Şebnem TURHAN
Türkiye’de cumhurbaşkanlığı seçimlerin ikinci turunun tamamlanmasının ardından gelen vergi ayarlamaları ve zamlarla beraber banka ve kredi kartı ile yapılan harcamalar da hızlandı. En hızlı harcama artışları ise akaryakıta yapılanlarda oldu. Merkez Bankası verilerine göre temmuz sonunda 26 Mayıs haftasına göre kartlı harcamalar toplamda yüzde 31,64 artarken benzin ve akaryakıta yapılan harcamalar yüzde 83,25 yükseldi. Toplam kartlı harcamalar geçen yıla göre yüzde 126 artış gösterirken benzin ve akaryakıt harcamaları geçen yıla göre yüzde 88,15 arttı.
Seçimlerden sonra benzin ve motorin fiyatlarında vergi ayarlamalarının yanı sıra kurlardaki yükselişin etkisiyle de hızlı bir artış yaşandı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre geçen yıl temmuzda 24.6 lira olan benzin fiyatları bu yıl seçim ayı mayısta 20.44 lira seviyesindeydi. Haziranda 23.4 liraya çıkan benzin fiyatları TÜİK verilerine göre temmuzda ise 30.6 liraya yükseldi. Böylece benzin fiyatı geçen yıl temmuza göre yüzde 24,52, mayıs ayına göre ise yüzde 50 seviyesinde artış gösterdi.
Motorin fiyatlarında da benzer bir seyir gözlendi. TÜİK verilerine göre motorin fiyatları geçen yıl temmuzda 26 lira iken bu yıl mayısta 19.3 lira seviyesindeydi.
Son iki ayda harcamalar hızlandı
Akaryakıta gelen bu zamlar banka ve kredi kartı ile bu alana yapılan harcamaların da hızla yükselmesine neden oldu. Merkez Bankası haftalık verilerine göre seçim ayı mayısın son haftası banka ve kredi kartı ile benzin ve yakıt istasyonlarında 6.7 milyar lira harcanırken bu rakam temmuzun son haftasında 12.3 milyar liraya yükseldi. Böylece seçim sonrasında benzin ve yakıt istasyonlarına yapılan harcamalardaki artış yüzde 83,25 oldu. Geçen yıl temmuz sonunda ise benzin ve yakıt istasyonlarına 6.5 milyar liralık kartlı harcama yapılmıştı. Benzin ve akaryakıt istasyonlarına kartla bir yılda yapılan harcamalardaki artış yüzde 88,15 oldu. Bu durum benzin ve yakıt istasyonlarına yapılan kartlı harcamalardaki yıllık artışın özellikle seçim sonrası iki ayda hızlandığını ortaya koydu. Haftalık kartlı harcamalarında toplam artış da geçen yıl temmuza göre yüzde 126 oldu.
