Evrim KÜÇÜK
Çin gayrimenkul sektöründeki bozulma, yüksek faizler ve jeopolitik gerilimlerin etkisinde geçen 2023 yılının başından bu yana dünyada sanayi metallerinin ortalama değerinde yüzde 10’a yaklaşan düşüş yaşandı. Ortadoğu’daki savaşın yayılması ve resesyon endişelerinin halen gündem olduğu piyasalarda 2024 yılına ilişkin senaryolar konuşulmaya başlandı. Uzmanlara göre gelecek yıl temel metallerde ılımlı bir toparlanma beklenebilir. Bakır ise en fazla getiri sağlaması beklenen sanayi metali.
Nikel, bu yılın en zayıf temel metali
Temel metallerin içinde bu yıl en zayıf performansı yüzde 40’lık düşüşle nikel ve 18’lik düşüşle çinko gösterdi. Kurşunun yüzde 9 gerilediği bu yıl bakır ve kalay yüzde 3’ün biraz üzerinde kayıpla diğer metallerde daha dirençli bir görünüm sergiledi.
Londra Metal Borsası (LME) tarafından düzenlenen bir konferansta bakırın önümüzdeki yıl ana metaller grubunda en iyi yatırım aracı olacağı dile getirildi. Birçok analist, çelik ve LME’de işlem gören altı temel metalin her biri için kendi beklentilerini sundu ve analistlerin yüzde 53’ü bakırın 2024’te en fazla yükselecek LME metali olduğu tahmininde bulundu.
2024 yılı beklentisi ortalama 8.625 dolar
Diğer yandan Reuters tarafından yapılan bir ankete göre, enerji geçişinden kaynaklanan artan talebin küresel ekonomik zayıflığı ve sağlıklı maden arzını dengelemesiyle bakır fiyatlarının gelecek yıl ılımlı bir toparlanma göstermesi bekleniyor.
Zürih’teki Julius Baer’den Carsten Menke, “Bir yanda Çin emlak piyasasındaki mücadeleler, diğer yanda enerji geçişi olmak üzere iki karşıt yapısal eğilimin devam etmesi nedeniyle bakırın 2024 yılı boyunca daha da yükseleceğini görüyoruz” dedi.
28 analistin medyan tahminine göre, bakır sözleşmesinin 2024 yılında ton başına ortalama 8.625 dolar olması bekleniyor. Bu, önceki üç aylık anketteki tahminlerden yüzde 3 daha zayıf, ancak mevcut 8.140 dolarlık fiyata göre yüzde 6 daha güçlü.
Bakır 2025’te 15 bin dolara çıkabilir
LME Konferansı’nda konuşan Citibank’tan analist Max Layton, bakırın yakın vadeli görünümüne ilişkin orta derecede düşüş beklentisi içinde olduğunu ancak makroekonomik büyüme endişeleri ortadan kalkınca fiyatların muhtemelen yükseleceğini söyledi. Analist, Londra’da haftaya ton başına 8.140 dolardan başlayan bakırın 2025’te ton başına 12.000 ila 15.000 dolara sıçrayabileceğini öngördü.
Analistler, bu yıl enerji ve inşaatta kullanılan metal fazlasının 112 bin ton olacağını, arz fazlasının ise Temmuz ayındaki bir önceki ankete göre yüzde 61 artışla gelecek yıl 302 bin 500 tona çıkacağını öngörüyor.
Artan tedarik alüminyum fiyatlarında baskı yaratıyor
LME Semineri’nde katılan analistler yüzde 23 oranıyla kalayı en çok prim sağlayacak metal olarak gösterirken, danışmanlık şirketi Harbor Aluminium’dan Jorge Vazquez, oyların yalnızca yüzde 5’ini alan alüminyumda baskının sürebileceğini belirtti. Alüminyum fiyatları yılbaşına göre ton başına 50 düşüşle 2.250 dolar civarında işlem görüyor. Vazquez özellikle Çin’deki geri dönüştürülmüş malzeme üretimindeki büyük artışlar nedeniyle düşüş eğilimi gösterdiğini söyledi. “Tedarik artıyor” diyen uzman, düşüşe neden olan diğer bir faktör olarak arzdaki stok eritme sürecinin henüz bitmemiş olması olduğunu gösterdi. Vazquez, Harbor’un gelecek yıl 6.9 milyon ton, 2025’te ise 7.2 milyon ton alüminyum tedariki artışı beklediğini ve bunun her yıl yüzde 79’unun ikincil veya geri dönüştürülmüş metal olacağını ekledi. Küresel birincil alüminyum üretiminin 2023 yılında 70 milyon ton civarında olması bekleniyor.
Çinkoda bir miktar toparlanma bekleniyor
Çinko, bu yıl en kötü performans gösteren LME metallerinden biri oldu ve zayıf inşaat faaliyetinin metalin galvanizli çelik üretiminde ana kullanımını etkilemesi nedeniyle 2023’te şu ana kadar yüzde 18 oranında düştü. Capital Economics’ten Caroline Bain, “Gelişmiş ekonomilerde küresel aktivitenin toparlanmaya başlayacağı ve çinko yoğun dayanıklı mallara olan talebi artıracağı göz önüne alındığında, gelecek yıl çinko fiyatında bir miktar toparlanma bekliyoruz” dedi. Analistler, LME nakit çinko fiyatlarının gelecek yıl yüzde 4 artışla ton başına ortalama 2.506 dolara çıkmasını bekliyor. Küresel çinko pazarının bu yıl 148 bin ton ve 2024’te 238 bin ton fazla vermesi bekleniyor.