İsrail ile Hamas arasındaki çatışmalara insani ara veren uzlaşma, birçok ülke tarafından memnuniyetle karşılanırken, asıl ihtiyacın kalıcı ateşkes olduğu yönündeki çağrılar da devam ediyor. Katar Dışişleri Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, Gazze’de insani aranın bugün yerel saatle 07.00’de başlayacağını ve ilk esir grubunun saat 16.00’da serbest bırakılacağını duyurdu. Gazze’deki katliamın birkaç gün için dahi duracak olması uluslararası toplum tarafından olumlu karşılansa da, saldırıların tekrar başlayıp binlerce kişinin daha can vereceği endişesi devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden, İsrail hükümeti ile Hamas arasında varılan esir takası uzlaşısını memnuniyetle karşıladığını belirterek Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’ye teşekkür etti. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da yaptığı yazılı açıklamada, varılan uzlaşıdan memnuniyet duyduğunu belirterek Mısır ve Katar’a teşekkür etti. İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, uzlaşmayı memnuniyetle karşıladıklarına ancak ateşkesten yana olmadıklarına işaret etti. İngiltere Dışişleri Bakanı David Cameron, İngiltere’nin tüm esirlerin salıverilmesi, güvenliğin tesisi ve Filistinliler ile İsraillilerin barış içinde yaşayacağı uzun vadeli siyasi çözüm için ortaklarıyla çalışmaya devam edeceğine dikkati çekerek “Bu anlaşma, esirlerin ailelerini rahatlatacak ve Gazze’deki insani krize yanıt verecek hayati bir adımdır” dedi. Almanya Başbakanı Olaf Scholz “Bazı rehinelerin serbest bırakılmasına ilişkin anlaşma iyi bir haber” ifadesini kullanarak uzlaşmanın başarıyla uygulanması için diplomatik olarak destek sağlamaya devam edeceklerini kaydetti.
Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, krizin giderilmesi için daha yapılacak çok şey olduğunu belirtirken İtalya Başbakanı Giorgia Meloni tüm rehinelerin serbest bırakılması ve kalıcı barışın sağlanması için çalışmaya devam edeceklerini aktardı. Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, uzlaşmaya aracılık eden Katar ve Mısır’a minnettar olduğunu belirterek Hamas’ın tüm rehineleri serbest bırakması talebinde bulundu. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov uzlaşmayı olumlu karşıladıklarını vurgulayarak “Bu, uzun süre sonra Gazze’den gelen ilk iyi haber” ifadesini kullandı. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova da bunun umut veren çok önemli bir karar olduğunu söyledi. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg çatışmalara ara verilmesine ve insani yardımların ulaştırılmasına olanak sağlayacak anlaşmayı memnuniyetle karşıladığını belirtti. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, “Uzlaşma doğru yönde bir adım ancak çok daha fazlasının yapılması gerekiyor” değerlendirmesinde bulundu.
“Aranın ardından saldırılara devam”
Esirlerin serbest bırakılmasıyla ilgili olarak önceki günden bu yana yapılan açıklamalarda ilk takasın 23 Kasım’da gerçekleşeceği belirtiliyordu. İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen de, İsrail Ordu Radyosunda katıldığı programda, anlaşma kapsamında ilk İsrailli esir grubunun 23 Kasım’da teslim alınacağını söylemişti. Esir takasının, Gazze’de 4 günlük ateşkes ilan edilerek gerçekleştirileceği ve anlaşma kapsamında günde yaklaşık 300 tırın Gazze’ye girişinin sağlanacağı belirtilmişti. İsrail’e göre, Hamas’ın silahlı kanadı Kassam Tugayları’nın elinde 239 İsrailli esir bulunuyor. İsrail hapishanelerinde 2 binden fazlası idari tutuklu olmak üzere yaklaşık 7 bin Filistinli tutuklu bulunuyor. İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi beklenen insani aranın ardından Gazze’ye yönelik saldırılarının süreceğini belirtti. Halevi “Savaşı bitirmiyoruz. ‘Zafer’ kazanana kadar devam edeceğiz, ilerleyeceğiz ve Hamas’ın diğer bölgelerine de devam edeceğiz” ifadelerini kullandı. İsrail Başkanı Benjamin Netanyahu da saldırıların insani aranın ardından devam edeceğini söyledi.
Filistinliler geçici insani ateşkesten umutsuz
Gazze’nin kuzeyindeki farklı bölgelerden can güvenliklerini korumak üzere güneydeki Han Yunus kentine sığınan Filistinliler geçici insani ateşkes karşısında umutsuz. Han Yunus’a sığınan Nafi z el-Amreyn savaşın tamamen durdurulmasını ve terk etmek zorunda kaldıkları evlerine dönmek istediklerini belirtti. Bu şartlar altında Gazze’nin güneyinde evsiz barksız kaldıklarına değinen el-Amreyn bunun kabul edilemez olduğunu söyledi. Şucaiyye Mahallesinden göç etmek zorunda kalan Refi k el-Medhun ise yapmış oldukları göçün kendi içerisinde birçok zorluk barındırdığını söylerken ateşkesin kendisi gibi göç etmiş olan pek çok kişi tarafından beklendiğine değindi. el-Medhun, “Ateşkes kapsamında İsrail askerleri bölgeden çekilip Gazze’nin kuzeyinde bulunan bölgelere geçişimize izin verilecek mi yoksa İsrail hükümetinin açıklamalarında olduğu gibi savaşa kısa süreli ara verilip sonrasında saldırılara devam mı edilecek? Bu sorunun cevabını merak ediyorum” dedi. el-Medhun ateşkes karşısında bir umudunun olmadığını söyledi. Sağlanacak ateşkesin yaraların sarılması ve kısa süreli dahi olsa akan kanın durması için bir fırsat olacağını dile getiren Gazeteci Selame el-Avdi ise bu ateşkesin beklentilerini karşılamadığını söyledi.
