Önceki gün yayınlanan merkezi yönetim bütçesi sonuçları şöyle:
OCAK AYI BÜTÇE GERÇEKLEŞMELERİ | (Milyon TL) |
Bütçe Giderleri | 1.056.342 |
Faiz Dışı Giderler | 893.324 |
Bütçe Gelirleri | 917.083 |
Vergi Gelirleri | 792.667 |
Bütçe Dengesi | -139.259 |
Faiz Dışı Denge | 23.759 |
Henüz gidişatı kestirilemeyen ama esnek ve hizmete yönelik olmadığı bilinen bütçe için bazı şeyler söylenebilir.
Her şeyden önce bir ayın hele de ilk ayın sonuçlarını irdelemek sağlıklı değil; hatta ilk üç ayın sonuçlarını görmek lazım, çünkü bütçe tekniği itibari ile ve Maliyenin tavrı açısından ilk aylarda bir aksiyon beklenmez.
Bütçeye baktığımızda harcamaların frenlenerek yapıldığı ve gelir toplamaya yoğunlaşıldığı anlaşılıyor.
Nitekim Ocak ayında 893 milyar TL civarında harcamaya karşılık 917 milyar TL gelir toplandığı görülüyor. Bunun da yaklaşık 800 milyar TL’si vergi gelirlerinden oluşuyor. Ki her zaman olduğu gibi başı; Dahilde alınan KDV, İthal de alınan KDV ve ÖTV çekiyor.
Hizmet kalemlerine fren
Harcama tarafına gelince …
Harcamaların hemen tamamını personel ödemeleri, cari transferler ve faiz giderleri oluşturuyor. Dolayısıyla diğer hizmet kalemlerine fren yapıldığı anlaşılıyor.
Şimdi 2025 yılı genelinde bütçenin harcama kalemlerine bakalım…
- 2024 yılında 11 trilyon TL’yi aşan bütçe harcamaları bu yıl 16 trilyon TL’nin üzerinde tahmin edilmiş. Yani %44 civarında bir artış öngörülmüş. Yine enflasyonla mücadelede ıskalanan önemli bir politika belgesi olarak karşımıza çıkıyor. Yani yüzde yirmili bantlarda enflasyon hedeflerken %40’ı aşan oranlarda harcama hedefleniyor.
- Personel harcamaları bütçe içerisinde çok büyük bir paya sahip ve %36 artış öngörüyor.
- Aynı şekilde mal ve hizmet alımlarında da %37 artış hedefleniyor.
- Sermaye giderleri kalemindeki artışın düşük kalmasına şaşırmamak lazım. Bu kalem zaten artırılacak çeşitli yollarla…
- Faiz giderleri de %53.5artışla 2 trilyon TL sınırına dayanacak. Faizi alacaklar için bu güzel ama yüklenecekler bakalım nasıl dayanacak?
Sözün özü: 2025 bütçesi de ne vatandaşa merhem olacak ne de enflasyonu önlemeye çare…