Türkiye genelinde konut satış sayısı, ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 76,1 artarak 165 bin 138 olurken, bu sayı Aralık 2022'den sonra ulaşılan en yüksek seviye olarak kayıtlara geçti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ekim ayına ilişkin konut satış istatistiklerini açıkladı. Buna göre, Türkiye genelinde konut satış sayısı, ekimde geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 76,1 artışla 165 bin 138'e yükseldi. Bu sayı Aralık 2022'den sonra elde edilen en yüksek satış rakamı oldu.
Ocak-ekim döneminde de satışlar, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11,9 artarak 1 milyon 112 bin 374'e çıktı.
İstanbul, ekimde konut satışlarında 24 bin 812 ile en yüksek paya sahip il oldu. Bu ili 15 bin 257 ile Ankara, 8 bin 658 ile İzmir izledi. Konut satışının en az olduğu iller ise 76 ile Hakkari, 97 ile Bayburt ve 112 ile Ardahan olarak sıralandı.
İpotekli konut satışları arttı
Türkiye genelinde ipotekli konut satışları, ekimde, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 278,2 artarak 21 bin 95'e çıktı. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 12,8 olarak gerçekleşti.
Ocak-ekim dönemindeki ipotekli konut satışları ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 31,9 azalışla 113 bin 405 oldu. Ekim ayındaki ipotekli satışların 5 bin 167'si, ocak-ekim dönemindeki satışların 26 bin 869'u ilk el satışları olarak kayıtlara geçti. Türkiye genelinde diğer konut satışları, ekimde, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 63,3 artarak 144 bin 43 oldu. Toplam konut satışları içinde diğer satışların payı yüzde 87,2 olarak kaydedildi.
Ocak-ekim döneminde gerçekleşen diğer konut satışları ise geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 20,7 artarak 998 bin 969 oldu. Türkiye genelinde ilk el konut satış sayısı, ekimde yıllık bazda yüzde 97,3 artışla 57 bin 679 oldu. Toplam konut satışları içinde ilk el konut satışlarının payı yüzde 34,9 olarak tespit edildi. İlk el konut satışları ocak-ekim döneminde de geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20,4 artışla 358 bin 558'e yükseldi.
Türkiye genelinde ikinci el konut satışları, ekimde, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 66,5 artış göstererek 107 bin 459'a çıktı. Toplam konut satışları içinde ikinci el konut satışlarının payı yüzde 65,1 olarak hesaplandı. İkinci el konut satışları, ocak-ekim döneminde de geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8,3 artışla 753 bin 816 oldu.
Yabancıya satış 2 bin 122 oldu
Türkiye'de yabancılara yapılan konut satışı, ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 16,3 azalışla 2 bin 122'ye geriledi. Söz konusu satışlar, yıllık bazda yüzde 16,3 azaldı. Toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 1,3 olarak hesaplandı. Yabancılara yapılan satışlarda ilk sırayı 750 konutla Antalya aldı. Bu ili 724 konutla İstanbul ve 148 konutla Mersin takip etti. Yabancılara konut satışı, ocak-ekim döneminde de geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 37,2 azalarak 19 bin 212 oldu. Ülke uyruklarına göre en çok konut satışı Rusya vatandaşlarına yapıldı. Ekimde Rusya vatandaşları Türkiye'den 373 konut satın aldı. Bu ülke vatandaşlarını 172 konutla İran, 136 konutla Ukrayna vatandaşları izledi.
İstanbulda fiyat artışı yüzde 6’yı buldu, kiralar sabit kaldı
Emlakjet raporuna göre, İstanbul'da satılık konut fiyatları yüzde 6 artarken, kiralık konut fiyatlarında herhangi bir değişiklik olmaması öne çıkıyor. Ankara'da yüzde 5, İzmir'de yüzde 4 artış kaydedilirken, Bursa ve Mersin gibi illerde fiyat değişimleri sınırlı kaldığı görülüyor. Ayrıca, Aydın, Konya, Balıkesir ve Muğla illerinde yüzde 9 artış gözlemlenirken, Antalya'da kiralık konut fiyatlarında ise yüzde 3 düşüş yaşandığı gözlemlendi.
