ERAY ŞEN
Osmaniye Organize Sanayi Bölgesi’nde (OSB), kullanılmış araç lastiklerinin geri dönüşümü ile spor sahası zemini, hayvan yatağı, ses bariyeri gibi ürünler üreterek 105 ülkeye ihracat gerçekleştiren Hatko, net sıfır hedefine yönelik adımların atıldığı Avrupa’nın dikkatini çekti. Hatko’nun geliştirerek EPD (Çevresel Ürün Beyanı) belgesi aldığı sesi bariyeri; 1915 Çanakkale Köprüsü Otoyolu, Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Kuzey Çevre Otoyolu, Kuzey Marmara Otoyolu gibi referans projeler ile birlikte çeşitli illerdeki karayollarında kullanımının ardından, yurtdışından gelen davet üzerine Avrupa Parlamentosu’nda tanıtıldı.
Karayolları başta olmak üzere şehirlerdeki gürültüyü azaltan ses bariyerlerinin, Avrupa Parlamentosu’nda tanıtılmasına uzanan süreç, geçtiğimiz eylül ayında İstanbul’da gerçekleşen ASECAP (Association Européenne des Concessionnaires d’Autoroutes et d’ouvrages à Péage – is the European Association of Operators of Toll Road Infrastructures – Avrupa Ücretli Yol ve Altyapı Operatörleri Birliği) zirvesi ile başladı. Hatko Genel Müdürü Nejan Hatko, EKONOMİ Osmaniye Bölge Temsilcisi Selçuk Altun’a yaptığı açıklamada, halen karayollarında atık lastikler ve gürültü olmak üzere iki büyük problem olduğunu belirterek, “Biz bu iki problemi çözecek bir çözüm sunuyoruz. Ömrünü tamamlamış lastiklerden elde edilen geri dönüştürülmüş kauçuk ile gürültü bariyeri üretiyoruz” dedi. İstanbul’daki zirvenin ses bariyerinin tanıtımına ciddi katkıda bulunduğunu vurgulayan Hatko, şöyle devam etti:
“İstanbul’daki toplantıya katılan firmalar, bire bir çözüm sunabileceğimiz firmalardı. Yaptığımız sunumda, araç lastiklerini nasıl bir geri dönüşümle ses bariyerine dönüştürdüğümüzü anlattık. Şöyle ki; üretim aşamasının ardından gürültü kaynaklarını tespit ediyoruz, ölçümlerini yapıyoruz, karayolunun kendine özgü koşullarına uygun proje hazırlıyoruz. Hedefimiz bölgedeki mevcut gürültü seviyesini Avrupa standartlarının altına indirmek. İnsan sağlığı açısından yasal sınır olarak 65 desibelin altında olması gerekiyor. Örnek olarak; 72 desibel olarak ölçülmüş bir gürültüyü, 10-15 desibel daha aşağıya düşürebiliyoruz. Şu ana kadar hedef desibel değeri açısından bütün projelerimizde yüzde 100 başarılı olduk.” İstanbul’daki toplantı sonrasında Avrupa Parlamentosu’ndan bir davet aldıklarını açıklayan Hatko, “Parlamentonun Avrupa’daki TRAN (Ulaşım ve Turizm) komitesi ve ASECAP devreye girdi ve bizi davet etti. Komite başkanına çalışmalarımız ve ürünümüzü anlattık. Komite ile birlikte çalışan ASECAP temsilcileri ve Avrupa Parlamentosu komite üyesi milletvekilleri de toplantıya katıldı. ASECAP Avrupa’da 82 bin kilometre yol işletiyor” bilgisini verdi.
“AP daveti sonrası Avrupa’daki çalışmalarımız hızlandı”
AP davetinin ardından Avrupa’daki çalışmalarının ivme kazandığını ifade eden Hatko, “İletişim kurduğumuz firmalarla çalışmaya başladık. Bunlardan bir tanesi İtalya’da bir inovasyon merkezinde. Yine İtalya’da 2026 Milano Olimpiyatları kapsamında yüzde 100 çevreci bir tesiste kullanılan ses bariyerlerini yapacağız. Bu tesis için planlanan ses bariyerleri, İtalyanlar bizim ürünümüz ile tanıştıktan sonra iptal edilmiş ve bizimle çalışmaya karar vermişler. Kısa zamanda Avrupa’da çok ciddi dönüşler alacağımızı öngörüyoruz. Avrupa, Türkiye, Avusturalya ve İngiltere’de geçerli patent belgelerimiz var” yorumunu yaptı.
“DÖNGÜSEL EKONOMİYE TAMAMEN UYGUN BİR ÜRÜN”
Dünyadaki en düşük karbon ayak izine sahip gürültü bariyerlerinden birini ürettiklerini vurgulayan Hatko, “Muadili olan alüminyum, beton, çelik karbonu çok yüksek ürünler. Bizim ürünler ile muadilleri arasında uçurum var. Avrupa Parlamentosu’ndan davet edilme nedenimiz de tamamen düşük karbon ayak izimiz. Çünkü çevreci ve döngüsel ekonomiye tamamen uygun bir ürün üretiyoruz. Kaynaktan aldığınız problemi, çözüm olarak kaynağa geri sunuyorsunuz” diye konuştu.
“ENERJİ İHTİYACIMIZI TAMAMEN GES’TEN KARŞILIYORUZ”
Gelişmelerin dünyada 2050 yılında ‘net sıfır’ hedefine yönelik olduğuna dikkat çeken Hatko, “Biz de GES tesisimizi kurduk.1 MW’lık tesisimizle tamamen güneş enerjisi ile çalışıyoruz, hiçbir elektrik tüketimimiz yok. Şimdi EPD belgemizi yenileme başvurusu yapıyoruz. Karbon ayak izimiz daha aşağı düşecek. Avrupa Parlamentosu ve İstanbul’daki toplantıda bunları da anlattık ve açıkçası çok dikkat çektik” dedi.
“ENERJİ ÜRETECEK VE SESİ EMECEK BİR ÜRÜN GELİŞTİRDİK”
GES PV panel üreticisi firmalardan birisi ile birlikte yeni bir ürün geliştirdiklerini aktaran Hatko, şu bilgileri verdi: “Ses bariyerlerinin üzerine güneş panelleri yerleştirilecek. Bir yandan enerji üretecek bir yandan sesi azaltacak. İlk prototipi ürettik. Hedefimiz karayollarında gürültü bariyeri koyduğunuz her yere güneş paneli de koyup elektrik üretmek. Enerji üretebileceğiniz yeni bir alan oluştu. Mevcut durumda güneş paneli yerleştirmek için tarla veya çatıları kullanabilirsiniz. Ses bariyerlerimiz bunlara alternatif bir yer sunuyor.”
“OSMANİYE OSB’DE ÜÇÜNCÜ ÜRETİM HATTINI DEVREYE ALDIK”
Osmaniye OSB’deki tesislerinde üçüncü üretim hattını devreye aldıklarını, yılda 80 bin metrekare ses bariyeri üretebilecek kapasiteye çıktıklarını bildiren Hatko, yeni gelecek siparişlere bağlı olarak kapasiteyi çok daha yukarılara taşıyacak yatırımlar planladıklarını kaydetti.
