AYSEL YÜCEL
Ambarlı’da bulunan Türkiye’nin önde gelen limanlarından Kumport’un yetkilileri, önceki gün düzenledikleri basın toplantısıyla şirketin yeni yatırım planları hakkında bilgiler verdi. Toplantıya Kumport Ticaretten Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Changren Zhao ve COSCO Shipping Lines Türkiye Genel Müdürü Song Shuqing’in yanı sıra Çin İstanbul Başkonsolosu WEI Xiaodong da katıldı. 8 yıl sonra ilk kez basına limanın kapılarını açan Kumport yetkilileri, toplantı kapsamında COSCO’nun yaklaşık 10 bin TEU’luk XIN SHANGAI gemisini de gezdirdi. .110 bin tonluk dev gemi, Ortadoğu hattında görev alıyor.
1994 yılından beri Ambarlı Liman Tesisleri içerisinde faaliyet gösteren Kumport, 2015 yılında Cosco Shipping Port Limited (CSPL), China Merchants Port Holding (CMPH), China İnvestment Corporation’dan (CIC) oluşan üçlü konsorsiyum tarafından alınmıştı. Bu satın almanın ardından limanda yatırımlar hızlanmış, 1.7 milyon TEU olan yıllık konteyner elleçleme kapasitesi, 2.1 milyon TEU’ya çıkarılmıştı. Toplantı kapsamında EKONOMİ’nin sorularını yanıtlayan Kumport Ticaretten sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Changren Zhao ve COSCO Shipping Lines Türkiye Genel Müdürü Song Shuqing, limanda kapasite artırmaya yönelik yatırımların devam edeceğini ayrıca sürdürülebilirlik ve teknoloji alanlarında da çalışmaların sürdüğünü söyledi.
Orta Koridor ve Kuşak Yol’un uyumu ilişkileri güçlendirecek
Çin İstanbul Başkonsolosu WEI Xiaodong, Kumport Limanı’nda düzenlenen basın toplantısında iki ülke arasında güçlenen ekonomik ve siyasi ilişkilere yönelik önemli açıklamalarda bulundu.
2015 yılında iki ülke arasında imzalanan Kuşak Yol ve Orta Koridor Uyumlaştırılmasına İlişkin Mutabakat zaptının önemine vurgu yapan WEI Xiaodong, “Orta Koridor ve Kuşak Yol projelerinin birbirine uyumlu olması, taraflarımızın işbirliğini güçlendirmemiz için daha fazla fırsat sunuyor” dedi. Uyumlaştırma çalışmalarının yürütülmesiyle birlikte, iki ülke arasında hem politik hem de ekonomik anlamda önemli adımlar atıldığının altını çizen WEI Xiaodong, “Ülkelerimizin politika istişare yolu açık, ortak çalışma mekanizması tamam. İki ülkemiz arasında hükümetler arası işbirliği komitesi, KİK toplantısı ve Kuşak Yol Uyumlaştırma ortak çalışma grubu bulunuyor. Son günlerde, ÇKP Merkezi Komitesi Polibüro Üyesi ve Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi Türkiye’yi ziyaret ederek, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile önemli görüşmeler yaparak, Kuşak Yol ve Orta Koridor’un uyumlaştırılmasını hızlandırmak için mutabakata vardı. Şu an iki tarafımız işbirliği mekanizmalarını değerlendirerek yeni KİK toplantısını hazırlıyor, ticaret kolaylaştırma ve yatırım kolaylaştırma olmak üzere iki çalışma grubunu kurmayı hızlandırıyor ve politik istişareyi güçlendiriyor” açıklamasını yaptı.
İki ülke arasında altyapı bağlantılarının da sıkılaştığını ifade eden WEI Xiaodong, şöyle devam etti: “Mega projemiz gitgide hizmete giriyor ve Türkiye’ye önemli sosyal ekonomik yararlar getiriyor. Türkiye’de Çin’in en büyük yatırım projesi Hunutlu Termik Santrali Türkiye’de ciddi yeni istihdam sağladı, Türkiye’deki depremden sonra afet bölgelerine elektrik sağlamak için önemli roller oynuyor. Çin şirketlerinin yurtdışında inşa ettiği ilk elektrifikasyon yüksek hızlı demiryolu Ankara İstanbul Demiryolu ikinci etabı, iki şehir arasındaki yolcu ve mal taşımacılığını kolaylaştırdı. Xi’an ve İstanbul arasındaki Çin-Avrupa tren seferleri işletilmektedir. Kumport limanı da bölgesel altyapı bağlantısı için yeni koridor oluşturuyor.” Çin ile Türkiye arasında finansal işbirliği de güçleniyor, sermaye bağlantısı kolaylaştırılıyor. İstanbul Konsolosu WEI Xiaodong, “ICBC ve Bank of China Türkiye’ye girdikten sonra ikili işbirliği projeleri ve Türkiye’nin yerel projeleri için onlarca milyar dolarlık finansman sağladı. İkili swap anlaşmasının miktarı 35 milyar RMB ve 46 milyar Türk Lirası oldu. İki tarafımız da yerli para kullanımını hızlandırıyor, 2022 yılı sonuna kadar RMB takas miktarı 4,15 milyar Yuan ve RMB ticaret hacmi 14,2 milyar Yuan oldu, ikili yatırım ve finansman daha da kolaylaştırıldı” açıklamasını yaptı.
