HÜSEYİN GÖKÇE / ANKARA
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Temmuz-Aralık dönemi YİÜFE değişim oranını yüzde 7,55 olarak açıklamasının ardından, Gelir İdaresi Başkanlığı da alkollü içki ve sigaradan alınan ÖTV oranını bu miktarda artırdı. Akaryakıttan alınan ÖTV 31 Aralık’ta yüzde 6 oranında artırılmış ve otomatik ÖTV’nin, 2025 yılı ilk yarısı için uygulanmaması hükme bağlanmıştı. Maliye Bakanlığı, alkol ve tütün ürünlerinin bulunduğu ÖTV III sayılı listedeki ürünlerin ÖTV tutarını, 2024’ün ikinci yarısında gerçekleşen yüzde 7.55 oranındaki TÜFE kadar artırdı.
Bu artışla birlikte sigaradan alınan 1,7026 liralık asgari maktu vergi yaklaşık 13 kuruş artarak 1 lira 8313 kuruşa yükseldi. 1 paket sigaranın asgari maktu vergi tutarı ise 34,05 liradan 36,62 liraya çıktı. Asgari maktu vergi tutarı, satış fiyatı ne olursa olsun paket başına alınan vergi miktarını gösteriyor. Ancak piyasada satılan sigaraların yaklaşık yüzde 99’u asgari maktu vergi tutarının üzerinde vergiye tabi olacak şekilde fiyatlandırılıyor. Yani bu artışın sigara firmalarının maliyetine herhangi bir etkisi bulunmuyor. Sigaradan paket başına alınan maktu vergi tutarı 58 kuruş civarında artarak 7 lira 80 kuruştan, 8 lira 38 kuruşa yükseldi.
75 liralık sigara en az 3 lira artacak
Sigara firmalarının bunu satış fiyatına 2.5 lira olarak yansıtması bekleniyor. Ancak firmaların enerji maliyetleriyle, işçilik maliyetlerindeki değişimi de satış fiyatlarına eklemesiyle sigara fiyatındaki artışın daha yüksek seviyede olacağı ifade ediliyor. Sigaradan alınan vergi oranı geçen yılbaşında yapılan düzenlemeyle yüzde 63’ten yüzde 57’ye düşürülmüş, ardından yıl içinde yapılan düzenlemeyle yüzde 53.5’e çekilmişti. Sigara vergi maliyetindeki 1 liralık artışın satış fiyatına etkisi 7.5 liradan, 5 liraya indirilmişti. Artan asgari ücret ve enerji maliyetleri hariç olmak üzere sigara firmalarının maliyetindeki ÖTV kaynaklı 58 kuruşluk artışın satış fiyatına yansıması 2.8 lira civarında hesaplanıyor. Hâlen 75 liraya satılan 1 paket sigara üzerindeki vergi yükü (nispi+maktu+KDV) 61 lira civarına yükselmiş oldu.
1 litre rakı 1350 lirayı aşacak
III sayılı listede yer alan litrelik rakının ÖTV’si yüzde 7.55’lik artışla 1269.72 liradan, 1365.71 liraya çıkarıldı. Yani 1 litre rakı yapmak için gerekli etil alkolün ÖTV maliyeti 96 lira arttı. Yüzde 45 alkol oranına sahip 1 litre rakının ÖTV maliyeti ise 43.19 lira artmış oldu. Bira, şarap, cin ve votka gibi alkollü içeceklerde de ÖTV tutarı yüzde 7.55 oranında artırıldı. Biranın ÖTV’si 9.29 liradan 9.99 liraya, köpüklü şarap ÖTV’si 308.72 liradan, 332.06 liraya, şarap ve cinin ÖTV’si ise 1428,44 liradan 1536.43 liraya yükseldi.