Economist Intelligence Unit araştırma birimi tarafından hazırlanan 2024 özel sayısında, dünya genelindeki 50’nin üzerinde ülkeye ilişkin ekonomik beklentiler de özetleniyor. Ülkelerin büyüme, kişi başına GSYH, enfl asyon ve bütçe dengesi gibi önemli makroekonomik göstergelerine de yer verilen bölümde, önde gelen gelişmiş ekonomilerin gelecek yıl da savaş, enfl asyon ve yüksek faizden kaynaklanan ters rüzgarlarla mücadele etmeye devam edecekleri belirtiliyor. Fiyat artışlarındaki yavaşlamayla birlikte başta ABD Merkez Bankası (Fed) olmak üzere büyük merkez bankalarının 2024’te faiz indirimlerini başlatacağının altı çizilen özel sayıda, iklim değişikliğiyle mücadele amaçlı çabaların artacağına da dikkat çekiliyor. Bu kapsamda yenilenebilir enerji tüketiminde yüzde 11 artış beklendiği, ancak enerji talebinin çok büyük bölümünün fosil yakıtlardan karşılanmaya devam edileceği de ifade ediliyor.
ÜLKELERE GÖRE GELECEK YILA İLİŞKİN EKONOMİK BEKLENTİLER
İTALYA
Giorgia Meloni, İtalya’nın ilk kadın başbakanı Giorgia Meloni ve hükümeti Silvio Berlusconi’nin Haziran 2023’teki vefatının ardından avantajlı hale gelecek. Haziran 2024’teki Avrupa Parlamentosu seçimleri bu ittifak için önemli olacak. Vergi sisteminde sadeleşme ve emekli maaşı sistemine ilişkin düzenlemeler hükümetin önceliklerinin başında yer alacak. İtalya’nın kamu finansının sürekliliği ve ekonomi politikaları hakkındaki endişeler ise yatırımcıları ürkütmeye devam edecek.
İRAN
Hükümet baskılanmış gösteriler ve toplumsal huzursuzluk sebebiyle artan riskler ile karşı karşıya kalacak. Dini lider Ayetullah Ali Khamenei güç kaybederken, hesapta olmayan bir güç savaşı ülkeyi istikrarsızlığa sürükleyebilir. İran elindeki petrol için ihracat pazarları arıyor, ancak Çin’in dışında çok az müşteri bulabilecek. Enflasyon yüzde 30’a çıkacak.
HİNDİSTAN
İktidardaki Bharatiya Janata Partisi hükümetinin, nisan ve mayısta yapılacak seçimlerin ardından, Başbakan Narendra Modi ve politikalarının popülaritesi sayesinde iktidarda kalmayı sürdürecek. Ancak ana muhalefet partisinin eyalet düzeyindeki seçimlerde çekişmeli bir rekabet oluşturması da beklenebilir. Hükümet, Hindistan’ı tedarik zincirlerine yakınlaştırmak için altyapı geliştirmelerine ve düzenleyici reformlara odaklanacak. Bastırılan taleple ekonomik büyüme yavaşlayacak.
İNGİLTERE
Küresel ve kendi içindeki felaketler zincirinin ardından Başbakan Rishi Sunak liderliğindeki Muhafazakar Parti’nin, 2024 yılının sonlarına doğru yapılması beklenen seçimlerde 14 yıldan sonra İşçi partisi karşısında güç kaybetmesi bekleniyor. Derin içsel bölünmeler Sunak’ın, meclisteki çoğunluğa rağmen partisinin popülaritesini yeniden inşa etmesini engelleyecek. Bütçe kısıtlamaları azalırken kamu harcamaları artacak, fakat bu kamu hizmetlerini canlandırmaya yetmeyecek.
IRAK
Mohammed Shia al-Sudani hükümeti göreceli sakin ve alışılmışın dışında bir dönem sundu, fakat protestolar, 2024’te seçimler yaklaştıkça tekrar gündeme gelebilir. Bağdat dışında, silahlanmış militanlar barışı bozacak. Güvenlik riskleri yatırımları azaltacak. Petrol üretimi yüksek olsa da resmi hedeflere ulaşılamayacak.
İSPANYA
İspanya Sosyalist İşçileri Partisi’nin (PSOE) lideri Başbakan Pedro Sanchez, kısa süre önce hem kendisi hem de partisinin yerini sağlamlaştırarak iktidarda tutacak bir ittifaka imza attı. Anlaşma, Katalan ayrılıkçıların genel aff ını da içeriyor. Ülkede, Temmuz 2023’te yapılan erken seçimlerde, merkez sağdaki Halk Partisi oylarını artırsa da yeterli çoğunluğu sağlayamadı. İstikrarsız PSOE hükümeti düşük kapasitesiyle her şeyi yapmaya çalışacak. Siyasi belirsizlik, zayıf geçen 2023’ün ardından, ekonominin ivme kaybetmesine neden olacak.
