Fikri CİNOKUR
Türkiye’nin döviz açığını kapatan turizm sektörü yeni sezona; 15-22 Nisan tarihlerinde çeşitli etkinliklerle kutladıkları “Turizm haftası” ile başlıyor.
Geçen yıl 51 milyondan fazla turist ağırlayan ve bu yılın ilk 2 ayında 3,8 milyon turist sayısı ile rekor kıran Türkiye, dünyada olağanüstü bir kriz yaşanmaması halinde turizmde geçen yılki gibi dünyanın “parlayan yıldızı” olmayı sürdürecek. Ancak, sektörün istihdamda sıkıntı yaşayacağı dile getiriliyor. Yeni sezona 60 milyon turist ve 56 milyar dolar döviz geliri hedefiyle başlayan Türkiye, deprem ve seçim nedeniyle nisan ve mayıs aylarını sıkıntılı geçirecek olsa da hazirandan sonrası için İngiltere, Orta Avrupa, İskandinav ülkeleri, Polonya ve Romanya ile Ortadoğu ülkelerinden yoğun talep görmeye başladı.
“Seçimlerin ardından iç pazar da hareketlenecek”
Profesyonel Turist Otel Yöneticileri Derneği (POYD) Başkanı Ülkay Atmaca, son 2-3 haftadır erken rezervasyonlarda hareketlilik yaşandığını söyledi. Ramazan Bayramı’nın kısa kalması ve seçim süreci nedeniyle iç pazarda bayram hareketinin kısıtlı olacağını ifade eden Atmaca, seçimden sonrası için hem iç pazardan hem de yurt dışından yoğun bir talep olduğunu belirtti. Atmaca, “2023 sezonu geçen yıla göre daha iyi olacak. Tüm zamanların rekorunun kırıldığı 2019 rakamlarını yakalayıp geçebiliriz. Son 15-20 gündür rezervasyonlar çok iyi. Bu ay sonu da Ruslar gelmeye başlıyor” dedi.
“Haziran iyi olacak”
Alanya Turistik Otel İşletmecileri Derneği (ALTİD) Başkanı Burhan Sili de Alanya bölgesi olarak 2023 yılı sezonundan oldukça umutlu olduklarını bildirdi. Sili şunları kaydetti: “Nisan ayı keyifl i geçmiyor. Mayıs ayı da biraz zayıf kaldı. Ancak Haziran ayı ve sonrası iyi olacak. Geçen yıldan daha iyi olacağız. Orta Avrupa, Polonya, İngiltere, Ortadoğu, İran ve Uzakdoğu ile Ortadoğu’dan talepler var. Rusya-Ukrayna savaşına rağmen Rusların gelişi devam ediyor. İç pazar yavaş olmakla birlikte bir talep var. İç pazarda da geçen yıldan daha iyi beklentimiz var.”
“İstihdamda büyük sıkıntı olacak”
Pandemi öncesi ve devamında düşük ücretler nedeniyle personelini başka sektörlere kaptıran turizm sektörü, yeni sezonda eleman sıkıntısı da yaşıyor. Bankacılık, sanayi ve turizm sektörlerinde yönetim danışmanlığı yapan eski bankacı Feti Kuyucu, yeni sezonda sektörün, personel başta olmak üzere mali ve yapısal sorunlar yaşadığına dikkat çekti. Kuyucu, şöyle konuştu: “Sektör kendi kaynaklarıyla yarattığı istihdamda gençlerin sektöre olan bakış açısını anlamadı ve değiştiremedi. Düşük ücret nedeniyle turizm sektöründe çalışmak cazip olmaktan çıktı. Resot otelcilikte personel yılın 210 günü çalışıyor. Geri kalan günler için gelir sağlayamıyor. Kamu ve özel sektör yılın 6 ayı çalışan personele 12 ay ödeme yapacak sistemi oluşturmalı ve çalışanlara 12 ay boyunca geçimini sağlayacak ücret ve sistem kurmalı. Turizm sektörü çalışanlar için cazibe yaratmalı. Aksi takdirde mevcut anlayışla devam edilirse turizm sektörü istihdam da daha büyük sıkıntı yaşar.”
Yabancı dil için fazla ücret ödeniyor
Antalya’da her yıl olduğu gibi bu yıl da 350 binden fazla çalışan turizm sektöründe istihdam edilecek. Antalya’da bazı otel işletmeleri personelini korumak ve yeni eleman bulmak için çalışanlarına ekstra yabancı dil tazminatı ödemeye başladı. Sektör, yüksek kiralarla karşı karşıya kalan personelleri için de lojman kapasitesini daha da artırmaya başladı.
“Peş peşe sıkıntılara rağmen sayılar iyi”
Türkiye Otelciler Birliği Federasyonu (TÜROFED) önceki dönem başkanı ve Antalya Büyükşehir Belediye Başkan Danışmanı Osman Ayık, Türkiye’nin peş peşe yaşadığı sıkıntılara rağmen turizm sezonunun oldukça iyi geçtiğine dikkat çekti. Ayık, şöyle konuştu: “Yaşadığımız sıkıntılara rağmen sayılar oldukça iyi gidiyor. Sektördeki kapasitemiz yüksek. Bu kapasiteyi doyurabilmemiz lazım. Nisan-mayıs ayları sıkıntılı olacak. Ama genel olarak 2022 yılı rakamlarını aşar, 2019 rakamlarını da yakalar, hatta geçebiliriz.”