İsrail-Hamas çatışmasının daha da şiddetlenebileceği endişesi ile tur şirketlerinin güzergah değiştirme ve uçuş iptalleri, Ortadoğu ve Kuzey Afrika için yapılan rezervasyonlarda erteleme ve iptallere neden olurken, gelişmeler bölgeye yönelik tatil amaçlı seyahat talebini önemli ölçüde aşağı çekiyor. İsrail’e uçuşlarını başta geçici olarak durduran büyük havayolu şirketleri bunu yılsonuna kadar uzatırken, kruvaziyer operatörleri de çatışmaların yaşandığı bölgeye komşu ülkelerden kaçınmak için güzergah değiştiriyor. Seyahat operatörleri savaşın Mısır, Ürdün ve Türkiye gibi yakın ülkelere seyahat talebini etkilediğini söylüyor. Florida merkezli Cruise Vacation Outlet CEO’su Todd Elliott, “Müşterilerin, savaşla ilgili endişeler nedeniyle Aralık 2024’e kadar Mısır Nil Nehri gezisi gibi yolculukları iptal ettiğini görüyoruz” dedi. Kruvaziyer operatörü Norvegian Cruise Line Holdings geçtiğimiz günlerde yatırımcılara gönderdiği notta, iptallerde artış ve başta kısa vadeli rezervasyonlar olmak üzere bölgeye yapılan rezervasyonlarda yavaşlama gözlendiğini duyurdu. ABD’li rezervasyon platformu @Hotel, bölgedeki yeni rezervasyonlarda %70’lik bir düşüş gördüğünü belirtirken, şirketin CEO’su Konrad Waliszewski, platformda Kasım ve Aralık ayları için Mısır’a yapılan rezervasyonların yüzde 40’ından fazlasının iptal edildiğini söyledi. Waliszewski’ye göre, Türkiye ve Kıbrıs’ta iptal oranları Kasım ve Aralık aylarında iki katına çıkmış durumda. Diğer taraftan, bazı sektör temsilcileri yine de etkinin kısa ömürlü olmasını beklediklerini belirtiyor. Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği Başkanı Willie Walsh, “Talep açısından, konuştuğum CEO’lar bu aşamada bir etki tespit edemeyeceklerini söylüyorlar” dedi. Alman havayolu grubu Lufthansa geçen hafta yaptığı açıklamada Ortadoğu rezervasyonlarının savaştan belirgin şekilde etkilenmediğini duyurmuştu. Uluslararası otel zinciri Marriott International’ın CFO’su Kathleen Oberg ise talebin zayıfl adığını, Lübnan, Ürdün ve Mısır’daki 27 otel için iptaller gelmeye başladığını söyledi. Truist analisti Patrick Scholes da yayınladığı değerlendirme notunda “Çatışma coğrafi olarak oldukça sınırlı olsa da, gemi rezervasyonu yapanlar Batı Akdeniz’e bile rezervasyon yapmaktan kaçınıyor” dedi. Middle East Travel Alliance ortağı Khaled İbrahim, “Norveç’ten Şarm El Şeyh, Mısır’a charter uçuşumuz var ve üç veya dört hafta boyunca yeni rezervasyonumuz yok.Umman bile savaştan çok uzakta olmasına rağmen iptaller alıyor” dedi.
İsrail “taktiksel küçük aralar” vermeyi değerlendirecek
İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, Gazze’ye yardım girmesi ya da rehinelerin bölgeden çıkması için çatışmalarda “taktiksel küçük duraklamaları” değerlendireceğini söyledi ancak uluslararası baskılara rağmen ateşkes çağrılarını bir kez daha reddetti. Kent merkezini kuşatan İsrail ordusu, bir askeri tesisi ele geçirdiğini ve yeraltı tünellerinde saklanan militanlara saldırmaya hazır olduğunu açıkladı. Netanyahu genel bir ateşkesin kendi ülkesinin savaş sürecindeki çabalarına zarar vereceğini ancak insani nedenler için çatışmalara ara verilmesi konusunun koşullara göre değerlendirileceğini söyledi.
