SELÇUK ALTUN
Pandemi sonrasında çok zor bir dönem geçiren sigorta sektörü, 2024'te rahat bir nefes almış gibi görünüyor. Regülatör kurumun düzenlemeleriyle birlikte özkaynak ve sermayesini güçlendiren sektör, reel büyüme ve mali gelirlerin etkisiyle önemli bir kârlılıkla yılı kapatmaya hazırlanıyor.
Türkiye Sigorta Birliği'nden (TSB) alınan 9 aylık verilere göre; sektör, yılın ilk dokuz ayında toplamda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 73,8 oranında nominal büyümeyle 570,4 milyar TL prim üretimi gerçekleştirdi. 9 ay itibarıyla gelinen noktada prim üretiminin beklenen seviyelerde gerçekleştiği vurgulandı. Sektörün 2024 yılında enflasyonun üzerinde büyüyerek yüzde 80 oranında büyüme beklentisiyle, yıl sonunda 900 milyar TL seviyelerine ulaşan prim üretimi elde edeceği öngörülüyor.
Çalışan sayısına baktığımızda ise, sigorta şirketleri, yüzde 67'si üniversite, yüzde 10'u lisansüstü eğitime sahip toplamda 25.7 bin kişiye, paydaşlar ve yan sektörlerle toplamda 200 bine yakın istihdam sağlıyor.
Hayat sigortaları pozitife döndü
Sigorta sektörü özellikle yangın ve doğal afet branşı ile hastalık-sağlık branşındaki olumlu görünümle yılın ilk dokuz ayında hayat dışı branşlarda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 73,6 oranında, reelde de yüzde 16,2'lik büyümeyle 501,2 milyar TL prim üretimi gerçekleştirdi.
Hayat sigortalarında son yıllarda yaşanan reel küçülmenin bu yıl yerini büyümeye bıraktığı görüldü. Hayat sigortalarında özellikle tasarrufa yönelik ürünlerin ilgi görmeye başlamasının verdiği olumlu etkiyle yılın ilk dokuz ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 75,2 oranında büyümeyle 69,3 milyar TL üretim gerçekleşti. Bu alanda uzun bir aradan sonra reelde yüzde 17,3 gibi bir oranda büyüme yaşanması dikkat çekiyor.
Oto sigortaları lokomotif olmaya devam ediyor
Diğer taraftan, oto sigortaları toplamda 203,8 milyar TL prim üretimi ile sektörün toplam prim üretiminin yüzde 41'ini gerçekleştirerek bu anlamda sektörün lokomotifi olmaya devam ediyor. TSB, bu alanın daha sağlıklı bir yapıya kavuşması için ve zorunlu trafik sigortasında yaşanan tartışmaların gündemden çıkarılması için regülatör kurum Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) ile yoğun bir şekilde çalışarak hem sektör hem de kamuoyunu mutlu edecek bir sonuca ulaşmaya çalışıyor.
Sağlık branşı katlanarak büyüyor
Sağlık sigortalarında tamamlayıcı sağlık sigortasına olan ilginin her geçen gün artmasına paralel önemli bir gelişim görüldü. Sağlık sigortaları istikrarlı büyümesini sürdürüyor. Bu branşta 9 ayda 91,4 milyar TL prim üretilirken, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 98,3 oranında reelde de yüzde 32,8 büyüme yaşandı. Bu branş içinde yer alan ve son yıllarda büyük ilgi gören Tamamlayıcı Sağlık Sigortası'nda ise 9 ayda 29,2 milyar TL prim üretimi olurken, bu alanda reel büyüme yüzde 59,2 olarak kayıtlara geçti.
Deprem sigortalarında farkındalık etkisi
Ülkece büyük acılar yaşatan 6 Şubat 2023 tarihindeki Kahramanmaraş depremleri ile birlikte farkındalığı artmaya başlayan yangın ve doğal afetler branşında da 9 ay sonunda prim üretimi geçen yılın aynı dönemine göre nominalde yüzde 102,4, reelde ise yüzde 35,5 oranında artarak 85,6 milyar TL'ye ulaştı. Bu branş içinde yer alan zorunlu deprem sigortasında 9 ayda
yüzde 76,5'lik reel büyüme ile 9,3 milyar TL, ihtiyari deprem sigortasında da reelde yüzde 53,1 oranında büyüme ile 17,3 milyar TL tutarında prim üretimi oldu. Sel teminatında da geçen yılın aynı dönemine göre reelde yüzde 48,1'lik artışla 2,2 milyar TL'lik üretim gerçekleşti.
Son 10 yılın en yüksek penetrasyonuna ulaştı
Türkiye sigorta sektörünün dünyadaki konumuna bakıldığında; 2023 sonu itibariyle toplam prim üretiminde sektör dünya genelinde 33. sırada, hayat sigortası prim üretiminde dünya genelinde 44. sırada, hayat dışı (elementer) sigorta prim üretiminde ise dünya genelinde 20. sırada yer alıyor. Ek olarak, 2023 yılında yüzde 2.3 ile son 10 yılın en yüksek penetrasyon oranına ulaşan sektörün bu alanda stratejik hedefi ise yüzde 3.
BES'te 17 milyon katılımcıya ulaşıldı
Emeklilik Gözetim Merkezi'nin (EGM) 11 Ekim 2024 verilerine göre, katılımcı sayısının 9 milyon 352 bini aştığı gönüllü Bireysel Emeklilik Sistemi'nde (BES) toplam fon büyüklüğü 1 trilyon 40 milyar liraya ulaştı. Katılımcı sayısının 7 milyon 604 bini aştığı Otomatik Katılım Sistemi'nde (OKS) ise fon büyüklüğü 77,3 milyar lira olarak kayıtlara geçti.
Böylelikle sistemde toplam katılımcı sayısı OKS dahil 16 milyon 957 bine ulaşırken, toplam fon büyüklüğü de OKS ve devlet katkısı dahil 1 trilyon 117 milyar TL'ye geldi.
BES'te ortalama katkı payı tutarı bin 611 TL seviyesinde bulunuyor. Ortalama fon büyüklüğü ise 111 bin TL'ye ulaşırken, BES'te ortalama fon getirisi yüzde 41'i aşmış durumda. 18 yaş altı katılımcılarda ise katılımcı sayısı 1.3 milyonu aştı. Fon büyüklüğü de 29 milyar TL'ye yaklaştı.
Aktif büyüklük 1.8 trilyona çıktı
Sigorta Birliği'nden yapılan açıklamada, özellikle son 1 yılda regülatör kurum SEDDK'nın yaptığı yönetmelik ve düzenlemelerle sektörün özkaynak ve sermaye yapısının daha da güçlendiği vurgulandı. Bu dönemde, sektörün özkaynaklarının yüzde 130'a yakın artarken, bu yolda aktif büyüklüğün ise 1.8 trilyon TL'ye geldiği bilgisi paylaşıldı.
Öte yandan, ülke sigortacılığında bugün dünya devi sigorta gruplarının yatırımlarına işaret edilerek, “Bu dev şirketlerin ülkemiz ekonomisine ve geleceğine olan güvenleri yatırım yaptıkları ilk günkü gibi aynı heyecanla devam ederken, sektörümüze olan yatırım ilgisi yerli ve yabancı yatırımcılar tarafından hala yüksek düzeyde olmaya devam ediyor” ifadelerine yer verildi.