Türkiye’de Çin’in yatırımı 2,4 milyar doları aştı
Son yıllarda Çin ile Türkiye arasında ikili ticaret hacminin rekorlar kırdığını ifade eden Çinli yetkililer, şu önemli bilgileri paylaştı: “Çin Türkiye’nin Asya’da en büyük ve dünyada en büyük üçüncü ticaret ortağı oldu. 2022 yılında ikili ticaret hacmi %12.8 oranıyla büyüyerek 38,5 milyar dolara ulaştı. Türkiye’den ithalatı genişletmek ve ticaretimizin dengeli gelişmesini sağlamak için olumlu adımlar attık. Türk tarafı üst üste 5 yıldır Çin Uluslararası İthalat Fuarı’na katılıyor, fuarda Türkiye’den ithalat sözleşmeleri hacmi 581 milyon dolar oldu. Türkiye’ye Çin’den yatırım artmaya devam ediyor, geçen yılın sonu itibariyle, Türkiye’de Çin’in yatırımı 2,4 milyar doları aşmış, toplam yatırım 3,2 milyar dolar oldu. Türkiye’de şimdi 1000’den fazla Çinli şirket bulunuyor. Ticaret işbirliginin en son örneği, Türkiye Keyvan Havacılık Navigasyon Şirketi ve Çin Ticari Uçak Üretim AŞ arasındaki işbirliği sözleşmesiydi. İkili sözleşme sayesinde bundan sonra Çin’in yerli uçaklarında Türk şirketinin geliştirdiği hava navigasyon verileri uygulanacak” değerlendirmesini yaptı.
ÜLKEDE ÇİNLİ TURİST SAYISI DA ARTIYOR
WEI Xiaodong, ülkeler arasında beşeri iletişimin de canlandığının altını çizerek, şunları kaydetti: “Halklar arası dostluk güçleniyor. Ülkelerimiz arasındaki toplam 26 çift kardeş şehir var. Her iki ülkemizde de 10’dan fazla üniversitede Türkoloji veya Sinoloji bölümü var. Çok sayıda Türk üniversitesinde Konfüçyüz Enstitüsü bulunuyor. Kültür yılı, turizm yılı, mutlu bahar bayramı, uluslararası Çince günü ve Çince köprüsü gibi çeşitli beşeri etkinliklerle aramızdaki karşılıklı anlayışı ve halkın dostluğunu pekiştirdik. Bu yıl Türkiye’de deprem meydana geldikten sonra Çin hükümeti ve halkı derhal yardım elini uzatarak somut eylemlerle dayanışmamızı güçlendirdi. Ağustos ayında Çin’den turist grubu Türkiye’ye seyahate yeniden çıkmaya başladı, Türkiye’de çok sayıda Çinli turistler görülmeye başlandı. Gelecekte daha fazla Çin halkının Türkiye’ye geleceğine inanıyoruz.
“Firmaların Türkiye’ye ilgisi büyük”
COSCO Shipping Lines Türkiye Genel Müdürü Song Shuqing, Türkiye’de yeni yatırım fırsatlarını da değerlendirdiklerini belirterek, “Cosco Shipping ve diğer ortak olarak Türkiye’deki farklı liman yatırım fırsatlarını değerlendiriyoruz. Hem İstanbul hem de İskenderun çevresindeki fırsatlarla ilgileniyoruz” dedi. Çinli ortaklar, sadece liman yatırımlarıyla ilgilenmiyor. Song Shuqing, “Biz ve ortaklarımız Türkiye’ye yatırım konusunda ilgisi büyük. Lojistiğin diğer alanlarında da fırsatları değerlendiriyoruz. Lojistiğin diğer alanlarında da fırsatları değerlendiriyoruz” diye konuştu. Çinli yatırımcılar, büyüyen e-ticaret pazarında da yatırım fırsatlarını değerlendiriyor. Bu konuda özellikle depolama alanına yatırım planlanıyor. Song Shuqing, depolama yatırım planlarına yönelik şu açıklamayı yaptı: “Türkiye’de e-ticaret şirketlerinin önemli yatırımları var. Bu alanda depo yatırımları da hız kazandı. Ancak depolama alanı konusunda hala ihtiyaç var. Biz de buradaki fırsatları kolluyoruz” dedi.
