Evrim KÜÇÜK
Paslanmaz çelik üretiminin en önemli bileşeni olan nikelin fiyatı son iki ayın en yüksek seviyesinden hızlıca uzaklaşıyor. Geçen ay 25 bin dolar kadar çıkan nikelin tonu 1000 dolara yakın kayıpla 24 bin seviyesine doğru geri çekiliyor. Fed’in faizleri artıracağı beklentisi ve resesyon endişesi fiyatı baskılasa da, düşüşleri tetikleyen asıl etken artan üretim.
Piyasa fazlası 10 yılın en yüksek seviyesine çıkacak
Makroekonomik tablo ve devam eden piyasa fazlası nedeniyle nikel fiyatlarının düşüş eğilimli hareket edeceği tahmin ediliyor. Uluslararası Nikel Çalışma Grubu (INSG), geçen yıl 105 bin ton olarak gerçekleşen küresel nikel fazlasının bu yıl 239 bin tonla son 10 yılın en büyük arz fazlasına dönüşeceğini öngörüyor. Söz konusu rakam, kuruluşun ekim ayında bu yıl için beklediği 171 bin tonluk fazlanın çok üzerine çıkılacağı anlamına geliyor. Zira 2023’te yüzde 6.1 büyümesi beklense bile talebin, Endonezya’dan oluşan yeni üretim dalgasını absorbe etmek için yeterli olmayacağı vurgulanıyor.
Paslanmaz çelik setörünün talebi yavaşladı
INSG, küresel nikel kullanımının geçen yıl yüzde 6,3 arttığını ve 2023’te talebin yüzde 6.1 ile bu orana neredeyse yetişeceğini tahmin ediyor. Yine de nikel tüketiminin yüzde 70’ini oluşturan paslanmaz çelik sektöründeki talebinde devam eden zayıflığının bu yıl küresel nikel pazarında fazlayı derinleştirmesi kaçınılmaz. Şu anda toplam talebin yaklaşık yüzde 5’ini oluşturan batarya sektöründen gelen talep hızla artsa da, inşaat gibi geleneksel sektörlerdeki yavaşlamayı dengelemek için yeterli değil.
Dünya Paslanmaz Birliği’ne göre, paslanmaz çelik halen nikel kullanımının en büyük bileşeni fakat söktürün talebi yavaşlıyor. Alaşım üretimi geçen yıl yüzde 5.2 düşmüştü. Bu yıl da üretim geriliyor. Dünyanın en büyük paslanmaz çelik üreticisi Çin’de yıllık gerileme yüzde 2 civarında. Avrupa ve ABD’deki üretim oranlarında da geri çekilme yaşandı. INSG, bu yıl paslanmaz sektöründe yalnızca “ılımlı bir büyüme” bekliyor.
Elektrikli otomobillerden kullanım hızlı büyüyor
Zayıf paslanmaz çelik sektöründeki boşluğu doldurmak, elektrikli araç (EV) batarya sektöründen gelen nikel talebiyle dengelenebilir. EV’lere küresel geçişin hızı ve ölçeği, bataryalarda artan nikel talebinin temel itici gücü.
Araştırma şirketi Adamas Intelligence’a göre, Şubat ayında EV bataryalarında dünya çapında toplam 17 bin 137 ton nikel yollara çıktı. Bu, bir önceki aya göre yüzde 19 ve geçen yılın Şubat ayına göre yüzde 47 yükseliş anlamına geliyor.
ENDONEZYA’NIN ÜRETIMI % 44 ARTTI
Sektörün ağır topu Endonezya’da üretim tam gaz sürüyor. INSG’nin en son aylık bültenine göre, ülkenin nikel madeni üretimi 2022’de yüzde 48 artarak 1.58 milyon tona ulaştı ve bu yılın ilk iki ayında da yüzde 44 artış gösterdi. Endonezya, 2020’de cevher ihracatını tamamen yasakladığından, maden üretiminin tamamı artık nikel ürünlerine dönüştürülüyor. Yeni işleme kapasitesinin bir kısmı, paslanmaz sektörü için nikel pik demir üretiyor. Bununla birlikte, yeni üretimin çoğu, hızla büyüyen batarya sektörünü hedefliyor. Bu bir süre sonra nikel fazlasının doğasını değiştirebilir.
Fiyat 1 yıl içinde 19 bin doların altına gidebilir
INSG, “Tarihsel olarak, piyasa fazlaları LME teslim edilebilir/sınıf I nikel ile ilişkilendirilmiştir, ancak 2023’te fazla, esas olarak sınıf II ve nikel kimyasallarından (esas olarak nikel sülfat) kaynaklanacak” diyor. Bu da Londra’da fiyat üzerinde baskının düşüş yönlü olmakla birlikte sınırlı olmasına neden olabilir. INSG’nin en son tahmini, nikel fiyatı için düşüş yönünde, ancak borsada işlem gören rafine metal fiyatı için ne kadar düşüş uzmanlarca izlenecek. Trading Economics tarafından uzman beklentileri ve makro modellere dayanarak yapılan fiyat tahmini, bu çeyreğin sonunda fiyatların 22 bin doların altına ineceğine işaret ediyor. Gelecek 12 ayın içinde ise fiyatların 19 bin dolarına altına inme olasılığı olduğu ifade ediliyor.
