GEÇEN Aralık ayı ortasında Dilovası’ndaki İMES OSB’deki toplantıya giderken Girişimci Alüminyum Sanayici ve İş İnsanları derneği Başkanı, Sima Alüminyum Genel Koordinatörü Celalettin Kırboz aradı:
- Sistem Alüminyum’un kuruluş yıldönümü gecesinde aynı masayı paylaşmış, sohbet etmiştik. İMES’e yolunuz düştüğünde bizim fabrikaya da uğramanız konusunda sözleşmiştik. Bekliyoruz.
Celalettin Kırboz
Hakan Güldağ’la birlikte İMES OSB’deki toplantı öncesi Sima Alüminyum’a uğradık. Celalettin Kırboz, fabrikanın yönetim binasının girişindeki bazı ürünlerini bize tek tek anlattı. Önce ürettikleri bir alüminyum çubuğu gösterdi:
- Bu, ana sanayi için ürettiğimiz bir ara ürün. Bu alüminyum çubuğu üreterek her 4 dakikada bir ülkemizin 100 dolarının devletin kasasında kalmasını sağlıyoruz. Çünkü, biz bunu üreterek ithalatı frenlemiş oluyoruz.
Bir başka parçaya işaret etti:
- ABD’ye “AR 15” silah parçaları gönderiyoruz. Kilogram başına 8 dolar ihracat geliri olan bu parçaları 2-2.5 yıldır ABD’ye satıyoruz.
Hemen yan tarafta duran parça örneklerine dikkat çekti:
- Milli tüfeğin gövdesini geliştirdik. Başlangıçta yerlilik oranı yüzde 42-43 idi. Şimdi yerlilik oranı yüzde 96’yı buluyor.
Sima Alüminyum’u 2016 yılında, İMES’te 2004 yılından beri faaliyet gösteren Seykoç Alüminyum’un kurduğunu bildirdi:
- Sima Alüminyum başlangıçta Çayırova’da 2 bin 500 metrekarelik tesiste faaliyete geçti. Şirketimizin kurucuları sektöre ilk girdiklerinde özel alaşımlı, Türkiye’de üretilmeyen alüminyum ürünlerini ithal ediyordu. Sima, 17-18 milyon dolarlık yatırımla üretime geçti.
Sima Alüminyum’un tümüyle bir Ar-Ge merkezi gibi çalıştığını vurguladı:
- Ağırlıklı olarak savunma sanayi ve otomotiv sektörüne parça yapıyoruz.
Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi’yle işbirliği içinde olduklarını kaydetti:
- Baykar’ın ilk İHA projelerinde basit parçaları üreterek devreye girdik. Zamanla iniş takımlarına da yöneldik. Böylece savunma sanayine de parça üretir hale geldik.
BMC’nin Kirpi’sine bilye yatağı ürettiklerini aktardı:
- Avrupa’dan alıyorlardı. Savunma sanayinde kullanıldığı gerekçesiyle aldıkları şirket fren koyunca biz devreye girdik ve yaptık.
Ardından “Baykar TB2”nin iniş takımının önünde durdu:
- SAHA İstanbul’un kurucuları arasında bulunan Sanayi ve Teknoloji eski Bakan Yardımcısı Hasan Büyükdede, dernekte birlikte çalıştıkları Haluk Bayraktar’la “TB2”nin iniş takımları konusunda bizimle bağlantıya geçti. 1 yıllık Ar-Ge sonrası sıfırdan ürettik.
Celalettin Kırboz’la ürünleri üzerine sohbet ederken şirketin Yönetim Kurulu Başkanı Murat Çığlı da katıldı. Kırboz, Dilovası IMES OSB’deki 22 bin metrekarelik alana 2022 yılında taşındıklarını ifade etti:
- Havacılık, otomotiv, elektromekanik, raylı sistemler, tıbbi cihazlar, bisiklet, denizcilik ve yeşil enerji, bizim ürünlerimizle hizmet verdiğimiz alanlar.
Murat Çığlı araya girdi:
- Biz silah ve savunma sanayinin temel malzemesini yerlileştiriyoruz. Burada gördüğünüz ürünlerin çoğu daha önce ülkemize ithal ediliyordu. Şu anda Sima’nın üretiminin yüzde 70’i savunma sanayine yönelik gerçekleşiyor.
