FİKRİ CİNOKUR / ANTALYA
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Antalya Şube Başkanı Şaban Tat, Bolu Kartalkaya’da 76 kişinin ölümüne yol açan otel yangını ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Yangınların kader olmadığını, tedbirsizlik nedeniyle meydana geldiğini belirten Tat, “Yangının nedeninden daha önemli olan, gerekli önlemlerin alınmamasıdır. Öncelik, yangının çıkış kaynağını ortadan kaldırmak olduğu kadar, yangın anında hızlı ve etkili müdahale imkânı sağlayacak sistemlerin kurulması ve can kaybını önlemek için gereken tedbirlerin alınmasıdır. Çıkış sebebi ne olursa olsun, günümüz teknolojisi yangın felaketlerinin önlenmesi ve büyümesinin engellenmesi için yeterli olanaklar sunmaktadır. Ancak, ülkemizdeki yetersiz uygulamalar, denetim eksiklikleri ve eksik mevzuat düzenlemeleri, yangınların büyük felaketlere dönüşmesine yol açmaktadır." diye konuştu.
“Acilen mevzuat değişikliği yapılmalıdır”
Bir binanın yangına karşı güvenli olabilmesi için yalnızca elektronik algılama ve söndürme sistemleriyle donatılmasının yeterli olmadığını vurgulayan Tat, şunları kaydetti: Yangın güvenliği için, bu sistemlerin düzenli olarak bakımının yapılması ve her an çalışır durumda tutulması gerekmektedir. Sistemlerin işlevlerini tam olarak yerine getirip getirmediğine ilişkin kontroller ise, yıllık periyotlarla bu alanda uzmanlaşmış elektik-elektronik mühendisleri tarafından gerçekleştirilmelidir. Elektronik algılama ve söndürme sistemleri, kamuya açık ve insanların toplu halde bulunduğu yurtlar, okullar, hastaneler, oteller, cezaevleri, metro istasyonları, ibadethaneler gibi tüm binalarda zorunlu hale getirilmelidir. Bu sistemlerin bakımının ve yıllık kontrollerinin sağlanabilmesi için acilen mevzuat değişikliği yapılmalıdır. Gerekli düzenlemeler yapılmadan, bu tür trajedilerin önlenmesi mümkün değildir."
Yangın güvenliği açısından alınması gereken önlemlerin başında yangın algılama ve uyarı sistemlerinin kurulması, yangına müdahale edebilecek yangın tüplerinin binalarda bulunması, yangın merdivenlerinin inşa edilmesi ve her zaman kullanılabilir halde tutulması gerektiğini vurgulayan EMO Şube Başkanı Şaban Tat, “Yangın raporlarına bakıldığında, yangın çıkış sebeplerinin başında elektrik kontağı en başta geliyor. Can ve mal güvenliğinin sağlanabilmesi için binalardaki elektrik tesisatlarının uzman elektrik-elektronik mühendisleri tarafından projelendirilmesi bir ön koşuldur. Tesislerin yapımında mutlaka standartlara uygun malzemeler kullanılmalı, işletmeye alma aşamasında ise tesisat kontrolleri, bilgi sahibi ve deneyimli elektrik-elektronik mühendisleri tarafından yapılmalıdır. İşletme sürecinde, trafolara ilişkin tüm bakım faaliyetleri Yüksek Gerilim İşletme Sorumlusu uzman mühendis gözetiminde gerçekleştirilmelidir. Ayrıca, elektrik tesisatları, topraklama sistemleri ve yıldırımdan korunma sistemlerinin periyodik kontrolleri düzenli olarak uzman mühendisler tarafından yapılmalı ve bu kontroller sonucunda hazırlanan raporlar birer formalite olarak raflara kaldırılmamalıdır.” Şeklinde konuştu.
Binalardaki elektrik ve elektronik tesisatların düzenli bakımı ve periyodik kontrollerinin, yaşamsal bir öneme sahip olduğunu ve asla ihmal edilmemesi gerektiğini dile getiren Tat, “Yangın güvenliği sistemlerinin sürekliliğini sağlayacak düzenlemeleri önemlidir. Yapı Elektronik Sistem ve Tesisatları İşletme Sorumlusuna ilişkin düzenlemeler, Elektrik Mühendisleri Odası'nın öngördüğü standartlarla uyumlu şekilde, üçüncü tarafları da kapsayacak şekilde yönetmelik değişiklikleriyle hayata geçirilmeli. Ülkemizde yürürlükte olan 'Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik', mühendislik gereklerini tam anlamıyla hüküm altına almadığı gibi, mesleğimizi ilgilendiren pek çok konuda eksiklik ve aksaklıklar içermektedir. Elektrik tesisatlarının uluslararası standartlara uygun şekilde kurulabilmesi için 'Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği'ndeki eksiklerin, meslektaşlarımızın görüşleri doğrultusunda giderilmesi gerektiğini bir kez daha vurguluyoruz.” dedi.
Bu tür felaketlerin önüne geçilmesi ve can kayıplarının yaşanmaması için gerekli teknik ve idari mevzuatların ivedilikle güncellenmesini, mühendislik ve mimarlık mesleklerinin bina projelendirme, uygulama ve işletme aşamalarında eksiksiz bir şekilde görev almasını sağlayacak mekanizmaların oluşturulmasını isteyen Tat, “Yönetmelikte yer alan ve can güvenliği açısından risk oluşturan eksiklikler derhal giderilmelidir. Can güvenliği tedbirlerinin, başta kamuya açık binalar olmak üzere tüm yapı ve tesisler için zorunlu hale getirilmesi, kazaları ve hatta ölümleri engelleme adına büyük önem arz etmektedir. Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliği'nin kapsamı genişletilmeli ve periyodik kontrollerin yapılabilmesi için gerekli tesisat kontrollerine ilişkin mevzuat değişiklikleri acilen hayata geçirilmelidir.”