Leyla İLHAN
Kahramanmaraş’ta yaşanan depremin ardından eski yapı stokunun yenilenmesi yeniden gündeme gelirken Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı da “Yarısı Bizden” kampanyasını başlattı. TSKB Gayrimenkul Değerleme’nin verilerine göre, ilk yıl 200 bin konutun dönüşümünü kapsayan bu çalışmanın maliyeti 313,5 milyar TL olarak hesaplandı. 26 Nisan’da başlayan başvuruların 29 Mayıs’ta son bulacağı kampanyayı değerlendiren TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, “Öncelikle İstanbul’u depreme karşı dayanıklı hale getirmeyi amaçlayan kampanyada toplam 200 bin konutun yerinde dönüşümünün yapılacağını tahmin ediyoruz. Yarısının 100 metrekare 2+1, yarısının 120 metrekare 3+1 tipte konutlardan oluşacağı varsayımı ile hareket ettiğimizde kira yardımları ve taşınma yardımları hariç toplam maliyetin yarısı için kamu tarafından yaklaşık 165 milyar TL tutarında doğrudan kaynak temini gerçekleştirilmesinin planlandığını görüyoruz. Maliyetin diğer yarısının da uzun dönemli ve uygun finansman koşullarıyla 10 yıl vade ile kredilendirildiğinde ve yüzde 10 peşinat rakamını da düştüğümüzde toplam bütçenin 313,5 milyar TL seviyesinde olacağını öngörüyoruz” dedi.
Başvurularda 10 ilçe öne çıkıyor
Şu ana kadar yapılan başvurulardan ilk 10 ilçenin Bahçelievler, Güngören, Avcılar, Bağcılar, Üsküdar, Küçükçekmece, Fatih, Kartal, Maltepe ve Ümraniye olarak sıralandığını ifade eden Maya, “Bu ilçelerde yapı stoku oldukça eski. Niteliksiz konut stokunun yoğunlaştığını düşündüğümüzde beklenti ile örtüştü” diye konuştu.
Deprem sonrası kendilerine gelen değerleme taleplerinden hareketle kentsel dönüşüm çalışmalarının Maltepe, Kadıköy, Şişli ve Beyoğlu gibi ilçelerden geldiğini belirten Makbule Yönel Maya, “Bizim verdiğimiz kentsel dönüşüm danışmanlık hizmetlerinin tamamının özel sektör tarafında olduğunu düşündüğümüzde ‘Yarısı Bizden’ kampanyası ile kesişen tek ilçemizin Maltepe olduğunu söyleyebiliriz” dedi. Deprem sonrası kentsel dönüşüm çalışmalarında uzlaşma kültürünün artmasını beklediklerini ifade eden Maya, “Nitekim eş zamanlı olarak da bu alanda yaptığımız işlerde bir artış olmuştu. Dönüşümün en hızlı olabileceği alanlar bana göre konut değeri ve hane halkı geliri açısından daha üst gelir grubunun yaşadığı alanlarda olacak” değerlendirmesinde bulundu.
Yıkılan binanın yeri dolmazsa fiyatlar yükselir
Dönüşümün fiyatlar üzerindeki etkisini değerlendiren Makbule Yönel Maya, “6306 sayılı kanunun ilk çıktığı dönemde bunu yakından tecrübe ettik. Kadıköy’de kentsel dönüşüm nedeniyle eski binalar hızla stoktan çekilince, sakinlerin yakın bölgelerde kiralık arayışına girmesi kiraları yükseltmişti” dedi. Makbule Yönel Maya, yıkılan konut sayısı ile yerine yapılacak konut sayısı arasındaki fark açılmadığı sürece fiyat artışı yaşanacağını dile getirdi.
KURUM: BAŞVURU SAYISI 155 BİNE ULAŞTI
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, 16 Mayıs itibarıyla Yarısı Bizden kampanyasına 709 bin bağımsız birim için 155 bin başvuru yapıldığını açıkladı. Sosyal medya hesabından bilgi veren Kurum, ay sonuna kadar devam edecek başvuruların incelendiğini belirterek, “Çoğunluğun sağlandığı yerlerde dönüşüm süreci başlıyor. İstanbul’da riskli yapı bırakmayacağız” ifadelerini kullandı.