BARIŞ SEDEF
Demografik yapısı ve verimli tarım arazileriyle Türkiye’nin en çok elektrik tüketen bölgelerinden biri olan Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa, Siirt, Batman ve Şırnak illerinde elektrik dağıtım hizmeti veren Dicle Elektrik, özelleştirilmesinin ardından 10 yılı geride bıraktı. 2,2 milyon abonesi bulunan ve bugüne kadar toplam 26 milyar TL’yi aşan yatırımlarla bölgenin kalkınmasında önemli bir rol oynayan şirket, kayıt dışı enerji kullanımıyla da mücadelesini sürdürüyor. Güneydoğu Anadolu bölgesinde tarımsal sulama faaliyetlerinde çiftçilerin su ihtiyacını yeraltı kaynaklarından temin etmesi, enerji maliyetlerinin artmasına neden oluyor. Bazı çiftçilerin tek başına 100 hanelik bir mahalleye yetecek kadar elektrik tüketebildiğini ifade eden Dicle Elektrik Genel Müdürü Yaşar Arvas, bölgedeki yer altı su seviyesinin yaklaşık 600 metreye indiğini ve sondaj kuyusu kullanılarak su çıkarmada enerji maliyetlerinin artması sebebiyle bölgedeki bazı çiftçilerin enerji temininde yasal olmayan yollara başvurduğunu söyledi. Arvas, kalıcı çözümün ise DSİ’nin sulama kanallarının hayata geçmesine bağlı olduğunun altını çizdi. Tarımsal sulama için kullanılan enerjinin kaçak yöntemlerle elde edilmesinin bölgedeki en büyük sorunlardan biri olduğuna dikkat çeken Arvas, “Bölgedeki su problemi elektrik problemi olarak yansıtılıyor. Halbuki çiftçimizin en büyük ihtiyacı su. Birçok üretici tarlasında, elektrik kullanarak sondaj kuyusundan çıkardığı yeraltı suyu ile sulama yapıyor. Bu durum enerji maliyetlerinin artması ve kayıp kaçak oranının yükselmesine neden oluyor” dedi. Tarımsal sulama yapan çiftçilerin tahsilat bazlı kayıp kaçak oranının yüzde 90’lara vardığına vurgu yapan Arvas, “Bölgede çiftçilerimizin modern sulama yönetmelerini kullanmaları hususunda çalışmalar yapıyoruz” ifadelerini kullandı. Hizmet verdikleri bölgede toplam 70 bin trafonun olduğu bilgisini paylaşan Arvas, “Bunun 55 bin tanesi kurumumuza ait değil. Tarımsal sulama alanında faaliyet gösteren abonelerimizin kendilerine ait. Biz, bu trafoları sistemimize dahil etmeye çalışıyoruz. Bu özel trafolar sistemimize kayıt dışı bağlandığında ciddi zararlara neden olabiliyor. Trafolara binen aşırı yükten dolayı diğer abonelerimize yönelik enerji tedarikinde ciddi sorunlar meydana gelebiliyor” ifadelerini kullandı.
Kaçakla mücadelede başrolde teknoloji var
Yoğun Ar-Ge çalışmaları ve teknoloji kullanarak yürüttükleri denetim mekanizmasının, kayıp kaçakla mücadelede sahada önemli avantaj sağladığının altını çizen Arvas, “1,1 milyona yakın kullanım noktasında otomatik sayaç okuma sistemi (OSOS) kurarak uçtan uca saha yönetimi olanağı sunan akıllı şebeke modelini (Smart Grid) hayata geçirdik.” diye konuştu.
10 yılda abone sayısı arttı, kaçak kullanım düştü
Özelleştirmeyle beraber bölgeyi 1,2 milyon aboneyle devraldıklarına işaret eden Arvas, “10 yılda abone sayısını yaklaşık iki katına çıkardık. Sahada aktif olarak görev alan çalışma arkadaşlarımızın sayısı, 2 bin 700’ken bugün 7 bini aştı. Kaçak elektrik oranını ise yüzde 76’dan 43’e indirdik. Yeni yatırımlarla bu oranı daha da aşağılara indireceğiz” diye konuştu. 2023 sonuna kadar ilave 8 milyar TL’lik yatırım yapacaklarına dikkat çeken Arvas, “İl merkezlerinde müşteri memnuniyeti merkezlerimiz var. Ayrıca kaçak elektriğin neden kullanılmaması gerektiğini anlatan bir ikna ekibi de oluşturduk” dedi.
