SELÇUK ALTUN/ADANA
Doğu Akdeniz İnşaat Müteahhit Birlikleri Federasyonu (DAİMFED) Başkanı Mustafa Karslıoğlu, Adana merkez olmak üzere 11 vilayeti temsil ettiklerini ve dört ülkede şube açtıklarını belirtti. Karslıoğlu, 2025 yılında faaliyet gösterdikleri il sayısını 25’e, ülke sayısını da 10’a çıkarmayı hedefl ediklerini söyledi. DAİMFED bünyesinde, toplam 57 bin çalışana sahip bin 100 firma bulunduğunu kaydeden Karslıoğlu, Genç DAİMFED’ ile üniversite öğrencilerine de kapı açtıklarını anlattı. Müteahhit ve alt sektör bileşenlerini tek çatıda toparlayan bir kuruluş olarak sektörün sorunlarını aşmak için çalıştıklarını vurgulayan Karslıoğlu, “Türkiye’de önüne gelen müteahhitlik yapabiliyordu. Federasyonumuzun içinde bulunduğu Türkiye’nin 7 bölgesindeki federasyonların çabasıyla bir yasa çıkarıldı, Adana’mızda 3 bin 200 olan müteahhit sayısı 141’e düştü. Yasanın çıkmasından sonra 6 ay içerisinde bu sistem oturdu” diye konuştu.
“Mühendisin aldığı para, operatörden az olmamalı”
Karslıoğlu, sektörde maliyetler açısından yaşananlarla ilgili şu bilgileri paylaştı, “Son bir yılda 1 metrekare inşaat maliyeti 15 bin lirayken, yüzde 100 artarak şu anda 30 bin lira oldu. Maliyet artışlarının en büyük nedeni beton. Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum bir açılışta beton firmasının sahibine kızmış ve metreküp fiyatının 5 bin değil, 3 bin lira olması gerektiğini söylemişti. O bile fazla, aslında bin 500 lira olması lazım ama betonda bir kartel var, aşamıyorsun. Örneğin A beton firması ile anlaşıp zemini döktünüz, sonra anlaşmazlığa düştünüz ve B firması ile inşaata devam etmek istiyorsunuz ancak yapmıyorlar, ‘kiminle başladıysanız onunla devam edin’ diyorlar. Federasyon olarak Rekabet Kurumu’na defalarca yazı yazdık. Ben Rekabet Kurumu Başkanı’na gittim, ‘bunu engellemeniz lazım’ dedim. Sonuç alamadık. Bu sadece bizi etkilemiyor, vatandaşı da etkiliyor çünkü ev fiyatlarının yüksekliğinin en büyük nedeni bu.”
Sektörde mühendis ve işçiler arasındaki gelir dengesizliğine de dikkat çeken Karslıoğlu “Lastikli kepçe operatörü 50 bin, paletliler 75 bin, vinç operatörü 150 bin lira aylık alıyor. İnşaat mühendisine asgari ücretin iki katı kadar, 40 bin lira, onun talimat verdiği operatöre 100 bin lira veriyoruz. ‘Artık Mesleğim Elimde’ projesi ile bu çarpık düzeni de yıkacağız. Maaşları bir mühendisi en üst seviyede tutabilecek hale getireceğiz” ifadesini kullandı.
“Sektörde haksız rekabet yaratıyor”
Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı’nın Türkiye’de 350 bin konut seferberliği başlattığını hatırlatan Karslıoğlu, bunların yaklaşık 20 bininin Adana’da planlandığını vurgulayarak şöyle konuştu: “Fakat sektörün kanayan yarası şu ki; Emlak Konut lüks konutlara girdiği zaman haksız rekabet oluyor, çünkü sen arsaya para vermiyorsun. Hadi ona da tamam diyelim, 5 artı 1’e kadar yapıyorsun ama bölgenin müteahhitleri de öyle yapsın. O da yok. Müteahhitler yine Karadeniz’den. Dolayısıyla önümüzde böyle bir tehlike var. Adana, Karadeniz lobisinin yüzde 10’u kadar lobi geliştirebilse bir şeyleri başaracağız.
“Paramızı peşin verirlerse Suriye’nin imarına varız”
Türk firmalarının Suriye’de başlayan yeni dönemde nasıl bir rol üstlenebileceğine değinen Karslıoğlu, şunları söyledi: “Suriye’de yaşanan sorunun yıllardır ceremesini çektik, yeniden yapılanma işlerini de bizim yapmamız lazım. Orada önce altyapı ile başlanması gerekiyor, elektrik, içme suyu, kanalizasyon, yol yapılmalı. Federasyon olarak hazırlığımızı tamamladık, Konsolosluğumuza firmalarımızı bildirdik. Ücret konusunu garantiye alırlarsa biz varız. Bir öneride bulunduk, ‘kamu bankalarına teminat mektubu verelim, paramızı peşin verin’ dedik. Projeler halinde ilerleyelim, bir projenin parasını peşin alalım, işi bitirelim, sonraki adıma geçelim. Yoksa ben orada muhatap bulamam.”
Suriyeli işçilerin yerini "kader mahkumları"
alacak İşçi bulmakta zorlandıklarını, kimsenin çocuğunun inşaatta çalışmasını istemediğini ifade eden Karslıoğlu şöyle konuştu: “Bu problemi uzun süre Suriye’den gelenler ile çözmeye çalıştık. Onlar da şimdi yavaş yavaş evine dönmeye başladı. Suriye’de normalleşme sürecinin başlaması ile birlikte bizim işçi problemimiz arttı. Biz de buna önlem olarak Adalet Bakanlığımız ile birlikte mahkumlara yönelik ‘Artık Mesleğim Elimde’ adlı bir proje yaptık” dedi. Karslıoğlu, projenin nasıl işleyeceğini şöyle açıkladı: “Terör ve yüz kızartıcı suçlar hariç tüm kader mahkumları için 6 aylık mesleki eğitim vermek için ‘Bağımlılık Köyü’ kuruyoruz. Mesleki Yeterlilik Kurumu ile birlikte meslek öğreteceğiz. Fizik güç gerektiren işlerde sadece erkek, gerektirmeyen işlerde hem kadın, hem erkeklere eğitim verilecek. Kadın-erkek olarak; parkeci, boya ustası, kaynak ustası, sadece erkek olarak; sıhhi tesisat, mermer ustası, kalıpçı, demirci gibi 16 dal seçtik. Şimdiden eğitim görmek üzere Türkiye genelindeki açık cezaevlerinden 2 bin 300 kişiyi kayıt aldık. Sadece cezaevi değil, dışarıdakilere de açık. Adana’daki Bağımlılık Köyü’nü Yüreğir’de kuruyoruz. Projenin uygulanacağı her şehirde ayrı ayrı Bağımlılık Köyü kurulacak ve aynı eğitimler verilecek. Mühendislik fakültelerinden hocalarımız ders verecek ve bitirenler uluslararası geçerliliği olan belge sahibi olacak. Eğitimden sonra iş garantisi de var. En düşük maaş 60 bin lira, normal bir işçi ile aynı parayı alacaklar.”