Volkan AKI
E-ticaret yasası bu yılın başından itibaren uygulamaya kondu. Yeni yasa, ekonominin ve ticari yaşamın en hızlı büyüyen ve bir o kadar da yeni düzenlemelere ihtiyaç duyulan alanında regülasyon sağlamayı amaçlıyor.
Öncelikle belirtmek isterim; e-ticaret aracı hizmet sağlayıcılar, yani namı diğer e-ticaret pazar yerleri yükümlülüklere 1 Ocak 2024’e kadar uyum sağlayacak. Lisans alma yükümlülüğü ise 1 Ocak 2025’ten itibaren yerine getirilecek. Yeni kanunla e-ticarette haksız rekabetin ve tekelleşmenin önüne geçilerek pazara yeni aktörlerin girişinin kolaylaştırılması, pazarın dengeli ve sağlıklı büyümesinin sağlanması amaçlanıyor. Piyasayı düzenlenmesi açısından olumlu etkileri olacak markalar yaratmak, güçlü şirketler oluşturmak, rekabet, ucuzluk gibi pek çok konu açısından değerlendirilmesi gerekenleri aşağıda sıralıyoruz:
Rekabette KOBİ’leri korucuyu anlayış
E-ticaret dünyasına yeni giren ya da küçük ve orta boy işletmeler açısından, büyük olarak tabir edilen işletmelerin ortaya koyduğu “kırıcı” rekabetten az etkilenmelerini sağlayacak enstrümanlar var yeni yasada. Devlerin güçlü kasları çerçevesinde oluşan rekabet altında kalmalarını önleyen anlayış, yeni dönemde bu alanda KOBİ’lerin önünün açılmasında etkili olacaktır.
Net işlem hacmi 30 milyar liranın üzerinde olan e-ticaret aracı hizmet sağlayıcılar, e-ticaret hizmet sağlayıcının ticari ilişkilerini, alternatif kanallardan aynı ya da farklı fiyattan mal veya hizmet sunmasını ya da reklam yapmasını kısıtlayamayacak ve herhangi bir kişiden mal veya hizmet teminine zorlayamayacak. Buna imkan sağlayan herhangi bir hükme aracılık sözleşmesinde yer veremeyecek.
Büyük cirolular kısıtlanıyor
Bir takvim yılındaki net işlem hacmi 60 milyar liranın, iptal ve iadeler hariç işlem sayısı 100 bin adedin üzerinde olan e-ticaret aracı hizmet sağlayıcılar, aracılık hizmeti sunduğu e-ticaret pazar yerlerinde, kredi kartıyla yapılan kredili ödeme işlemleri ile diğer ödeme işlemleri hariç ekonomik bütünlük içinde bulunduğu bankaların ya da şirketlerin, kredi verme işlemleri dahil sundukları her türlü hizmetin gerçekleştirilmesine ilişkin faaliyette bulunmasına imkan sağlayamayacak.
Ayrıca üretici ve satışları kollayan düzenlemeler olsa da diğer tarafta dünyanın yeni gittiği elektronik para, krediler konusunda ise sınırlayıcı önemler var.
İndirimlerde kısıtlamalar var
Yeni E-ticaret Yasası Yönetmeliği’nin 29. Maddesi indirim bütçelerini belirliyor. Bu maddeye göre bir indirim bütçesi hesaplaması yapılıyor ve e-ticaret platformlarının indirim oranları kısıtlanıyor. Ayrıca e-ticaret platformundan ne kadar çok insan alışveriş yapıyorsa, indirim oranları da o kadar çok kısıtlanmış oluyor. Tabii burada yine rekabet şartları göz önünde bulunduruluyor.