Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Avrupa'yı içinde olduğu çıkmazdan sadece Türkiye kurtarabilir" açıklaması ilginç bir zamanda geldi. Bakıyorum da, son dönemde jeopolitika uzmanları, dünyada yaşananları Peleponez Savaşları öncesine benzetiyor.
Son Editör'den yazımızı "Tukidides Tuzağı" ile bitirmiştik. 'Ne kastediyorsun?' diye soruldu. Anlatayım: Tukidides, yaklaşık 2400 yıl önce yaşamış bir tarihçi ve subay. Atinalı general, Heredot ile birlikte modern tarihin babası da sayılıyor. Yazdığı Peleponez Savaşları Tarihi, MÖ 5'inci yüzyılda Sparta ve Atina arasındaki bizzat katıldığı savaşları anlatıyor. Sparta, zamanın hegemon gücü. Atina ise yükseleni. Yükselen güç, egemen gücü yerine geçmekle tehdit etmeye başlayınca 'şiddetli gerilim' oluşuyor. Korku ve güvensizlikle beslenen süreç, iki gücü Tukidides Tuzağı'na sürüklüyor.
ABD'nin eski savunma bakan yardımcılarından Graham T. Allison bu konuda epey dirsek çürütmüş. 'Yapısal' olarak nitelediği şiddetli gerilim, son 500 yıl boyunca, 16 kez yaşanmış. Ve 12'si savaşla sonuçlanmış.
Şu sıra, birçok jeopolitika uzmanı, yaşanan son gelişmeleri Peleponez Savaşları öncesi duruma benzetiyor. Graham'ın, Trump'ın ilk başkanlık döneminde yazdığı kitabının başlığı, 'Savaşa Mahkum: Amerika ve Çin Tukidides Tuzağı'ndan Kaçabilir mi?' idi. Bu soru bugün de geçerli.
Tukidides Tuzağı gerilimi, sadece egemen ve yükselen gücü değil, diğer güçleri de içine çekiyor. Mevcut ittifaklar çatırdıyor, 'karmaşık ittifaklar' ortaya çıkıyor. Son günlerde ABD ve Rusya arasında, Avrupa'nın dışarıda bırakıldığı pazarlıklar size de bu süreci anımsatmıyor mu?
Tam da bu süreçte, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Avrupa Birliği'ni içinde olduğu çıkmazdan sadece Türkiye kurtarabilir" açıklaması geldi.
Hayırlısı bakalım...