Merkez Bankası Para Politikası Kurulu makul olanı yaptı ve fonlamada yeniden haftalık repo ihalesini esas almaya karar verdi ve repo ihale faiz oranını da yüzde 42,5’ten yüzde 46’ya çıkardı.
Böylece fonlama faizi “artırılmadan artırılmış” oldu. 20 Mart’ta haftalık repo ihaleleri durdurulmuş ve gecelik fonlamaya geçilmiş, gecelik borç verme faiz oranı da yüzde 44’ten yüzde 46’ya yükseltilmişti.
Merkez Bankası faiz kararını açıkladıktan bir süre sonra 20 Mart’ta durdurduğu haftalık repo ihalelerine de yeniden başlanacağını duyurdu.
Merkez Bankası gecelik borç verme ve borçlanma faiz oranlarına ilişkin koridoru da yeniden belirledi. Koridor, bu kez asimetrik bir şekilde ve genişletilerek oluşturuldu.
Gecelik borç verme faiz oranı haftalık repo ihale faiz oranının 3 puan üstünde yüzde 49 oldu. Böylece borç verme faiz oranı 3 puan artırıldı.
Borçlanma faiz oranı ise haftalık faiz oranının 1,5 puan altında 44,5 olarak belirlendi. Söz konusu faiz, yüzde 41’den yüzde 44,5’e çıkarıldı.
Daha önce bu oranlar haftalık repo ihale faiz oranına göre simetrik bir şekilde belirlenirdi.
Kısa sürmeyeceği anlaşıldı
Para Politikası Kurulu’nun 20 Mart’ta yaptığı olağanüstü toplantıda haftalık repo ihale faiz oranının değiştirilmemesi ve fonlamanın, faizi yüzde 44’ten yüzde 46’ya çıkarılan gecelik kanaldan yapılması kararlaştırılırken belli ki 19 Mart’ta başlayan çalkantılı sürecin etkisinin çok fazla olmayacağı varsayıldı.
Merkez Bankası muhtemelen “Bu süreç çok uzun sürmez, etkisi de çok fazla olmaz, dolayısıyla haftalık repo ihale faizini öyle hemen artırmayalım, piyasalar yatışana kadar yüzde 46’lık gecelik faizle idare ederiz, sonra yeniden normale döneriz” diye düşündü.
Ama aradan bir ay geçti ve satılmak zorunda kalınan on milyarlarca dolar, hâlâ bitmeyen döviz talebi, yeniden artış eğilimi içine gireceği gözlenen enflasyon ve bunlardan daha önemlisi bu sürecin hiç de öyle kolay kolay sona ermeyeceği gerçeği...
İşte bütün bunlar Merkez Bankası’nı dün politika faizini gecelik borç verme faizi düzeyine çekmek durumunda bıraktı.
Aslında faiz, böyle yapılmak suretiyle bu köşede çarşamba günü yazdığım gibi “artırılmadan artırılmış” oldu. Tabii ki gecelik borç verme faizi yüzde 46’dan yüzde 49’a çıkarıldı ve orada 3 puanlık bir artış var ama son bir aydır piyasanın fonlandığı yüzde 46’lık faiz değişmedi.
Ancak faiz oran olarak sabit kalmış olsa da, uygulamaya ciddiyet kazandırıldı. Merkez Bankası’nın fonlamayı duruma göre haftalık, gecelik, geç likidite penceresi gibi değişik kanallardan yaptığı dönemleri biliyoruz. Bu karmaşaya 2020’nin sonunda son verilmiş ve o tarihten bu yana politika faizi olarak hep haftalık repo ihale faizi kullanılmıştı.
Son bir ayda bu uygulama terk edildi ama yeniden normale dönüldü.
Dolayısıyla faiz oranı değişmemiş ve yüzde 46’da tutulmuş olmakla birlikte, Merkez Bankası bir anlamda fonlamada fabrika ayarlarına dönmüş oldu.
Enflasyona dikkat çekiliyor ama...
Para Politikası Kurulu’nun açıklamasında yine enflasyon riski vurgusu var tabii ki ama faizin “artırılmadan artırılması” ve bir anlamda fabrika ayarlarına dönülüp
“Bakın biz ciddiyiz” mesajının verilmesi aslında enflasyondan çok döviz kaybı konusunda büyük kaygı yaşandığını gösteriyor.
Zaten Merkez Bankası PPK metninde nasıl döviz kuruyla ve rezervle ilgili kaygım var desin ki!
Merkez Bankası yine her zaman olduğu gibi enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışlarının dezenflasyon süreci açısından risk unsuru olmaya devam ettiğini belirtiyor ve nisan ayındaki enflasyon riskine işaret ediyor:
“Aylık temel mal enflasyonunun finansal piyasalardaki gelişmelerin etkisiyle nisan ayında bir miktar yükseleceği, hizmet enflasyonunun ise görece yatay seyredeceği öngörülmektedir.”
Para Politikası Kurumu metninin diğer bölümleri önceki metinlere göre pek farklılık göstermiyor:
■ Enflasyonda kalıcı düşüş ve fiyat istikrarı sağlanana kadar sıkı para politikası duruşu sürdürülecektir.
■ Bu doğrultuda, politika faizi; enflasyon gerçekleşmeleri, ana eğilimi ve beklentileri göz önünde bulundurularak öngörülen dezenflasyon sürecinin gerektirdiği sıkılığı sağlayacak şekilde belirlenecektir.
■ Kurul politika faizine ilişkin atılacak adımları enflasyon görünümü odaklı, ihtiyatlı ve toplantı bazlı bir yaklaşımla belirleyecektir.
■ Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır.
