Şebnem TURHAN
Yüksek enflasyondan tasarruflarını koruma kaygısı ve halka arzlardaki tavan serisinin cazibesi ışığında Borsa İstanbul’a yönelik yurtiçi yatırımcı ilgisi katlanarak devam ediyor. Merkezi Kayıt Kuruluşu verilerine göre 10 Ekim itibariyle hisse senedi piyasalarındaki yatırımcı sayısı 7.79 milyon ulaştı, geçen yıl ekimde bu sayı sadece 2.84 milyon kişiydi. Yatırımcı sayısındaki artışa paralel yurtiçi yerleşiklerin finansal varlık dağılımında hisse senedinin payı da rekor seviyelere ulaştı. Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği verilerine göre ise yurtiçi yatırımcıların finansal varlık dağılımında hisse senedinin payı yüzde 14,5 ile yeni zirvesinde çıktı. Haziranda bu oran yüzde 10,78 geçen yılsonunda ise yüzde 12,7 seviyesinde bulunuyordu.
Haziran sonundan bu yana 4 puan arttı
Seçim belirsizliğinin sona ermesi ve geleneksel politikalara geçiş adımlarının atılmasıyla birlikte düşen risk primi Türk hisse senedi piyasası için olumlu olarak değerlendiriliyor. Yabancı yatırımcıların da bu sayede son yıllarda çıkış yaptıkları TL varlıklara geri dönmesi hedeflenirken bu dönemde hisse senedine yurtiçi yatırımcı ilgisi de hızla artıyor. Haziran sonu itibariyle yurtiçi yatırımcıların finansal varlık dağılımında hisse senedinin payı yüzde 10,78 iken eylül sonunda bu oran neredeyse 4 puan artışla yüzde 14,5’e yükseldi. Aralık 2022’de finansal varlık dağılımında hisse senedinin payı yüzde 12,7 seviyesinde bulunuyordu.
Uzmanların verdiği bilgiye göre bu artışta en önemli etken yoğun halka arz trafiği ve yüksek enflasyon. Haziran sonrasında daha da hızlanan halka arzlar hisse senedi piyasasına ilgiyi artırdı. TSPB verilerine göre haziran sonunda finansal varlıkların 1 trilyon 230 milyar 105 milyon lirası hisse senedinde değerlendirilirken eylül sonunda bu rakam 2 trilyon 979 milyar 259 milyon liraya yükseldi. Bu haziran sonundan bu yana yüzde 53,88’lik artışa işaret ediyor. Hazirandan eylül sonuna tüketici enflasyonundaki artış ise yüzde 25,11 seviyesinde oldu. Finansal varlıklardaki yükseliş enflasyonun da üzerinde gerçekleşti.
Hisse senedindeki tasarruf yüzde 187,7 arttı
Geçen yıl eylüle göre ise finansal varlıklarda hisse senedinin büyüklüğü tam yüzde 187,7’lik bir yükseliş gösterdi. Yıllık tüketici enflasyonu ise aynı dönemde yüzde 61,53 arttı. Geçen yıl eylüle göre finansal varlıklar içinde hisse senedinin payındaki yükseliş ise 1.78 puan oldu. Öte yandan geçen yılsonundan bu yana yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıklarında hisse senedinde bulunan miktar yüzde 62,3’lük artış gösterdi ki bu yine yüzde 49,86 olan 9 aylık tüketici enflasyonunu üzerinde bir artışa işaret etti.
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği verileri finansal varlıkların dağılımında standart TL mevduat ve kur korumalı TL mevduat ayrımı yapmıyor. TSPB verilerine göre yurtiçi yerleşiklerin toplam TL mevduatının finansal varlıklar içindeki payı Eylül 2023 sonu itibariyle yüzde 36,06’ya yükseldi. Bu oran haziran sonunda yüzde 35,31 seviyesinde geçen yıl sonunda ise yüzde 32,10 seviyesinde bulunuyordu. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre haziranda yurtiçi yerleşiklerin TL mevduatı içinde KKM’nin payı yüzde 41,65 seviyelerinde bulunuyordu. 29 Eylül haftası itibariyle KKM mevduatlarının toplam TL mevduat içindeki payı ise yüzde 41,89 seviyesinde.
Yine TSPB verilerine göre Eylül 2023’te kur etkisinden arındırılmamış olarak yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıkları içinde döviz mevduatının payı geçen yıl eylüle göre 2.46 puan geriledi ve yüzde 22,41’e indi. Haziran sonuna göre ise döviz mevduatının payında düşüş 1.79 puan oldu.
Yabancının varlıklarında hisse senedinin payı yüzde 66,4
Yurtiçi yerleşiklerin toplam finansal varlıkları da eylül sonunda 21 trilyon 13 milyar 837 milyon liraya yükseldi. Yabancı yatırımcıların eylül sonu itibariyle finansal varlıkları 2 trilyon 598 milyar 804 milyon lira oldu. Bu rakamın 1 trilyon 725 milyar 671 milyon lirası ise hisse senedi piyasasına park etti. Yabancıların Türkiye’deki finansal varlıklarında hisse senedinin payı eylül itibariyle yüzde 66,4’e çıktı. Bu oran haziran sonunda yüzde 49,4 seviyesinde bulunuyordu. Haziran sonu itibariyle yabancı yatırımcıların Türkiye’deki finansal varlıkları 1 trilyon 585 milyar 953 milyon lira seviyesinde iken eylül sonuna gelindiğinde yüzde 64 artış gösterdi.
