Evrim KÜÇÜK
Dünyanın en büyük mısır ihracatçılarından Ukrayna’nın üretim ve ihracatındaki gerileme mısır ithalatçısı ülkeleri yeni kaynak arayışına itiyor. Ukrayna ve piyasadaki diğer ülkelerin mısırına göre daha pahalı ABD mısırına bağımlılığını azaltmak için Çin dahil Asya ülkeleri yeni tedarikçiler arıyor. Bu durum Brezilya, Arjantin mısırına yararken, son aylarda Güney Afrika da küresel mısır ticaretinde varlığını artırıyor.
Güney Afrika Çin’e ihracata başladı
Dünya genelinde mısır piyasasında Latin ülkelerinin ve Güney Afrika’nın satışları güçleniyor. 2023/2024 sezonundan mısır ihracatı 2 milyon tonu aşması beklenen ülkenin özellikle Asya’ya satışlarında önemli bir artış gözlemleniyor. Başlıca satış pazarları arasında Japonya, Vietnam, Güney Kore gibi Asya ülkeleri bulunan ülke Çin’e de sevkiyatlara da başladı. Resmi haber ajansı Xinhua’nın bildirdiğine göre, dünyanın en büyük tahıl alıcısı Çin, ithalat yaptığı pazarları çeşitlendirme çabasıyla bu hafta Güney Afrika’dan ilk mısır kargosunun alımını gerçekleştirdi. Haberde, devlete ait tüccar COFCO Group tarafından satın alınan 53.000 tonluk kargonun hayvan yemi üreticilerine satılacağı belirtildi. Pekin, ülkeden mısır ithalatını yıllar önce onaylamış olsa da, ülkeye ulaşan ilk önemli miktar Cofco’nın alımı oldu.
Afrika kıtasının en büyük mısır üreticisi olan Güney Afrika, ABD Tarım Bakanlığı raporuna göre 2023/24 mahsul yılında 2.3 milyon ton olarak tahmin edilen yurtdışı satışıyla önemli bir mısır ihracatçısı olarak öne çıkacak.
ABD bağımlılığından kurtulma çabası
Çin, en büyük ihracatçı Ukrayna’daki savaşın sevkiyatları kesintiye uğratarak kendisini ABD’ye daha bağımlı hale getirmesinin ardından Güney Afrika’ya yöneldi. Güney Afrika’nın Sadece Çin’e değil, değil Asya ülkelerine yaptığı ihracatı da artıyor. SP Platts verilerine göre Tayvan, bu ay teslim edilmek üzeri 219 kile/sent fiyatla Güney Afrika’dan alım yaparken, Güney Kore 325-340 dolar/ton CFR fiyatla temmuz teslimi anlaşma yaptı.
Brezilya ihracatta Ukrayna’ya kafa tutuyor
Bu arada Ukrayna’nın bazı pazarlarda Brezilya gibi güçlü rakipler karşısına çıkmaya başladı. Ekim 2022 ile Şubat 2023 arasında Ukrayna’nın Çin’e ihracatı 1.5 milyon ton azaldı İspanya da Ukrayna’dan yaptığı ithalatı bir önceki yıla göre 730 bin ton azalttı. Aynı dönemde Çin ve İspanya, Brezilya’dan yaptığı ithalatı bir önceki yıla göre sırasıyla 2.1 milyon ton ve 500 bin ton artırdı.
ABD’den alımlar azalıyor
Diğer yandan Çin, ABD’den yaptığı alımları azaltıyor. ABD’nin mısır satışları, başta Çin olmak üzere bazı denizaşırı alıcıların yılın başlarında yapılan alımları iptal etmesiyle haftalık olarak yılın en düşük seviyesine geriledi. ABD Tarım Bakanlığı, Brezilya’nın bu yıl dünyanın en büyük mısır tedarikçisi olarak ABD’yi geçeceğini tahmin ediyor.
Fiyatlar 9 ayın en düşük seviyesine yakın
ABD mısırına yönelik talebin azalması ve Brezilya ile Güney Afrika mısırı gibi daha ucuz ürünlerin piyasadaki boşluğu kapatacağı beklentisi vadeli işlem piyasasında fi yatları baskılıyor. CBOT’da mısır fi yatları dokuz ayın en düşük seviyesine yakın seyrediyor. Mısır vadeli işlemleri pound başına 6.5 dolarla, dünyanın en büyük üreticilerinden gelen tedarik beklentilerinin artmasıyla birlikte 27 Nisan’da dokunduğu bir ayın en düşük seviyesi olan 6.3 dolara yakın. Son 1 ayda yüzde 1.5 artmasına karşın mısırın kile fi yatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16 aşağıda. Geçen ay yapılan teknik analizlere göre 6.25 dolardaki desteğin kırılması halinde fi yatlar Temmuz 2022’de görülen 5.62 dolara doğru düşüş yaşayabilir.
Dünyada üretim artıyor
Uuslararası Hububat Konseyi (IGC); dünya mısır üretiminde artış bekliyor. Konsey 2023/24 dünya mısır mahsulü tahminini 6 milyon artışla 1.208 milyar tona çıkardı. ABD mısır üretimi, önceki tahmin olan 377.7 milyon ve önceki sezondaki 348.8 milyona göre artarak 381.8 milyon ton olarak görüldü. Temmuz ayında başlayacak yeni sezonda Brezilya’nın ihracat tahmini 47.4 milyon ton olurken, Ukrayna’nın mısır üretiminin sert bir düşüşle 21 milyon tona inmesi, ihracatının da 22/23 dönemindeki 24 milyon tondan 15 milyona gerilemesi bekleniyor.