Oluşan üretim gücünü, becerisini şöyle özetledi:
- Şu anda Avrupa ülkelerinden, “ürünlerinizin tamamını bize ayırın” şeklinde teklifler alıyoruz.
Milli tüfekte yerlilik oranının yüzde 96’ya çıkması, üretilen her alüminyum çubuğun 4 dakikada bir Türkiye’nin 100 dolarının ithalata gitmesini frenlemesi, Sima’nın ulaştığı üretim gücünü gösteriyor…
Hatay’ın eski günlerine dönüşü uzun sürecek ve zorlu olacak
ANTAKYA Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hikmet Çinçin, 6 Şubat 2023 depremlerinin yıldönümündeki sohbetimizde önce kentin yaşadığı yıkımı özetledi:
- 6 Şubat depremleriyle şehrimizde 87 bin 230 yapı ve 322 bin 639 bağımsız bölüm yıkıldı ya da ağır hasar aldı. Enkaz kaldırma süreci 11 ayda tamamlandı.
- Hak sahipliği konusunda toplamda 173 bin 353 başvuru kabul edildi. Bunlardan 151 bin 811’i konut, 21 bin 755 ticarethane.
- Bu kapsamda yapılması gereken konut sayısı 136 bin 250, işyeri sayısı da 15 bin 816.
Ocak 2025 itibariyle son durumu aktardı:
- Ocak 2025 itibariyle bugüne kadar teslim edilen 32 bin 160 konutla birlikte Hatay genelinde toplamda hak sahipleri belirlenen konut sayısı 46 bin 140.
Ardından ekledi:
- İlimizde depremde hasar gören işletmelerin onarım işlemleri, binanın yapısına, hasarın boyutuna ve diğer birçok faktöre bağlı olarak uzun bir süreç gerektiriyor.
Hatay’ın asrın felaketi sonrası yeniden doğmaya çalıştığının altını çizdi:
- Devlet, özel sektör ve sivil toplumun ortak çabalarıyla Hatay’ın eski günlerine dönmesi mümkün. Ancak, bu süreç uzun ve zorlu olacak.
“Mücbir sebep” uygulamasına dikkate çekti:
- Hazine ve Maliye Bakanlığımızdan Antakya, Defne, Hassa, Samandağ ve Kırıkhan ilçelerimiz için özel destek paketi oluşturmasını, “mücbir sebep” uygulamasının Van depreminde olduğu gibi 5 yılı aşan süreyle devrede tutulmasını talep ediyoruz.
Her şeye rağmen 1.2 milyar dolarlık ihracat yaptık
KAHRAMANMARAŞ Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Hikmet Gümüşer, 6 Şubat 2023 depremlerinin merkez üssü olan kentteki durumu şöyle özetledi:
- Fabrika binaları yeniden yükselmeye başlıyor. Yıkılan, ağır hasar alan fabrikaların yerine modern teknolojiye uygun yeni tesisler inşa ediliyor.
- Finansman problemine rağmen sigorta tazmin gelirlerinin yeniden işlere aktığını görüyoruz. Umudumuzu hiç kaybetmedik ama 6 Şubat 2023’ten beri bütün kara bulutlar üstümüzde dolaşıyor.
Yaşanan sorunlardan bazılarını sıraladı:
- Azalan işgücü, tekstil, metal mutfak eşyaları ve kuyumculuk sektörü gibi emek yoğun sektörlerde sabit maliyet etkisini yukarılara çıkardı. Kapasite kullanımları düştü.
- Mevcut borçların uzun yıllara yapılandırılması ve ihracat taahhütlü kredilerde taahhüt sürelerinin uzatılması ne yazık ki uygulanmadı. Bu durum bölgede konkordato alan firma sayılarını artırdı.
- “Mücbir sebep”in sonlandırılması ve işverenin birikmiş yüklü vergi borçlarını ödemek zorunda olması, likidite problemlerini daha da derinleştirecek.
“Tüm bunlara rağmen” deyip ekledi:
- Kahramanmaraşlılar, 1.2 milyar dolar ihracat yapmayı başardı. Depremden önceki yıl ihracatımız 1.5 milyar dolardı. Ayrıca kayıtlı çalışan sayımız deprem öncesi rakamlar olan 175 binlere yeniden ulaştı.