Noel hediyeleri, Panama’da uzun süredir devam eden kuraklık ve Süveyş kanalı yakınındaki gemi saldırıları nedeniyle bu yıl zamanında ulaşmayabilir. Financial Times’ta yer alan ve sektör kaynaklarına dayandırılan habere göre, dünyanın en önemli kanallarından ikisi olan Panama ve Süveyş kanallarındaki aksaklıklar tedarik zincirlerini ve küresel ticareti tehdit ediyor. Pasifik ve Atlantik okyanuslarını birbirine bağlayan 50 mil uzunluğunda (80,5 km) Panama kanalı, su seviyesinin ve buna bağlı olarak gemi geçiş kapasitesinin azalmasına yol açan kuraklıkla mücadele ediyor.
MarineTraff ic’e göre, Aralık 2022’nin ilk haftasında kanaldan geçen gemi sayısı 238 iken, bu yıl aynı tarihlerde yalnızca 167 gemi geçti. Kanal yetkililerine göre birçok gemi geçiş yapabilmek için iki, bazı kaynaklara göre dört haftaya kadar beklemek zorunda kalırken, gecikmelerden kaçınmak isteyen pek çok gemiye güzergah değiştirmek binlerce mile mal oluyor. Dünyanın önde gelen konteyner taşımacılığı şirketlerinden Alman Hapag-Lloyd grubunun başkanı Rolf Habben Jansen “Panama Kanalı’ndaki kuraklık ciddi bir endişe kaynağı” şeklinde konuşuyor. Şirket daha önce en az 42 gemisini kanaldan başka tarafa yönlendirileceğini açıklamıştı. Akdeniz’i Kızıldeniz’e bağlayan Süveyş Kanalı konusunda da endişeler artıyor. Gazze’de İsrail ile Hamas arasındaki çatışmaların tırmanmasının ardından, Yemen merkezli Husiler Hamas’a destek amacıyla, kanaldan sadece 11.500 kilometre uzaklıktaki Kızıldeniz’deki kargo gemilerine çeşitli saldırılar düzenledi. Uzmanlar, yalnızca İsrail bağlantılı gemileri hedef aldığı iddia edilen saldırıların kanalın faaliyetlerini kesintiye uğratabileceği konusunda uyarıyor. Jansen’e göre Süveyş’ten geçiş daha da zorlaşırsa, bu durum küresel tedarik zincirlerinde ciddi aksamalara neden olabilecek kapasitede. Uzmanlar, nakliye kesintilerinin nihai fiyatlarda artışa yol açacağını belirtiyor.
Analistler, bu yılki Noel tatil ve alışveriş sezonunda durumun özellikle daha vahim bir hal alabileceği konusunda uyarıyor. Birleşik Krallık İhracat ve Uluslararası Ticaret Enstitüsü genel müdürü Marco Forgione, yaptığı açıklamada Noel’e zamanında yetişemeyecek ürünler olduğunu belirterek, Süveyş yakınlarındaki saldırıların kötüleşmesi durumunda, aynı anda gelişen iki önemli kanaldaki sıkıntıların kombinasyonunun küresel ticaret için felaket niteliğinde olacağı ve kargo taşımacılığında değişiklikleri zorunlu kılacağı uyarısında bulundu.
Pek çok üründe bulunamama riski söz konusu
Tüketiciye ulaştırılmak üzere bekleyenler arasında iPhone’lardan, TV ekranlarına, spor aletlerinden giyecek ve yılbaşı ağaç süslemelerine kadar çok sayıda ürün bulunuyor. Hükümetler ve iş dünyasının daha dayanıklı tedarik zincirleri için çalışması gerektiğini belirten analistler, hiçbir şey yapılmazsa gelecek yıl pek çok üründe bulunamama riskinin ortaya çıkabileceğinin altını çiziyor.
Yemen’deki Husiler: Gemilerin geçişini engelleyeceğiz
Yemen’deki İran destekli Husiler, Gazze’ye gıda ve ilaç yardımlarının girişi sağlanmadığı takdirde Kızıldeniz üzerinden İsrail’e giden tüm gemilerin geçişini engelleme tehdidinde bulundu. Husilerin askeri sözcüsü Yahya Seri, “İhtiyaç duyulan gıda ve ilaç girmemesi halinde, Yemen Silahlı Kuvvetleri hangi milletten olursa olsun Siyonist oluşuma giden gemilerin (Kızıldeniz’den) geçişini engelleyecek ve güçlerimizin meşru hedefi haline gelecektir” ifadelerine yer verildi. Seri, söz konusu kararın, açıklamanın duyurulduğu andan itibaren uygulayacağını vurgulayarak, “Deniz taşımacılığının güvenliğini sağlamak amacıyla tüm gemi ve şirketleri İsrail limanlarıyla iş yapmamaları konusunda uyarıyoruz” sözlerine yer verdi.
