Şebnem TURHAN
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) bankacılık sektörünün ocak ayı verilerini açıkladı. 2022 yılında net karı katlanan bankacılık sektörünün 2023 yılının ilk ayında net kar artışı yüzde 95,7 ile 39 milyar 319 milyon liraya çıktı. 2022 yılının ilk ayında ise 2021 yılının ocak ayına göre net kar artışı yüzde 370 seviyesindeydi. Uzmanlar bankacılık sektöründe 2022 yılı kadar yüksek net kar artışları görülmeyeceği beklentisindeydi.
Yabancı mevduat bankalarında artış yüzde 197,1
BDDK verilerine göre yerli özel mevduat bankalarının ocakta geçen yıla göre net karı yüzde 75,8 artışla 14 milyar 568 milyon liraya yükselirken yine 2022 Ocak ayındaki yüzde 402,3 artışın gerisinde kaldı. En yavaş kar artışı ise kamu mevduat bankalarında yaşandı. Kamu mevduat bankalarının 2023 Ocak ayında net karı geçen yılın aynı ayına göre sadece yüzde 10,2 arttı ve 5 milyar 303 milyon liraya geldi. Geçen yıl ocak ayında ise 2020 yılındaki oldukça düşük net kar nedeniyle anormal bir artış yaşamıştı kamu bankaları. Yabancı mevduat bankaları ise farklı bir seyir sergiledi. Bu yıl ocakta geçen yıl ocak ayına göre net karını yüzde 197,1 artırarak 13 milyar 327 milyon liraya yükselten yabancı mevduat bankalarının geçen yıl ocakta bir önceki yıla göre net kar artışları yüzde 180,1 seviyesindeydi. Yani bu yıl ocakta geçen yıla göre yabancı mevduat bankaları daha iyi bir net kar performansı gösterdi.
Menkul değerler %62,2 arttı
Öte yandan verilere göre bankacılık sektörünün aktif büyüklüğü 14 trilyon 688 milyar 851 milyon TL’ye yükseldi. Sektörün aktif toplamı 2022 yılsonuna göre 341 milyar 461 milyon TL arttı. Ocak 2023 döneminde en büyük aktif kalemi olan krediler 7 trilyon 849 milyar 775 milyon TL, menkul değerler 2 trilyon 473 milyar 766 milyon TL olarak hesaplandı. 2022 Ocak ayına göre 2023 Ocak’ta bankacılık sektörünün menkul değerler toplamı yüzde 62,2 artış gösterdi. 2022 yılsonuna göre sektörün toplam aktifleri yüzde 2,4, krediler toplamı yüzde 3,5, menkul değerler toplamı ise yüzde 4,3 oranında arttı. Bu dönemde kredilerin takibe dönüşüm oranı yüzde 2,01’e geriledi. Geçen yıl ocakta bu oranı yüzde 3,13 seviyesindeydi.
Bankaların kaynakları içinde, en büyük fon kaynağı durumunda olan mevduat 2022 yılsonuna göre yüzde 3,2 artışla 9 trilyon 147 milyar 151 milyon TL’ye yükselirken 2022 yılsonuna göre özkaynak toplamı yüzde 0,9 artışla 1 trilyon 418 milyar 839 milyon TL’ye çıktı. Ocak 2023 döneminde sektörün sermaye yeterliliği standart oranı ise yüzde 16,99 seviyesinde hesaplandı.
Kartlı ödemeler ocakta 446 milyar TL oldu
Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre, kredi kartları, banka kartları ve ön ödemeli kartlar ile ocak ayında yapılan toplam ödeme tutarı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 146 artarak 446 milyar TL oldu. Verilere göre ocak sonunda Türkiye’de 101.4 milyon adet kredi kartı, 171.4 milyon adet banka kartı ve 73.2 milyon adet ön ödemeli kart kullanılıyor. 2022 Ocak ile kıyaslandığında kredi kartı adedinde yüzde 18’lik, banka kartı adedinde yüzde 14’lük, ön ödemeli kart adedinde ise yüzde 25’lik artış yaşandı. Toplam kart sayısı ise 346 milyon adede ulaşarak geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17 arttı. Kredi kartları, banka kartları ve ön ödemeli kartlar ile ocakta yapılan toplam ödeme bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 146 artarak 446 milyar TL’ye yükseldi. Bu ödemelerin 358.5 milyar TL’si kredi kartları ile yapılırken 79.4 milyar TL’sinde banka kartları, 8.1 milyar TL’sinde ise ön ödemeli kartlar kullanıldı. Kredi kartı ile ödemelerde önceki yılın aynı dönemine göre büyüme oranı yüzde 145, banka kartı ile ödemelerde yüzde 154 olurken, ön ödemeli kartlar ile yapılan ödemelerde ise bu oran 121 olarak gerçekleşti.