Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, bir süre önce iptal edilen Somali’de kurulan bir şirketle tarım yapılmasına ilişkin projeye ilişkin olarak “Araziler tahsis edilmediği, karşı taraf yükümlülüğünü yerine getirmediği için proje hayata geçmemiş, üretim yapılmamış, herhangi bir kaynak aktarılmamıştır. Şirketin Sudan’da herhangi bir yatırımı yoktur, kamu zararı oluşmamaktadır” dedi.
Bütçe görüşmelerinde Bakanlığın çalışmaları hakkında bilgi veren ve milletvekillerinin gündeme ilişkin soru ve eleştirilerine yanıtlayan Bakan Yumaklı, sağlıklı ve güvenilir gıda temini noktasında 2023 yılında 1 milyon 215 bin gıda denetimi gerçekleştirdiklerini söyledi. Yumaklı, muhalefet partilerinin saman ithalatı yapıldığı yönündeki eleştirileri yanıtlarken, “Biz rakamları söylemekten usandık artık. Kendi adıma hicap duyuyorum. Ülkemizdeki hayvancılığın yem olarak kullandığı saman miktarı 18 milyon ton, üretimimiz 24 milyon ton. Çeşitli amaçlarla üretime kıyasla kayda değer olmayan ithalat konusunu ‘saman bile ithal ediyor’ demek, hakikaten üzücü. 2022’de 3 bin 665 ton ihracat, 217 ton ithalat yapılmış. 2023 yılının 10 ayında 3 bin 699 ton ihracat, 234 ton ithalat yapılmış. Bence artık bu tartışmanın bitmesi gerekir” dedi. 2019 yılında 2 milyon 83 bin 22 olan Çiftçi Kayıt sistemine kayıtlı çiftçi sayısının, bugün itibariyle 2 milyon 245 bin 526 olduğunu belirterek, Çiftçi Kayıt Sistemi’nde yaptıkları yeni düzenlemeyle birlikte bu sayının artacağını kaydetti.
Jeotermal, rüzgar, güneş ve biyokütle gibi yenilenebilir kaynakların kullanılacağı, çevreye uyumlu organize tarım bölgelerini kurmaya başladıklarını belirten Yumaklı, 41 ilde 60 Organize Tarım Bölgesinin yatırım sürecini hızlandırdıklarını, Aydın Efeler ve Denizli Sarayköy organize tarım bölgelerinde üretime başladıkları bilgisini verdi.
2023 yılında Toprak Mahsulleri Ofisi tarafından tarihinin alım rekorunu kırdığını belirten Yumaklı, günlük 110 bin ton olan hububat alım miktarını bu yıl 250 bin tona çıkardıklarını, böylece 13.1 milyon ton alım yapıldığını ve üreticilere 100 milyar lira ödendiğini söyledi. Pancar üretiminin geçen yıla göre yüzde 17 artışla 22.5 milyon tona ulaşacağını aktaran Yumaklı, Cumhuriyet tarihinin ilk yerli ve milli, hastalıklara dayanıklı şeker pancarı tohumunu 2025 yılında çiftçilerle buluşturacaklarını belirtti.
“2024’de yatırımlara 348 milyar lira ayırdık”
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, bütçe görüşmelerinde 2023 yılında yatırım bedeli 230.4 milyar lira olan 57 projeyi tamamladıklarını belirterek, 2024 yılında ise 661 milyar lira olan bütçe teklifinin, 348 milyar lirasını yatırımlara ayırdıklarını söyledi. Muhalefetin eleştirileri üzerine, Yapişlet- devret projelerinin hem bir yapım hem de finansman modeli olduğunu ve her ikisinin de bir arada düşünülmesi gerektiğini kaydeden Uraloğlu, yapılacak yolun önce maliyetinin, sonra Türkiye’nin kredibilitesinin, sonra da hangi garantiler verilirse o yolun yapılacağının hesaplanacağını belirten Uraloğlu, “Yapım döneminde devletin cebinden para çıkmaz ama işletme döneminde mutlaka garanti vermemiz gerekir. Çünkü bu, yabancı sermaye girişi olduğu için bunu vermediğiniz takdirde böyle bir yatırım alamazsınız. Osmangazi Köprüsü’nün, 426 kilometre otoyolu da kattığımızda 6.9 milyar dolar sadece yapım maliyeti vardır. Bunun finansmanını, 15 yıllık da işletme süresini kattığınız zaman bu yaklaşık 13 milyar dolar gibi bir rakama tekabül ediyor. Bizim verdiğimiz garanti ise yaklaşık 12.5 milyar dolar civarındadır. Hesabı bu şekilde yapmamız lazım. Çanakkale Köprüsü yine 101 kilometre otoyolla beraber yapılmıştır. Oradaki yapım maliyeti de 2 milyar 537 milyon Euro’dur” dedi.
