Şebnem TURHAN
Borsa İstanbul, deprem felaketi sonrası açık kaldığı iki günde yaşadığı kayıpları, alınan önlemlerin de etkisiyle dün karşıladı. Birçok hissenin tavan olması nedeniyle işlem hacmi düşük kalsa da uzmanlar bu hafta yükseliş hareketinin sürmesini ve BİST100 endeksinin yeniden 5700 seviyesine doğru çıkmasını bekliyor. Gün içinde yüzde 9,8’i aşan yükselişle 2008 sonrası gördüğü en hızlı artış seviyelerine işaret eden BİST100 endeksi dünü yüzde 9,88 artışla 4950 puandan tamamladı.
Borsa İstanbul BİST100 endeksi geçen hafta iki işlem gününde yüzde 9,85 düşmüş, 8 Şubat günü de işlemler 5 işgünü durdurulmuştu. Dünkü açılış öncesinde de ekonomi yönetimi, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Hazine ve Maliye Bakanlığı, Borsa İstanbul bir dizi önlemi devreye sokarak pay piyasalarının dengeye kavuşması için adımlar attı. Bu adımların başında BES fonlarının hisse senedi payının artırılması, şirketlerin pay geri alımlarında stopajın sıfırlanması, algoritmik işlemlerde satışın düzenlenmesi, kredili alım işlemlerinin özendirilmesi öne çıktı. Bu önlemlerin ardından dün BİST100 yüzde 5,86 yükselişle açıldı. Açılış sonrası hızlanan alımlarla BİST100 endeksinde tahtası işleme kapalı İsdemir dışında tüm hisseler tavana dayandı. BİST100 endeksinde ağırlığı en yüksek olan şirketler tavan olurken halka arz ve BİSTTÜMY endeksi dışında tüm endekslerde yükseliş yüzde 10’a ulaştı. İki endekste de yükseliş yüzde 8’i aştı.
Halka arzlar bir süre duracak
Piyasa uzmanları özellikle BES fonlarıyla ve geri alım programlarıyla yatırımcılarda pozitif bir bakış oluştuğunu dile getirerek sattığı hisseyi yerine koymak isteyenlerin talebiyle birçok hissenin tavana kilitlendiğini belirtti. Bu nedenle daha düşük bir işlem hacmi yaşandığını kaydeden uzmanlar, bugün de borsada yükseliş hareketinin sürmesini beklediklerini vurguladı. Hafta sonuna kadar BİST100 endeksini yeniden 5200-5500 seviyelerine gelebileceğine işaret eden uzmanlara göre aralık dönemindeki pozitif günlerde erişilen 5700 seviyesine ulaşılması zor değil. BES ve borsa yatırım fonlarının hisse almaya çalıştığını tabiri caizse ‘kapanın elinde kalan’ bir işlem günü yaşandığını vurgulayan uzmanlar bir süre yeni bir halka arz olmasını ise beklemiyor. Nitekim geçen hafta halka arz talep toplama tarihini bu haftaya erteleyen Göknur Gıda da halka arzını erteledi. Piyasanın dengeye oturmasını ardından piyasada alım talebinin devam edeceği için büyük halka arzların olma ihtimalinin yüksek olduğunu kaydeden uzmanlar, borsa için kısa vadede kötümser olmadıklarına işaret ettiler.
Ancak seçim belirsizliği, depremin ekonomiye maliyeti gibi birçok belirsizliğin piyasayı beklediğine vurgu yapan uzmanlar, şirketlerin de bilançolarına nasıl etki oluşturacağına ilişkin risklerin de bilinmediğini hatırlattı. Bir noktadan sonra bu alım heyecanının tamamlanmasının ardından borsada yeniden temel fiyatlamaya dönüleceğini kaydeden uzmanlara göre BİST100 5200-5700 bandında bir seviyede kalacak.
