Hüseyin GÖKÇE
Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) , Deprem Bölgesi Kalkındırılmasına Yönelik TÜRMOB Görüş ve Önerileri başlığı altında toplam 23 eylem içeren bir rapor yayımladı. Raporda hâlen 6 bölgeden oluşan teşvik sistemindeki bölge sayısının 7’ye çıkarılması ve buraya özel bölgesel teşvik sağlanması istendi.
Rapor, Kalkınma Temelli Bütüncül İktisadi ve Mali Tedbirlerden oluşan 19, sosyal tedbirlerden oluşan 4 olmak üzere toplam 23 eylem başlığından oluşuyor.
Asgari yatırım tutarı koşulları yeniden belirlenmeli
İktisadi tedbirler arasında, depremden etkilenen illerde mücbir sebep hali süresinin uzatılması, yapılandırma kapsamına girmeyen vergi ve prim borçlarının düşük faizle taksitlendirilmesi, bölgeye özel teşvik düzenlemelerinin hayata geçirilmesi gibi öneriler yer alıyor.
Raporu değerlendiren TÜRMOB Başkanı Emre Kartaloğlu, depremin etkilediği illerden diğer illere yaşanan zorunlu göçler nedeniyle bölgenin demografik yapısının da olumsuz etkilenme riskinin ortaya çıktığını söyledi. Bu yüzden bölgenin ekonomik ve sosyal yaşamının canlandırılarak göçün önlenmesi gerektiğine işaret eden Kartaloğlu, hazırlanan raporun bölgeye geri dönüşlere katkı sağlamayı amaçladığını vurguladı.
Emre Kartaloğlu TÜRMOB çatısı altında bulunan 8 YMM odası, 77 SMMM Odası’na kayıtlı 130 bin meslek mensubu ile yaraların sarılmasına katkı sağlayacak çalışmalara ilk gün olduğu gibi bundan sonra da görev ve sorumluluk almaya hazır olduklarını bildirdi.
Rapora göre Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’da öngörülen 6 bölge sayısının 7’ye çıkarılması öneriliyor. Bölgenin zor koşulları dikkate alınarak özel bölgesel teşviklerin verilmesi yanı sıra, yararlanma koşullarının da kolaylaştırılması talep ediliyor. Ayrıca, asgari yatırım tutarı koşullarının yeniden belirlenmesi, sigorta primi işveren ve işçi desteğiyle gelir vergisi stopaj desteği sağlanması önerildi. Teşvik başlığı altında; KDV istisnası ve gümrük vergisi muafiyeti, vergi indirimi uygulaması ile faiz ve kâr payı desteği önerildi.
KGF desteğiyle firma limitleri artırılmalı
Yatırım teşvikleri illerin sosyoekonomik gelişmişlik endeksine göre ayrıldığı 6 bölgeye göre değişen oranlarda sağlanıyor.
Raporda hammadde fiyat artışı sebebiyle finansman ihtiyacının büyüdüğüne dikkat çekilirken, deprem kaynaklı firmaların bilançolarının bozulmasına rağmen bankaların kredi vermek için aşırı teminat istedikleri kaydedildi. Sistemin firmaların mevcut limitlerinin artırılmasına imkân vermediğine vurgu yapılan raporda, firmaların kredi limitlerinin artırılması için KGF’nin daha aktif şekilde firmalara destek olması gerektiği bildirildi.
1. Bileşen: Kalkınma temelli bütüncül iktisadi ve mali tedbirler
1. Eylem: Depremden En Çok Etkilenen İl / İlçelerde Mücbir Sebep Hali Süresinin Uzatılması
2. Eylem: Deprem İllerine Özel Teşvik Düzenlemelerinin Hayata Geçirilmesi
3. Eylem: Deprem İllerindeki Mükellefler İçin 7740 Sayılı Kanun Yapılandırma Kapsamına Girmeyen Vergi ve SGK Prim Borçlarının 6183 Md. 48 Kapsamındaki Taksitlendirme Taleplerinde Zor Durum Şartının Mali Tablolarla Tevsiki Zorunluluğu ve Teminat Verme Şartı Kaldırılarak Talep Eden Tüm Mükelleflere Belirlenecek Taksit Sayısınca (Örneğin: 12 Ay) Faizsiz Ya Da Daha Düşük Faiz Oranı ile Taksitlendirilmesi İmkânı Getirilmesi.
4. Eylem: Deprem Bölgesindeki Mükellefler İçin Sermaye Kaybı ve Borca Batık Olma Durumuna İlişkin Yeni Düzenlemelerin Hayata Geçirilmesi
5. Eylem: Kredi Garanti Fonu’nun Etkin Bir Şekilde Kullanılması
6. Eylem: Deprem İllerindeki Mükellefler ile Bunlardan Alım Yapan Mükelleflerin KDV İade Süreçlerinin Hızlandırılması
7. Eylem: Deprem İllerindeki Mükelleflerin Zayi Belgesi Müracaat Süresinin Uzatılması ve Takdir Komisyonlarının Etkinliğinin Artırılması
8. Eylem: Deprem İllerindeki Küçük Esnafa ve Serbest Meslek Erbaplarına Desteklerin Sağlanması
9. Eylem: Deprem İllerindeki İşyeri Kira Ödemelerinde Vergi İndirimi Getirilmesi
10. Eylem: Deprem Nedeniyle Taşıt Araçları Hurdaya Ayrılanların Bu Araçlar Yerine Yeni Araç Teminlerinde ÖTV ve KDV İndirimli Uygulanması
11. Eylem: Vergi Terkini Müessesesi Çalıştırılması
12. Eylem: Damga Vergisi, Emlak Vergisi, MTV, ÇTV, Harç, Ücret vb. Mali Yükümlülüklerin Belli Bir Süre ile Alınmaması veya İndirimli Alınması
13. Eylem: Deprem İllerinde Bulunan Mükellefler ile Burada Yeni Yatırım Yapacak Mükellefler İçin Amortisman Oranları yüzde 50 Artırımlı Uygulanması
14. Eylem: Deprem İllerinde Bulunan Mükellefler İçin Basit Usul Uygulamasına İlişkin Hadlerin 5 Yıllık Süre İçin yüzde 100 Artırımlı Uygulanması
15. Eylem: Gelir Vergisi Kanunu’nda Yer Alan Bazı İndirim ve İstisnalara İlişkin Yararlanma Koşulları Kolaylaştırılması
16. Eylem: Deprem İllerinde Bulunan Gelir ve Kurumlar Vergisi Mükellefleri İçin Vergi Oranlarının İndirimli Olarak Uygulanması
17. Eylem: Deprem Bölgesinde Gerçekleştirilecek Konut Teslimlerine İndirimli KDV Oranı Uygulamasına Devam Olunması
18. Eylem: Deprem İllerinde Çalışacak Kamu Görevlilerinin Ücretleri Depremden En Çok Etkilenen İller Sıralaması Göz Önünde Bulundurularak Artırımlı Uygulanması
19. Eylem: Deprem Sonrası Yeni Yapılaşma ile Ortaya Çıkabilecek Mülkiyet Hukuku Sorunlarına Özel Çözümlerin Sağlanması
2. Bileşen: Sosyal tedbirler
1. Eylem: Sosyal Aktivitelerin Teşviki
2. Eylem: Psiko-Sosyal Desteklerin Sağlanması
3. Eylem: Demografik Dengenin Korunması
4. Eylem: Eğitim Faaliyetlerinin Kesintiye Uğratılmadan Sürdürülmesi