İSRAİL
Silahlı kuvvetler, Hamas’ın Ekim’deki saldırısından sonra Gazze’ye bomba yağdırdı, ancak İsrailli rehinelerin varlığı olayları daha da karmaşık hale getirecek. Yeni birlik hükümeti, başbakan Benjamin Netanyahu’nun elini kuvvetlendirecek ve Arap Devletleriyle olan yakınlaşmayı bozacak. İstikrarsızlık ve hukuki meselelerle ilgili anlaşmazlıklar ekonomiyi geriye çekecek.
RUSYA
Kendi kararı ile savaşa sürüklenen otoriter rejim ulusal yaşamın her alanında hakimiyeti artıracak. Rejime olan bağlılık- gerçek ve yapay- herhangi bir ayaklanmaya karşı Putin’i koruyacak. Hala, iktidarın merkezine yakın kaynaklar Putin’i devirmek için, darbe, otorite odağında bir değişim gibi yollar arıyor olabilirler. Ekonomi ılımlı büyüme kaydetse de savaş kaynaklı sıkıntılar sürecek.
UKRAYNA
2024’ün başlarında gerçekleşmesi gereken başkanlık seçimi, sıkıyönetim altında ertelenebilir. Eğer ertelenirse hükümet ve Devlet Başkanı Volodymyr Zelensky, popüler destek sayesinde iktidarda kalacak. İnsani krizi yatıştırmak ve arkasındaki dış destekleri sağlamlaştırmak, Rusya ile olan savaşın ardından gelen öncelikler olacak. Rüşvet karşıtı çabalar, ülke içinde ve Ukrayna’nın Batılı destekçilerinin önceliklerinden olacak. Ekonomi büyümeye devam etse de uzun yıllar boyunca savaş öncesi dönemindeki kadar iyi olmayacak.
ABD
Mecliste Cumhuriyetçiler’in ve Senato’da Demokratlar’ın elindeki küçük çoğunluklar on senesinde Başkan Joe Biden’ı politikalarını uygulayabilmesi açısından sınırlayacak. Biden, Kasım 2024’teki başkanlık seçimlerinde, 2020’de yapılan seçimi hala kazandığını iddia eden eski başkan Donald Trump’a karşı yeniden seçilebilmek için yarışacak. Ekonomi resesyondan kaçınmayı başaracak fakat tüketicilerin Covid dönemi birikimleri tükendiği için büyüme zayıf kalacak.
ALMANYA
Ülkenin ilk sol- sağ-yeşil koalisyon hükümeti konsensüs sağlamakta sıkıntı çekti ve sağeğilimli rakipler anketlere göre giderek daha iyi bir duruma geliyor. Aşırı sağdaki Almanya için Alternatif Partisinin yükselişi dikkat çekici. Göçmen karşıtı ve AB karşıtı ana akım partiler güçlenirken, koalisyon içindeki gerilim şiddetlenecek. Enerji sektörüyle ilgili sıkıntıların azalmasıyla birlikte ekonomi 2024’te toparlanacak.
TÜRKİYE
Mart 2024’teki yerel seçimler özellikle en büyük şehir ve muhalefetin kalesi olan İstanbul’da, giderek daha otokratik hale gelen, öngörülmesi güç hükümetiyle Recep Tayyip Erdoğan’ın popüleritesinin test edilmesini sağlayacak. Erdoğan’ın Batı ile olan dış politikası işlemsel olarak kalacak. Hükümet, geleneksel ekonomik politikaları benimseyerek enflasyonu düşürmeye odaklanacak fakat enflasyon 2024’ün ortalarına kadar düşmeyecek. The Economist’in bu yılki özel sayıda Türkiye’ye ilişkin beklentilere geçen yıla göre daha az yer ayırması dikkat çekti.
FRANSA
İkinci dönemde de göreve devam eden cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, tartışmalı emeklilik reformunun ardından göçmenlere ilişkin ikinci büyük reform çabası karşısında benzer yeni protestolarla karşı karşıya kalabilir. Ekonomi, 30 milyar euroluk yerel endüstri ve “yeşil” girişim programıyla desteklenecek. Bir kısmı AB tarafından fonlanacak 100 milyar euroluk bir toparlanma ve canlandırma planı uygulanacak. Bütün bunlara rağmen büyüme AB ortalamasının altında kalacak.
HOLLANDA
Kasım 2023’te yapılan seçimlerden sonra 2024’ün başlarında yeni bir hükümet kurulmasına odaklanılacak. Siyasi bölünme, göç konusunda daha da katı yeni birçok partili koalisyonu göreve getirebilir. Bir önceki hükümeti zorlayan, nitrojen emisyonlarının tarım sektörüne zarar verilmeden kesilmesini de içeren aynı sorunları çözmede yeni göreve gelecek hükümet de sıkıntı yaşayacak. Açık ekonomi küresel ticaretteki sıkıntılı dönemden etkilenecek ve büyüme zayıf kalacak.