Açıklanan pay geri alım miktarı 21.2 milyar liraya ulaştı
Hem Hazine ve Maliye Bakanlığı hem de Sermaye Piyasası Kurulu tarafından özendirilen şirketlerin kendi hisselerinde geri alım yapmaları sonrası dün ve önceki gün onlarca şirket yeni plan açıkladı ya da mevcut planlarını revize etti. Buna göre son iki günde aralarında Türkiye’nin devleri de olan 42 şirket pay geri alım programlarını duyurdu. Planlanan ve duyurulan toplam pay geri alım büyüklüğü ise 21.2 milyar liraya ulaştı. Özellikle Türkiye Varlık Fonu bünyesinde olan şirketlerin geri alım programları oldukça yüksek miktarlar içeriyor. THY 9 milyar lira, Vakıfb ank 1 milyar lira, Halkbank 2.25 milyar lira, Türkiye Sigorta 600 milyon liralık geri alım programı yayınladılar. Elbette pay geri alımları hemen bir gün içinde tamamlanmayacak, genellikle şirketler bunu 6 ay veya 1 yıl olarak düzenlediler. Ancak şirket sahiplerinin hisselerini sahipsiz bırakmadığına yönelik yatırımcıya en büyük güven unsuru olan geri alım programlarının üst üste açıklanması da borsadaki pozitif havayı destekledi.
BES’in sattığı tahvili Merkez Bankası alıyor
Merkez Bankası (TCMB) bireysel emeklilik fonlarında tahvilden hisseye geçiş getiren düzenleme ile piyasada oluşabilecek likidite açığını 8 milyar TL’ye kadar tahvil alarak kapatacak. TCMB tarafından açıklanan ve ayrıca bankalara gönderilen yazıya göre, bankalar aracılığıyla yapılacak DİBS ve kira sertifi kası doğrudan alımı dün başladı. TCMB 4.1 milyar TL’si dün olmak üzere toplamda 8 milyar TL’ye kadar alım planlıyor. TCMB dün 15:00-16:00 saatleri arasında kotasyon yöntemiyle bankalar aracılığıyla doğrudan alımı gerçekleştirdi. Resmi Gazete’de yapılan düzenlemeyle Bireysel Emeklilik Sistemi’nde devlet katkısı fonlarının tahvil alma yükümlülükleri azaltılırken, hisse alım yükümlülükleri yüzde 10’dan yüzde 30’a çıkarılmıştı. Sektör adımın kısa sürede tahvilden hisse senetlerine 8-10 milyar TL arasında kaynağın geçişi anlamına geldiğini söylemişti. Bankacıların hesaplamaları, kararın etkilediği tutarın tamamına denk gelen tahvilin Merkez Bankası tarafından bireysel emeklilik sisteminden bankalar aracılığıyla alınacağını gösteriyor.
TSPB’den kararlara destek
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB), Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından piyasalarda sağlıklı fi yat oluşumunun sağlanması için ekonomi yönetimi tarafından alınan önlemlerin piyasaları desteklediğini bildirdi. Hazine ve Maliye Bakanlığı, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu ile Borsa İstanbul tarafından alınan kararları piyasalar açısından olumlu karşılandığı kaydedilen açıklamada, TSPB’nin SPK, Borsa İstanbul ve TSPB üyeleri ile koordinasyon içerisinde sermaye piyasalarının etkinliğini ve likiditesini sağlamak, sağlıklı fi yat oluşumunu desteklemek için çalışmalar içerisinde olunduğunun altı çizildi. Açıklamada, Birliğin gelecek dönemde de alınan kararların etkileri konusunda piyasa ile görüş alışverişine ve koordinasyonuna devam edileceği belirtildi. Açıklamada, “Alınan kararlarla birlikte sermaye piyasalarımızın kısa sürede normal işleyişine kavuşacağı ve daha da güçleneceğine inancımız tamdır. TSPB olarak ayrıca yatırımcılara kısa vadeli anlık kararlar yerine, sağduyulu, uzun vadeli yatırım kararları vermeleri çağrısında bulunuyoruz” ifadeleri kullanıldı.
Tüpraş’tan yüzde 600 bedelsiz sermaye artırımı
Tüpraş, yüzde 600 bedelsiz sermaye artırımı yapma kararı aldı. Şirketin KAP’a yaptığı açıklamaya göre 1.34 milyar lirası özsermaye enfl asyon düzeltme farkları ve 307.2 milyon lirası geçmiş yıl kârlarından olmak üzere sermayesini 1.65 milyar lira artıracak. Tüpraş’ın bedelsiz sermaye artırımı sonunda sermayesi 275.3 milyon liradan 1.65 milyar liraya yükselecek. Tüpraş, artırımının gerçekleştirilmesi ve sermaye artırımında ihraç edilecek paylara ilişkin ihraç belgesinin ve esas sözleşmenin tadil tasarısının onaylanması için gerekli başvuruların yapılmasını kararlaştırdı. Bedelsiz sermaye artırımı düzenleyici kurumların onayının ardından gerçekleşecek.