İMAM GÜNEŞ / İSTANBUL
Türkiye’nin 2024 yılına ilişkin dış ticaret verileri, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla Haliç Kongre Merkezi’nde açıklandı. Toplantıda Erdoğan’ın yanı sıra, Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mustafa Gültepe de ihracatı değerlendirdi. 2024 yılı Aralık ayında geçen yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 2,2 oranında artışla 23 milyar 463 milyon dolar, ithalat yüzde 11,1 oranında artışla 32 milyar 287 milyon dolar oldu. 2024 yılı Ocak-Aralık döneminde ise ihracat yüzde 2,5 oranında artışla 261 milyar 925 milyon dolara yükselirken, ithalat yüzde 4,9 oranında azalışla 344 milyar 85 milyon dolara geriledi.
Aralık ayında dış ticaret hacmi, yüzde 7,2 oranında artarak 55 milyar 750 milyon dolar olurken, 2024 yılında yüzde 1,9 oranında azalarak 606 milyar 10 milyon dolar oldu. Aralık ayında yüzde 44,7 artışla 8,8 milyar doları aşan dış ticaret dengesi, 2024 yılı genelinde yüzde 22,7 azalışla 82 milyar dolar seviyesine geriledi. Geçen yıla oranla dış ticaret hacminde 11,5 milyar dolarlık düşüş olurken, dış ticaret açığı yaklaşık 24 milyar dolar azaldı.
“Enflasyonla mücadele dünya genelinde bir sorun”
Törende konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye olarak özellikle bölgesel gelişmeler bağlamında belirsizliklerle dolu bir yıl geçirdiklerini aktardı. Enflasyonla mücadele dünya genelinde bir sorun olduğunu belirten Erdoğan, tüketim, üretim ve enflasyon gibi temel ekonomik göstergelerde bozulmanın üstesinden henüz gelinemediğini dile getirdi.
Siyasi çalkantılar ve jeopolitik gerilimlerin dünyada geçen yıla damga vurduğunu kaydeden Erdoğan, 2025’te nispeten daha iyi bir yıl beklediklerini ifade etti. “İçeriden ve dışarıdan gelen tüm eleştirilere rağmen, nasıl Suriye’de haklı çıkan biz olduysak, Gazze krizinde de tarih haklılığımızı teyit edecek, Türkiye’nin adaletten, barıştan ve merhametten yana olan tavrının isabetli olduğunu görecektir” diyen Erdoğan, kalıcı barışa giden yolun önünün açılması için yoğun gayret sarf ettiklerini, bu çabaların müspet sonuçlarını görmeyi ümit ettiklerini söyledi.
Gültepe’den lokomotifi hızlandırmak için destek talebi
Üretim ve ihracatın Türkiye ekonomisinin lokomotifi olduğunu vurgulayan TİM Başkanı Mustafa Gültepe, 2025 ve 2028 hedeflerine ulaşmak için Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan, bu lokomotifi daha da hızlandırmaları için destek talep etti. Enflasyonla mücadelede sanayinin korunması ve üretim kapasitesinin zarar görmemesinin en büyük öncelikleri olduğuna dikkat çeken Gültepe, ihracatçıların rekabet gücünü kaybetmemesi için finansman maliyetlerinin düşürülmesi, kur ve enflasyonun dengelenmesi gibi adımların önemini vurguladı.
Gültepe, KOBİ’lere sağlanacak 2.500 liralık desteğin tüm emek yoğun sektörlere verilmesi gerektiğini belirtti. Türkiye’nin dünyada en fazla ithalat yapan ilk 10 ülkedeki pazar payının yüzde 0,6 olduğu bilgisini veren Gültepe, cari dengenin ihracatı artırarak iyileştirilebileceğine değindi. Türkiye’nin küresel pazar payını artırmak için diplomasinin ve ticaret imkanlarının daha aktif kullanılması gerektiğini söyleyen Gültepe, talep ve beklentilerinin karşılanması durumunda 2025 yılını gurur verici bir performansla tamamlayacaklarına inandığını sözlerine ekledi.
■ Erdoğan dezenflasyon için iş dünyasından “samimi” destek istedi
Türk Eximbank’ın 2024 yılında ihracatçılara 24,1 milyar dolar kredi 24,6 milyar dolar sigorta olmak üzere toplam 48,7 milyar dolarlık destek sağladığını dile getiren Ticaret Bakanı Ömer Bolat, “Eximbank’ın 2025 yılı destek hedefi ise 50 milyar dolardır. Ticaret Bakanlığı olarak ise 2025 yılı için ihracatçılarımıza destek bütçemiz ise 33 milyar TL olarak belirlendi. İhracatçılarımıza önemli bir rehber vazifesi görecek ‘2025 Yılı İhracat Planı’nın hazırlık çalışmalarını tamamladık ve yakın bir zamanda kamuoyu ile paylaşacağız” dedi.
Suriye ile ilgili ticarete de değinen Bolat, şunları söyledi: “2024 yılı itibarıyla ihracatımız 2,2 milyar dolar, ithalatımız ise 438 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Suriye ile ülkemiz arasındaki STA 2007’de yürürlüğe girmiş ve 2011 yılında iç savaş nedeniyle askıya alınmıştır. Fiilen STA uygulanamasa da hukuken geçerliliği devam etmektedir. Yeni dönemde, Suriye’nin kalkınması ve yeniden imarı için gümrük ve dış ticaret uygulamalarımızı yoğun bir şekilde artırarak Suriyeli yetkililer ile çalışacağız.”
■ Suriye ile ticarette yeni dönem hazırlığı
Türk Eximbank’ın 2024 yılında ihracatçılara 24,1 milyar dolar kredi 24,6 milyar dolar sigorta olmak üzere toplam 48,7 milyar dolarlık destek sağladığını dile getiren Ticaret Bakanı Ömer Bolat, “Eximbank’ın 2025 yılı destek hedefi ise 50 milyar dolardır. Ticaret Bakanlığı olarak ise 2025 yılı için ihracatçılarımıza destek bütçemiz ise 33 milyar TL olarak belirlendi. İhracatçılarımıza önemli bir rehber vazifesi görecek ‘2025 Yılı İhracat Planı’nın hazırlık çalışmalarını tamamladık ve yakın bir zamanda kamuoyu ile paylaşacağız” dedi.
Suriye ile ilgili ticarete de değinen Bolat, şunları söyledi: “2024 yılı itibarıyla ihracatımız 2,2 milyar dolar, ithalatımız ise 438 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Suriye ile ülkemiz arasındaki STA 2007’de yürürlüğe girmiş ve 2011 yılında iç savaş nedeniyle askıya alınmıştır. Fiilen STA uygulanamasa da hukuken geçerliliği devam etmektedir. Yeni dönemde, Suriye’nin kalkınması ve yeniden imarı için gümrük ve dış ticaret uygulamalarımızı yoğun bir şekilde artırarak Suriyeli yetkililer ile çalışacağız.”
