Şebnem TURHAN
Borsa İstanbul 100 endeksi dün çifte rekora imza attıktan sonra, bugün açılışta zirvesini yeniledi. Endeks, 6000 puan seviyesinin üzerine yerleşmeye çalışırken, gün içi tarihi rekorunu da 6070 puana taşıdı.
Borsa, bugünkü işlemlerde dalgalı seyrederken; 5991 – 6070 bant aralığında hareket ediyor. Endeks, saat 10.23 itibarıyla yüzde 0,24 yükselişle 6029 puanda işlem gördü. Bankacılık endeksi ise, aynı dakikalarda yüzde 1,33 oranında yükselişle 5429 puanda bulunuyor.
Borsaya yabancı da giriyor mu?
Yılbaşından bu yana aşağı yönlü oldukça sert dalgalı hareket eden yılın ilk çeyreğini negatif kapatan Borsa İstanbul BİST100 endeksi yılın ilk yarısını yüzde 5 yukarda tamamlamayı başarsa da seçim sonrası döviz kurlarındaki sert yükseliş dolar bazında kayıp yaşattı. Dolar ve Euro seçim sonrası TL’ye karşı yüzde 30’un üzerinde, yılbaşından bu yana ise neredeyse yüzde 40 yükselmesi, yurtdışı piyasalarda haziran ayının oldukça iştahlı geçmesi yeni ayın ilk işlem gününde Borsa İstanbul’a da coşku verdi. Uzun bayram tatili sonrasında rekor seviyeden güne başlayan BİST100 endeksinin yanı sıra tüm endekslere yayılan bir pozitiflik yaşandı. BİST100 endeksi günü yüzde 4.45 yükselişle 6.015 puandan tamamladı, uzmanlar dolara yetişmeye çalışan yani TL’deki kaybı telafi etmeye çalışan borsada yabancı girişinin de gözlendiğini vurguladı.
Alım iştahı tüm endekslere yayıldı
BİST100 endeksi dün gün içinde yüzde 5’e varan yükseliş yaşarken en dikkat çeken endeks ise ulaştırma endeksi oldu. Ulaştırma endeksinin yüzde 8’e dayanan getirisinin yanı sıra sanayi endeksi yüzde 3,5’in, ticaret endeksi yüzde 4,5’in, holdingler endeksi yüzde 3,2’nin, bankacılık endeksi de yüzde 1,7’nin üzerinde yükseliş yaşadı. Tüm endekslere yayılan alım ve yüksek işlem hacmi içinde Türk Hava Yolları, Tüpraş, Ereğli, Bim, Şişecam, Turkcell, Pegasus, Fort Otomobil, SASA, Koç Holding, Sabancı Holding BİST 100 endeksini en çok yukarıya taşıyan hisseler oldu.
Piyasa uzmanları ‘kur yukarı borsa yukarı’ temasının yükselişin itici gücü olduğunu belirterek makroihtiyati tedbirlerin kademeli olarak geri alınıyor olmasının da etkili olduğunu vurguladı. Ayrıca geçen hafta küresel hisse senedi piyasasında görülen yükselişin de yurtiçinde tatil nedeniyle düne yansıdığını dile getiren uzmanlar, aynı zamanda döviz kurlarındaki yükselişle borsanın ucuz kalmasının da bu coşkuda rol aldığına işaret etti. Aynı şekilde tasarruflarını dövizde değerlendiren yatırımcıların kurun geldiği seviyelerde TL’ye dönerek mevduat veya borsayı tercih etmesi de dünkü hareketin nedenlerinden birini oluşturdu.
Enflasyon endişesiyle talep öne çekildi
Öte yandan uzmanlar sektörlere özel haberlerin ve kur yükselişinin yarattığı enflasyon etkisinin de yükselişte etkili olduğu görüşünde. Savunma sanayi işbirliği anlaşmaları haberleri, elektronik, otomotiv gibi sektörlerde tüketicinin talebini öne çekmesi, gayrimenkul yatırım ortaklıklarında ortak projelerin olabileceği fiyatlamasının görüldüğüne dikkat çeken uzmanlar Londra’da swap faizlerinin bayram öncesi eksi seviyelerdeyken dün yüzde 25’e yükselmesinin TL’nin azaldığını ve yabancının da borsaya girdiğine işaret ettiğini vurguladı. Dolar/TL ise dün 26 seviyesini aşarak yeni tarihi zirvesine çıktı, Türkiye’nin 5 yıllık iflas risk primi CDS’leri ise 500 baz puanın altında 487 baz puana geldi.
Teknik analizlerde ise küresel risk iştahının yüksek seyrettiği haziranda MSCI Türkiye endeksinin MSCI GOP’a göre yüzde 8 negatif ayrıştığına işaret edilerek, TL bazlı haziranda yüzde 16 değer kazanan BİST100 endeksinin dolar bazında yüzde 6 değer kaybettiğine yer verildi. Analistler, yine yılbaşından bu yana TL bazlı BİST100’ün yüzde 5’lik getirisine karşın dolar bazında yüzde 25’lik kayıp yaşadığını vurgulayarak 1988 yılından bu yana BİST100 endeksinin yıl içi performansları incelendiğinde TL ve dolar bazındaki benzer ayrışmaların 1994 ve 2021 yıllarında görüldüğünü kaydetti.