Emlakjet'in gerçekleştirdiği anket verilerine göre, kullanıcıların konut tercihlerinde faiz oranları önemli bir belirleyici faktör olduğu görülüyor.
Ankete katılanların yüzde 36'sı konut satın almayı düşündüğünü belirtirken, yüzde 64'ü ise çeşitli sebeplerle bu planı erteledi. Kredi kullanarak alım yapmayı planlayan kullanıcılar arasında, yüzde 39'u bankaya özel faiz oranlarının kararlarını etkilediğini ifade ederken, yüzde 38'i ödeme kolaylıklarını ön planda tuttu. Katılımcıların yüzde 87'si, faiz oranlarının yıl içinde düşmeyeceği görüşünde olup, yüzde 13'lük bir kesim ise faizlerin düşeceği beklentisini taşıyor. Bu bulgular da, kullanıcıların konut alım kararlarında faiz beklentilerinin belirleyici rol oynadığını gösteriyor.
Emlakjet Üst Yönetici (CEO) Tolga İdikat, Emlakjet'in mayıs-kasım arasındaki anket verilerinin, konut satın almayı düşünen kitlenin artışını ve kredi kullanım eğilimlerindeki yükselişi net bir şekilde gösterdiğini belirtti. İdikat, yükselen faiz oranlarının, kullanıcıları kredi kullanma konusunda daha temkinli olmaya iterken, faizlerin düşmesiyle ilgili beklentilerin ise alım iştahını artırdığını vurguladı.
Tüm zamanların en yüksek ekim rakamı
Ekimde dikkat çeken istatistiklerinden biri de kredili satışlarda görüldü. İpotekli konut satışları ekimde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 278,2 artarak 21 bin 95 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 12,8 olurken, artışa rağmen uzun dönem ortalamasının altında kaldı. Sektör temsilcileri, ekim ayı istatistiklerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Fiyatların reel düşüşü talep patlaması yarattı
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Yönetim Kurulu Başkanı Ramadan Kumova, "Ciddi talep patlamasının ardında, konut fiyatlarının 2024 başından beri reel olarak düşmesi yatıyor." dedi. İnsanların konuttaki fırsatın farkında olduğunu ve birikimlerini konuta yönlendirmeye başladığını dile getiren Kumova, sözlerini şöyle sürdürdü: "Konut üreticilerinin yaptığı kampanyalar ve vadelendirme seçeneklerini değerlendirerek alım yapıyorlar. Ayrıca, konut yatırımcısı faizler her ne kadar yüksek olsa da konut fiyatlarının düşük olduğunu düşünerek kredi kullanıyor. Bunu bugün açıklanan rakamlarda açıkça görüyoruz. Ekimde ipotekli konut satışlarının yüzde 278,2 artması bunu gösteriyor. Bu artışta öncelikli olarak konutun diğer yatırım enstrümanlarına göre çok daha uygun bir fiyat ikliminde olması yatıyor."
“Kira vereceğime kredi çekerim”
Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Başkanı İsmail Özcan, diğer finansal enstrümanlarda cazibe görmeyen yatırımcının gayrimenkule yöneldiğini belirterek, konutta değer artışı beklentisinin yükselmeye başladığını söyledi. Özcan, "İpotekli satışların da arttığını görüyoruz. Kiraların hızlı yükselmesi, 'Kira vereceğime, kredi çeker taksit öderim' mantığına yeniden dönülmesini sağladı. Diğer yandan kiralık daire sayısının azalması, konut arayışındakileri satın almaya yöneltiyor. Yıl sonunda 1,3-1,4 milyon aralığında bir satış adedine ulaşılabilir" diye konuştu.
"Yıl sonunda 1,3 milyon adedi rahatlıkla aşacağız"
Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Hakan Şişik, ekimdeki rekorla yıl sonunda 1,3 milyon adet rakamının rahatlıkla aşılacağını belirterek, "Bildiğiniz üzere faiz indirimine dair beklentiler 2025 yılına kaldı ve insanlar artan kiralar karşısında kendilerini güvenceye alabilmek için yüksek faiz oranlarına rağmen ki faiz oranlarında bir miktar gerileme mevcut, güvenli liman gayrimenkule yöneldiler" açıklamasında bulundu.