Hilal SARI
Bankacılık sektöründe yaşanan endişeler, dünyanın en büyük emtia tüccarlarına göre bu sefer 2008 küresel finansal krizi sonrası petrol ve metal fiyatlarında yaşanana benzer bir düşüş getirmeyecek.
Enerji ve tarım emtialarına ağırlıklı olarak yatırımlar yapan önde gelen hedge fonlarından Citadel’in Emtialar Direktörü Sebastian Barack, Financial Times’ın gerçekleştirdiği FT Küresel Emtia Zirvesi sırasında yaptığı açıklamalarda “Bankacılık sektöründe yaşananların etkisinin muhtemelen sınırlı olacağonı ve emtia pazarındaki temellerin ilk panik hali geçtikten sonra yeniden ağırlığını koyacağını” söyledi. Barack’a göre doğalgaz fiyatları Avrupa ve Kuzey Amerika’da ılıman bir kış ve arz fazlası nedeniyle baskı altında kalabilir ancak petrolde yılın ikinci yarısında yükseliş gelecek: “Petrol piyasası OPEC’in üretim kesintilerinin etkileri ve talepteki artışın da etkisiyle yılın ikinci yarısında kaydadeğer oranda sıkılaşacak gibi görünüyor.”
UZMANLAR FT KÜRESEL EMTİA ZİRVESİ’NDE KONUŞTU
Goldman Sachs: Endişeler emtiada talebi değil arzı etkiler, petrol ve bakırda yükseliş bekliyoruz
Aynı konferansta ABD’li yatırım bankası Goldman Sachs’ın emtia direktörü Jeff Curie de krizin bankacılık sektöründe yaşananların etkisinin emtianın arz tarafına daha çok etki edeceğini ve bunun Çin’in yeniden açılmasıyla birlikte bir emtia süper döngüsüne yol açabileceğini söyledi. Currie bankacılık sektörünün tetiklediği endişeler nedeniyle enerji piyasalarından ve yatırım sektöründen sermaye kaçışı yaşanmasını beklediklerini söylüyor: “Kayıplar arttıkça emtialara da taştı. Geçmişte de böyle durumlarda sermayenin geri dönmesi ayları bulabiliyor. Haziran itibariyle hala piyasada açık olacak ve bu durum petrol fi yatlarını yükseltecek.” Bankacılıkta yaşananların emtialara etkisinin talepten ziyade arz tarafında hissedileceğini öngören Currie bakır fi yatlarında da önemli yükseliş beklediklerini aktarıyor: “Bakırda görünüm olağandışı şekilde pozitif. 125 bin tonla gözlemlenebilir stokların tarihi diplerde olduğunu göreceğiz. Arzda zirve ancak 2024’te. Kısa vadede bakırın 10.500 dolara, uzun vadede 15.000 dolara çıkacağını öngörüyoruz.” Trafi gura da Mart 2022’de 10.845 dolarla zirveyi gören bakır fi yatlarının 12.000 dolara çıkabileceğini öngörüyor. Ayrıca Currie, bankacılık sektöründe endişelerin ABD’deki bölgesel bankalar merkezinde yoğunlaştığını ve Avrupa’ya bulaşma riskinin nispeten düşük olduğunu belirtiyor.
Citadel: Emtiada büyük bir etki için küresel GSYH’nin %5-6 düşmesi gerekir
60 milyar dolar varlık yöneten Citadel’den Barack ilk tepki bankalara yönelik regülasyonların sıkılaşması ve sermaye rasyolarının yükseltilmesi olacağı görüşünde ve bu durumun kredilerin hızını azaltacağı değerlendirmesini yapıyor ve ekliyor: “Şu noktada risk sistemik değil. Emtialardaki bir çok kredi teminata bağlanmıştır. Bu nedenle büyük bir etki olmayacak” Barack’a göre “Resesyonun derinliği daha önemli bir unsur. Emtialarda büyük bir etki olması için küresel GSYH’nin yüzde 5-6 düşmesi gerekir” diyor. 2008’de petrol 150 dolardan 30 dolara düşmüştü. Piyasalara kısa vadede duyguların ve endişelerin yön verebileceğini belirten Barack “Ancak bu 2007-2008 büyük fi nansal krizinin bir tekrarı olmayacak. Bunun o yıllarda emtialara yönelik talep üzerinde büyük bir etkisi olacağını düşünmüyoruz” diyor. 2008 krizinde petrol fi yatları sadece bir ay içinde fi nansal krizin talebi vurması sonucu 150 dolardan 30 dolara düşmüş, metaller ve diğer emtialarda da keskin düşüşler kaydedilmişti. Brent petrol geçtiğimiz hafta yaklaşık yüzde 10 düşüşle 15 ayın en düşük düzeyi olan 70,12 dolar düzeyine kadar gerilemişti. Avrupa doğalgaz fi yatları da 2021’den bu yana ilk kez 40 euro/megawatt saat düzeyinin altına indi.
Trafigura: 2008 benzeri emtia düşüşü yaşanmaz, petrolde rekor hacimde alımlar yapılıyor
Citadel, bu görüşünde tek başına değil. Dünyanın en büyük enerji ve metal tüccarlarından Trafi gura da piyasalardaki endişeli halin kısa vadeli olduğunu ve 2008’deki gibi emtialar geneline ciddi bir bulaşma olmayacağını öngörüyor. Trafi gura Başekonomisti Saad Rahim, Lozan’da gerçekleşen FT Küresel Emtia Zirvesi’nde “Büyük konuşmamak lazım ama şimdiye kadar öyle bir durum içinde olduğumuzu düşünmüyorum” dedi. Singapur merkezli Fransız emtia tüccarı Trafi gura petrol talebinin Çin’in katacağı ivmeyle artacağını söylüyor. Rahim, “Bazı ham petrol türlerinde rekor hacimde alımlar görüyoruz” ifadelerini kullandı.