BİST100 endeks hedefi 7000’e çekildi
Analistler kısa vadede TL tarafındaki toparlanmaya karşın kurdaki dalgalanmaların dolar bazında kayba neden olduğunu belirterek dün BİST100 endeksinin 230 dolar seviyesine çıkma hareketi gösterdiğini önümüzdeki hafta ve aylarda ise 235-240, 255-260, 300-305 dolar seviyelerinin hedef olabileceğine işaret etti. Teknik analistler eğilimin ekonomi tarafındaki yol haritası bu adımların şirket karlılıklarına etkisi, mevduat faizlerindeki eğilim ve yabancı ilgisi gibi birçok faktörle birlikte değerlendirilerek dalgalı şekilde gerçekleşmesini öngördüklerini vurguladı.
Öte yandan TL bazında ise 6500’e inen BİST100 endeks seviyesi hedefinin ise yeniden yukarı yönlü revizyonlarla 7000’li seviyelere doğru çıkarıldığını kaydeden analistler ekonomi yönetiminin planları ve mevduat faizlerinin ne kadar aşağı geleceğinin bu seviyeyi etkiyeceğini dile getirdi.
UZMANLAR NE DİYOR?
“Dövizden TL’ye dönen yatırımcı için borsa cazip”
Orca Marco Finansal Danışmanlık Kurucusu ve Stratejist Evren Kırıkoğlu: Döviz kurlarının yükseldiği seviyeler itibariyle dövizden çıkıp TL’ye dönmek ve yüksek mevduat faizlerinden istifade etmek cazip hale geldi. Zira para politikasında normalleşme emareleri ile birlikte artık kurların yakın geçmişteki tempo ile artması beklenmiyor. Zaten yaz sezonunda sisteme dışarıdan döviz girişleri de izleniyor. Ancak dövizden çıkıp TL mevduatı tercih etmeyen birikim sahipleri için borsa hala cazip bir alternatif. Buna ek olarak bir miktar spekülatif yabancı ilgisi de söz konusu olabilir. Endeksin dolar bazında bir önceki seviyesine çıkartmasını, 6500 seviyelerine gelmesi muhtemel.
“Adımlar piyasa üzerindeki baskıyı hafifletti”
Arista İnvest Fon Yöneticisi Serhan Gök: Endeksteki devam eden hareketin başlıca sebebi seçim belirsizliğinin ortadan kalkması ile birlikte, yeni ekonomi yönetiminin başta Merkez Bankası rezervleri ve kur politikası olmak üzere sistematik risklerin piyasa üzerinde yarattığı baskıyı hafifletebilecek adımlar atmış olması. Dolar/TL hareketi BİST’te başta havayolu hisseleri olmak üzere döviz cinsi geliri olan ya da dövize endeksli gelirleri olan sektör ve şirketlerin karlılık görünümünü olumlu etkiledi. Bu etkinin yanı sıra tasarruflarını döviz endeksli yatırımlarda tutan tasarruf sahipleri için yılbaşından beri elde edilen getiriden sonra yüksek kurdan TL’ye geçerek BİST’e yatırım yapmak daha iyi bir alternatif haline geldi. Kısa vadeli teknik direnç seviyesi 6700. Temmuz ortasından itibaren açıklanacak, başta bankacılık sektörü olmak üzere bilançolar beklentileri karşılamazsa kar satışları görebiliriz.
“Borsadaki bu hareket bir süre devam eder”
Marbaş Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Soner Kuru: Borsa İstanbul’da bayram sonrası ilk işlem gününde alım yönünde coşkulu bir piyasa görüyoruz. Bu hareketin temel ekonomik unsurlar ve yatırımcı psikolojisi noktasında iki alt dinamiği bulunuyor. Ekonomideki makro kompozisyona baktığımızda; faiz artış patikasında piyasa beklentisinden daha yavaş bir sıkılaşma gözlemliyoruz. Faiz tarafından borsaya gelmesi muhtemel negatif bir etki ihtimali azalmış durumda. Bankacılıkla ilgili regülasyonların hafifleme sürecine girmiş olması oradaki baskıyı azaltıyor ve bu sektördeki iskonto yatırımcıya göz kırpmaya devam ediyor. Diğer taraftan havacılık, ulaştırma, otomotiv gibi sektörler güçlü bir dönem içindeler. Asgari ücret artışı enflasyon oranının üzerinde oldu, bunun harcamalar noktasında şirketler için pozitif olduğunu ve enflasyonun da bir süre daha hayatımızda olmaya devam edeceğinin işareti olarak değerlendiriyoruz. Bu gelişmelerin birçoğu bayram öncesi de hayatımızdaydı ve zaten borsada rekor seviyeler tazelenmişti. Hareketin bugün güçlü devam etmesinin sebebi ise biraz daha yatırımcı psikolojisi ve algısı ile alakalı. Tatil dönüşü ile birlikte tasarruf sahiplerinin yeni pozisyonları ve fırsatları değerlendirmek üzere piyasaya geldiğini görüyoruz. Gün içinde kendi istatistiklerimize baktığımızda platformunda online olan yatırımcı sayısının normal günlerin üzerinde olduğunu gözlemliyoruz. Borsadaki bu hareketin bir süre daha devamını bekliyoruz. Enflasyonist ortamlarda hedef vermek güç ancak özellikle 2022’yi hatırlatmakta fayda görüyoruz. Geçen sene yaşanan ralli tam olarak kurban bayramı tatili sonrası başlamıştı. O kadar güçlü olmasa da benzer bir psikolojik durum söz konusu olabilir.
