Şebnem TURHAN
Yeni yılla birlikte yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı gerilerken faiz üst sınırı kalkan kur korumalı mevduat hesabı ise yükseliş gösterdi. Ancak Merkez Bankası haftalık verileri 20 Ocak haftasından bu yana sürekli azalan yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatında 10 Mart haftasında sona erdiğini ortaya koydu. Verilere göre parite etkisinden arındırılmış olarak yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı 1 milyar 179 milyon dolar yükseldi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) haftalık verilerine göre ise KKM hesapları 10 Mart haftasında 26.2 milyar lira artışla 1.6 trilyon lira ile yeni zirvesine çıktı.
Merkez Bankası haftalık para ve banka verilerine göre döviz mevduatlarında aralıksız 8 haftalık düşüş serisi 20 Ocak itibariyle başladı. 20 Ocak haftasında 616 milyon dolar, 27 Ocak haftasında 2 milyar 85 milyon dolar, 3 Şubat haftasında 1 milyar 46 milyon dolar, 10 Şubat itibariyle biten haftada 251 milyon dolar, 17 Şubat haftasında ise 2 milyar 16 milyon dolar, 24 Şubat haftasında 4 milyar 157 milyon dolarlık, 3 Mart haftasında ise 112 milyon dolar haftalık düşüşler yaşandı. Böylece parite etkisinden arındırılmış olarak 10.3 milyar dolar azalan yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı 10 Mart haftasında 1 milyar 179 milyar lira artış gösterdi. Parite etkisinden arındırılmamış olarak yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatının büyüklüğü 187 milyar 558 milyon dolar oldu.
Tüzel kişilerin mevduatı 1.2 milyar dolar yükseldi
Verilere göre yurtiçinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmış olarak 11 milyon dolar azalırken, tüzel kişilerin döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmış olarak 1 milyar 190 milyon dolar yükseldi. Tüzel kişilerin dolar cinsi döviz mevduatı 913 milyon dolar, Euro cinsi döviz mevduatının parite etkisinden arındırılmış olarak dolar karşılığı da 340 milyon dolar arttı. BDDK haftalık verilerine göre 6 Ocak’taki düşüşünün ardından KKM hacmi aralıksız artışını sürdürüyor. 10 Mart haftasında da geçen haftaya göre 26 milyar 226 milyon lira yükselen KKM hacmi 1 trilyon 603 milyon 417 bin liraya çıktı. 24 Şubat haftasındaki 52 milyar liralık artışına göre hız kaybetse de KKM’deki büyüme istikrarlı seyrini sürdürdü.
Net rezervlerde 2 milyar dolarlık gerileme
Merkez Bankası verilerine göre 10 Mart haftasında IMF tanımlı net uluslararası rezervler 2 mimlyar 34 milyon dolarlık düşüş ile 18 milyar 651,2 milyon dolara indi. Bu hafta ise 14 Mart’ta hem Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın 2.25 milyar dolarlık Eurobond ihracı hem de Suudi Arabistan’ın 5 milyar dolarlık depo mevduatı hesaplara girdi. Öte yandan Merkez Bankası toplam rezervleri 10 Mart haftasında bir önceki haftaya göre 346 milyon dolar azalarak 120 milyar 13 milyon dolara geriledi. Verilere göre, 10 Mart itibarıyla Merkez Bankası brüt döviz rezervleri, 585 milyon dolar azalışla 69 milyar 696 milyon dolara indi. Brüt döviz rezervleri, 3 Mart’ta 70 milyar 281 milyon dolar seviyesinde bulunuyordu. Söz konusu dönemde altın rezervleri ise 238 milyon dolar artarak 50 milyar 78 milyon dolardan 50 milyar 316 milyon dolara çıktı. Böylece Merkez Bankası’nın toplam rezervleri, 10 Mart haftasında bir önceki haftaya kıyasla 346 milyon dolar azalışla 120 milyar 359 milyon dolardan 120 milyar 13 milyon dolara geriledi.
Yabancı yatırımcı hisse ve tahvilde satıcı
Merkez Bankası haftalık menkul kıymet istatistiklerine göre geçen hafta yabancı yatırımcılar net 53.5 milyon dolarlık hisse senedi, 56.2 milyon dolarlık Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) ve 500 bin dolarlık Şirket Borçlanma Senetleri (ŞBS) sattı. Yurt dışında 26 milyar 381,5 milyon dolar olan hisse senedi stoku, 10 Mart’ta 27 milyar 495,7 milyon dolara çıktı. Aynı dönemde yurt dışında yerleşik kişilerin DİBS stoku 1 milyar 382,9 milyon dolardan 1 milyar 307,1 milyon dolara, ŞBS stokları da 75,2 milyon dolardan yerleşik kişilerin 3 Mart itibarıyla 74,5 milyon dolara indi.
