmış olunacaktır.
Web tabanlı bu program sayesinde takibi gerçekleştirilen konu başlıklarını sıralamak gerekirse:
- Eğitimlerin takibi,
- Faaliyet raporu dönemi takibi,
- Eşya hareketleri denetim raporunun takibi,
- Kalite belgeleri-yönetim kurulu, temsil takibi,
- Yetki sürdürülebilirliğinin takibi, (Götürü teminat, Basit A.TR EUR.1 ve EUR.MED fatura beyanı takibi),
- İştigal alanı dışı işlem takibi,
- Eksik beyan usulü takibi,
- Tedarikçi yönetimi takibi,
- Taşeronların takibi,
- YYS kapsamında tesislerin takibi.
Kazanması zor kaybedilmesi veya askıya alınması kolay olan sertifikanın takibi için uygulamaya alınan “YYS Follow Up” programı ile artık sertifikanın gerekliliklerini ve sürdürebilirliğini insan dikkatsizliğinden kaynaklanan olumsuz faktörleri ortadan kaldıran bu etkin yazılım ile YYS sahibi firmaların takip süreçleri daha da kolaylaşmış olacaktır.